Tăng sinh mạch máu võng mạc là bệnh thường gặp ở trẻ sinh non tháng, gây giảm thị lực dẫn tới mù lòa nếu không được điều trị. Hiện nay, các kỹ thuật y khoa trong điều trị hồi sức sơ sinh ngày càng phát triển đã giảm tỷ lệ ở trẻ sinh non, thậm chí sinh cực non dưới 32 tuần của thai kỳ. Tuy nhiên, cùng với những ca sinh non được cứu sống là sự gia tăng của những trẻ mắc bệnh lý võng mạc trong cộng đồng, hay còn gọi là ROP.
Năm 2024, Bệnh viện Mắt Cao Nguyên Gia Lai tiếp nhận gần 300 trẻ sinh non bị bệnh lý võng mạc., hay còn còn gọi là ROP (đọc là rốp). Trong đó đơn vị tiếp nhận số trẻ sinh non từ Bệnh viện Nhi Gia Lai chuyển sang tầm soát khoảng trên 160 trường hợp.
Chị Rơ Mah H’Lisa – Huyện Chư Pưh bày tỏ: “Tôi sinh bé được 26 tuần, được 600gam, nhờ bác sĩ chăm sóc bên đó, bác sĩ bảo đi khám mắt, một bên bị đau. Giờ bé còn thở ôxy”
Anh Nguyễn Duy Linh – Huyện Ia Grai chia sẻ: “Con tôi sinh được 31 tuần, sinh ở BV15 chuyển xuống Bệnh viện Nhi tỉnh. Bác sĩ chăm sóc con tôi rất nhiệt tình, nay con tôi được bệnh viện đưa đi khám tổng quát mắt để cho con tôi hoàn thiện hơn.”
Được biết, giai đoạn đầu ở trẻ sinh non, bệnh ROP không thể phát hiện được bằng mắt thường (nghĩa là nhìn bên ngoài mắt vẫn thấy bình thường), chỉ đến khi dùng các loại máy chuyên biệt do bác sĩ chuyên khoa về mắt khám mới phát hiện được bệnh. Đáng lưu ý là nếu bệnh này đã biểu hiện ra ngoài thì đã ở giai đoạn muộn (bong võng mạc), trẻ sẽ bị mù vĩnh viễn. Vì thế, trẻ cần được khám, tầm soát ROP sau khi sinh khoảng 4 tuần hoặc sớm hơn.
BS Vũ Thị Duyên – Khoa Hồi sức sơ sinh, Bệnh viện Nhi Gia Lai thông tin: “Từ ngày bên Bệnh viện Mắt Cao Nguyên có triển khai chương trình khám mắt cho em bé, giám đốc 2 bệnh viện có phối hợp với nhau và chúng tôi tiến hành đưa em bé sinh non sang đây để được tầm soát bệnh lý võng mạc sớm và kịp thời. Đối với những em bé có triệu chứng sớm thì được điều trị sớm để giảm nguy cơ, giảm thị lực cũng như mù lòa sau này.”
TS, BS CKII Nguyễn Văn Lành – Giám đốc Bệnh viện Mắt Cao Nguyên Gia Lai cho biết: “Những trẻ sinh non có tháng tuổi thai của mẹ khoảng dưới 30, 32 tuần thai và cân nặng dưới 1500gam thì tỉ lệ bị bệnh ROP cũng cao, đặc biệt ở các cơ sở y tế liệu pháp ô xy cho trẻ sinh non không chuẩn thì tỉ lệ này nó sẽ nâng cao lên. Đầu năm đến giờ chúng tôi phát hiện rất nhiều những ca có bệnh lý ROP sớm ngay từ đầu và cũng đã kịp thời chữa trị cho các cháu. Ở Bệnh viện Mắt Cao Nguyên chúng tôi có đầy đủ các trang thiết bị để tầm soát cho các cháu. Cụ thể là trang thiết bị như đèn chuyên dụng để khám ROP và có hệ thống thấu kính để có thể tầm soát được ngoại vi để mình biết được trẻ sinh non ở giai đoạn nào của bệnh mà biết cách xử trí sớm.”
Trẻ sinh non bị bệnh lý ROP nếu phát hiện sớm sẽ được điều trị khá hiệu quả bằng những phương pháp laser quang đông; tiêm nội nhãn; phẫu thuật cắt dịch kính. Các bác sĩ của Bệnh viện Mắt Cao Nguyên Gia Lai khuyến cáo những phụ nữ mang thai cần khám, kiểm tra định kỳ để phát hiện các bệnh lý ở trẻ, chủ động các biện pháp chăm sóc thai nhi, tránh nguy cơ sinh non. Trường hợp gia đình chẳng may có trẻ bị sinh non cần chú ý chăm sóc toàn diện về mặt sức khỏe cho trẻ, trong đó đặc biệt lưu ý đến việc khám tầm soát bệnh lý võng mạc, tuân thủ điều trị giúp trẻ tránh nguy cơ mù lòa.
Lệ Xuân – Phi Long – Huy Toàn