Tổng thống Mỹ Barack Obama và các nhà lãnh đạo Đông Nam Á chuyển trọng tâm thảo luận sang Trung Quốc và vấn đề Biển Đông trong ngày thứ 2 của một hội nghị thượng đỉnh nhằm cải thiện quan hệ kinh tế và thiết lập một mặt trận thống nhất nhằm đối phó với Trung Quốc về các tranh chấp hàng hải.
Tổng thống Obama và các lãnh đạo ASEAN trong ngày họp 15/2 (Ảnh: AP)
Sau ngày đầu tiên tập trung vào các vấn đề thương mại và kinh tế hôm 15/2, ông Obama và các lãnh đạo ASEAN ngày 16/2 sẽ cố gắng đi tới một lập trường chung về vấn đề Biển Đông trong ngày hội đàm thứ 2 tại Sunnylands, một khu nghỉ dưỡng ở miền nam California.
Trung Quốc và vài quốc gia thành viên ASEAN có các tranh chấp lãnh thổ ở Biển Đông, nhưng không phải tất cả các quốc gia ASEAN đề nhất trí về cách thức giải quyết các tranh chấp.
Giới chức Mỹ muốn hội nghị đưa ra một tuyên bố kêu gọi Trung Quốc tuân thủ luật pháp quốc tế và giải quyết các tranh chấp một cách hòa bình.
“Chúng tôi sẽ tiếp tục hợp tác với các đối tác ASEAN về một tuyên bố mà chúng tôi có thể giải quyết cùng nhau”, cố vấn an ninh quốc gia Mỹ Susan Rice cho biết với báo giới ngày 15/2.
“Rõ ràng chúng tôi đã đưa ra các tuyên bố như vậy với ASEAN trong quá khứ, và trong đó chúng tôi kiên định nhấn mạnh cam kết chung về một giải pháp hòa bình đối với các tranh chấp, tự do hàng hải và thương mại, pháp quyền và sự cần thiết của việc giải quyết các tranh chấp thông qua các biện pháp hòa bình, phù hợp luật pháp”, bà Rice nói thêm.
Ông Obama dự kiến sẽ nói về vấn đề tranh chấp Biển Đông trong cuộc họp báo khi hội nghị thượng đỉnh kết thúc.
Mặc dù Trung Quốc được đề cập chủ yếu tại hội nghị nhưng Nhà Trắng đã nhấn mạnh tới các khía cạnh không liên quan tới Bắc Kinh, nhưng tăng cường quan hệ kinh tế. Lãnh đạo các tập đoàn công nghệ hàng đầu của Mỹ như IBM, Microsoft và Cisco đã tham dự các cuộc họp riêng tư hôm 15/2 với các nhà lãnh đạo ASEAN đã giúp chứng tỏ điều đó.
“Tiềm năng thúc đẩy hợp tác kinh tế là rất lớn”, Bộ trưởng Thương mại Mỹ Penny Pritzker cho biết.
Nhưng dù là các lãnh đạo doanh nghiệp cũng rất quan tâm tới vấn đề Biển Đông.
“Điều khiến chúng tôi rất chú ý là Biển Đông, một trong những khu vực căng thẳng lớn”, Alexander Feldman, Chủ tịch Hội đồng doanh nghiệp Mỹ-ASEAN, cho hay. “Là một cộng đồng doanh nghiệp, chúng tôi muốn những khác biệt và các tuyên bố chồng lấn được giải quyết thông qua đối thoại hơn là đối đầu quân sự”.
Hội nghị thượng đỉnh Mỹ-ASEAN diễn ra trong 2 ngày 15 và 16/2 tại khu nghỉ dưỡng Sunnylands ở nam California. Đây là lần đầu tiên một hội nghị như vậy được tổ chức tại nước Mỹ.
Dân trí