Tại huyện Phú Thiện, nhằm tổ chức sản xuất bền vững, hiệu quả, thích ứng với biến đổi khí hậu, góp phần nâng cao thu nhập, phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo cho người dân khu vực nông thôn, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, địa phương đã tập trung định hướng và hỗ trợ bà con thực hiện chuyển đổi diện tích cây trồng sản xuất kém hiệu quả sang phát triển diện tích các loại cây trồng có giá trị kinh tế cao, gắn sản xuất với sơ chế, chế biến, bảo quản và tiêu thụ sản phẩm theo hình thức liên kết chuỗi giá trị bền vững.
Trên diện tích hơn 8 héc ta này, những năm trước, gia đình chị Lê Thị Mai ở thôn Plei Chớ, xã Chư A Thai, huyện Phú Thiện trồng lúa, sau đó luân canh sang trồng dưa hấu; song hiệu quả kinh tế đem lại không cao. Sau khi được ngành chức năng, chính quyền địa phương tuyên truyền vận động và được tham gia các lớp tập huấn, chuyển giao khoa học kỹ thuật, gia đình chị quyết định chuyển đổi toàn bộ diện tích qua trồng khoai lang và lắp đặt hệ thống tưới nhỏ giọt. Dù đầu tư kinh phí khá lớn lên tới 13 triệu đồng/1 sào khoai lang tưới nhỏ giọt; nếu thời tiết thuận lợi, giá cả khi thu hoạch ổn định, dự tính mỗi héc ta khoai lang sẽ giúp gia đình chị Mai lợi nhuận cả trăm triệu đồng.
Chị Lê Thị Mai – Thôn Plei Chớ, xã Chư A Thai, huyện Phú Thiện nói: “So với trồng lúa thì trồng cây khoai lang nếu mà đạt năng suất, giá cả hợp lý thì lợi nhuận của nó cao hơn. Có năng giá khoai lang đạt 14 nghìn đồng/1kg thì người dân thu lời hơn 200 triệu đồng/1ha. Nó cũng thay đổi kinh tế của gia đình nên gia đình quyết định chuyển đổi qua trồng khoai lang.”
Ông Phan Văn Cảnh – Phó Chủ tịch UBND xã Chư A Thai, huyện Phú Thiện cho biết: “UBND xã rồi trực tiếp bà con nông dân cũng chủ động để chuyển đổi sang những loại cây phù hợp với điều kiện tự nhiên, điều kiện thời tiết. Rồi chủ động chuyển đổi diện tích trồng mì nhiều năm không đem lại hiệu quả cao thì vận động bà con để chuyển sang trồng như Cây khoai lang. Một số diện tích có thể được thì chuyển qua trồng cây mía; thậm chí được nữa thì chuyển qua trồng lúa đối với diện tích bà con chủ động được nguồn nước, ví như bà con lắp hệ thống tưới năng lượng mặt trời, rồi hệ thống giếng khoan được bà con đầu tư cơ bản. Trong việc chuyển đổi giống cây trồng vật nuôi thì UBND xã cũng luôn đồng hành, tuyên truyền vận động bà con để bà con chủ động được những cây trồng gì đem lại hiệu quả kinh tế cao, đảm bảo được khi đầu tư vào thì đem lại lợi nhuận cho bà con. Trong những buổi tuyên truyền, vận động thì UBND xã luôn định hướng cho bà con trực tiếp và một số văn bản được UBND xã triển khai trực tiếp xuống tận thôn làng. Trong thời gian qua thì việc chuyển đổi giống cây trồng trên địa bàn cơ bản đáp ứng được, phù hợp với điều kiện tự nhiên, thu nhập của bà con.”
Để nâng cao thu nhập, ổn định cuộc sống, giữa năm 2024, gia đình anh Ksor Chiu ở Tổ 9, thị trấn Phú Thiện, huyện Phú Thiện cũng quyết định chuyển đổi diện tích hơn 3 héc ta mía bị bệnh trắng lá mía, năng suất kém sang trồng giống mì KM 94 có khả năng kháng bệnh khảm lá vi rút cao.
Chăm chỉ chăm sóc diện tích mới chuyển đổi qua trồng mì, cộng với sự tận tình chỉ dẫn của cán bộ ngành Nông nghiệp địa phương; đến thời điểm này, cây mì trên toàn bộ diện tích đất trồng của gia đình anh Ksor Chiu phát triển khá tốt, củ nhiều và đặc biệt là có sức chống chịu, không bị bệnh khảm lá vi rút.
Anh Ksor Chiu – Tổ 9, thị trấn Phú Thiện, huyện Phú Thiện nói: “Qua một thời gian chăm sóc thì sắp tới sẽ thu hoạch. Mình thấy củ như vậy mình phấn khởi chứ, do nhiều củ hơn. Trước mình làm mía thì năng suất kém, còn mì năm nay chắc chắn sẽ nhiều hơn.”
Nhờ đẩy mạnh tuyên truyền vận động, định hướng, chuyển giao khoa học kỹ thuật của ngành chức năng, trong năm 2024, bà con nông dân trên địa bàn huyện huyện Phú Thiện đã tập trung chuyển đổi hơn 1.800 héc ta cây trồng kém năng suất sang trồng khoai lang, mía, mì và thuốc lá. Dự kiến năm 2025, theo quy hoạch của huyện, bà con nông dân tại địa phương sẽ tiếp tục chuyển đổi hơn 840 héc ta cây trồng khác nhằm nâng cao thu nhập, phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo.
Ông Mai Ngọc Quý – Phó Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Phú Thiện trao đổi: “Huyện Phú Thiện xác định việc chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi là một trong những nhiệm vụ trọng tâm nhằm nâng cao thu nhập, cải thiện đời sống cho bà con nông dân trên cùng một đơn vị diện tích. Trong năm 2024 thì chúng tôi đã thực hiện việc chuyển đổi từ đất trồng trọt kém hiệu quả sang trồng các loại cây trồng có năng suất, cáo chất lượng gắn với tiêu thụ sản phẩm như cây mía, cây mì thì chuyển từ mì khảm lá trước đây sang các loại mì mới có năng suất, chất lượng như: HN5, HN1…Bên cạnh đó thì bà con cũng chuyển đổi sang trồng cây khoai lang và một số cây trồng cạn khác. Trên cơ sở các bước chúng tôi đã triển khai thực hiện thì bước đầu đã đem lại hiệu quả kinh tế. Thời gian tới, Phòng sẽ tham mưu cho UBND huyện tiếp tục tuyên truyền, vận động bà con nông dân chuyển đổi qua các cây trồng, vật nuôi có hiệu quả cao hơn, gắn với đầu tư, tiêu thụ sản phẩm để mà tránh tình trạng “được mùa mất giá”, tạo ra sản phẩm nông nghiệp ổn định, bền vững.”
Cùng với đó, huyện Phú Thiện cũng bố trí nguồn ngân sách phù hợp để triển khai một số mô hình nông nghiệp công nghệ cao, nông nghiệp sạch… nhằm giúp người dân tại địa phương, nhất là đồng bào dân tộc thiểu số nâng cao chất lượng sản phẩm nông nghiệp gắn với nhu cầu của thị trường
Đoàn Bình – Ksor Tuối