Cùng với cải tạo, nâng cao năng suất, chất lượng của cây điều, huyện Đức Cơ – vùng đất “thủ phủ” của cây điều trên địa bàn tỉnh Gia Lai cũng định hướng đẩy mạnh phát triển loại cây trồng này theo hướng bền vững thông qua liên kết chuỗi, đầu tư sản xuất, chế biến sâu sản phẩm từ hạt điều. Đây là hướng đi được kỳ vọng sẽ phát triển bền vững cây điều – một trong những cây trồng chủ lực của địa phương; giúp nâng cao thu nhập và đời sống của người dân.
Theo Phòng NN&PTNT huyện Đức Cơ, hiện nay, tổng diện tích cây điều của địa phương là 14 nghìn hec ta. Tuy nhiên, do chất lượng giống kém, trồng ở vùng đất khá cằn cỗi, cộng với lối canh tác lạc hậu nên năng suất của loại cây này khá thấp và thường xuyên mất mùa. Do đó, mặc dù có diện tích lớn nhưng năng suất và giá trị mang lại từ cây điều khá thấp, mỗi năm chỉ đạt 0,9 đến 1 tấn/hecta, những năm được mùa thu nhập thì cũng chỉ đạt 35 triệu đồng/hecta. Còn nững năm mất mùa, thu nhập của người dân chỉ đạt 19 đến 20 triệu đồng/hecta.
Từ năm 2023, UBND huyện Đức Cơ đã tiến hành xây dựng và triển khai Đề án “Cải tạo và nâng cao chất lượng cây điều” tại các xã có diện tích điều lớn của huyện. Tham gia Đề án, người dân được tập huấn kỹ thuật chăm sóc vườn cây, được hỗ trợ phân bón, thuốc bảo vệ thực vật. Điều này đang mở ra một triển vọng mới trong nâng cao năng suất và thu nhập cho người dân địa phương từ loại cây trồng chủ lực này.
Anh Kpuih Phi – Làng Lung, xã Ia Kriêng, huyện Đức Cơ chia sẻ: “Nhận được sự quan tâm đó, chúng tôi rất phấn khởi. Chúng tôi sẽ cố gắng chăm sóc vườn điều để năng suất, thu nhập tốt hơn năm ngoái. Sắp tới chúng tôi sẽ phun thuốc. Hy vọng sang năm năng suất cây điều sẽ cho thu tốt hơn năm ngoái.”
Ông Nguyễn Quốc Tư – Trưởng Phòng NN&PTNT huyện Đức Cơ cho biết: “Trong thời gian tới, sau khi Đề án “Cải tạo và nâng cao chất lượng cây điều” thành công, người dân sẽ được lan toả, ứng dụng được KHKT ứng dụng từ mô hình này sau đó sẽ nhân rộng trong toàn huyện. Từ đó, tiếp nối xây dựng các chuỗi liên kết kèm theo, làm sao vừa giúp người dân nâng cao năng suất vừa có tiêu thụ ổn định gắn với việc quảng bá hình ảnh, xây dựng sản phẩm OCOP và những sản phẩm liên quan đến hạt điều của huyện Đức Cơ.”
Trong nỗ lực phát huy tiềm năng, thế mạnh của cây điều tại địa phương, huyện Đức Cơ đang tập trung đẩy mạnh xây dựng thương hiệu điều Đức Cơ, nhất là thông qua Chương trình mỗi xã một sản phẩm (OCOP). Hiện nay, địa phương đã có một số sản phẩm OCOP từ hạt điều và đang mở rộng thị trường tiêu thụ trong và ngoài tỉnh. Đây được xem là một trong những giải pháp quan trọng để nâng cao giá trị sản xuất cây điều theo hướng bền vững được huyện Đức Cơ chú trọng và nhận được sự hưởng ứng nhiệt tình của người dân trên địa bàn.
Ông Nguyễn Đình Thành – Cơ sở sản xuất hạt điều tại huyện Đức Cơ nói: “Để nâng cao chất lượng, tiêu thụ sản phẩm, dĩ nhiên là lúc nào cũng phải đảm bảo ATVSTP, sự kiểm nghiệm của cơ quan chức năng như vậy mình mới có được những sản phẩm chất lượng hơn. Tôi nhận được sự quan tâm rất lớn của lãnh đạo huyện chia sẻ, động viên, thúc đẩy để mình làm đạt hiệu quả tốt hơn và cũng là sản phẩm quảng bá cho huyện mình.”
Thực hiện phát triển nông nghiệp theo hướng bền vững đối với các loại cây trồng chủ lực của địa phương, trong đó có cây điều, huyện Đức Cơ cũng đã chủ động kêu gọi các nhà đầu tư để hướng đến chế biến sâu, nâng cao giá trị thương phẩm cho từng sản phẩm.
Ông Nguyễn Quốc Tư – Trưởng Phòng NN&PTNT huyện Đức Cơ trao đổi: “Riêng về chuỗi liên kết hiện nay trên địa bàn huyện Đức Cơ có 4 chuỗi liên kết về điều rồi, gắn với liên kết đầu vào và tiêu thụ sản phẩm. 4 chuỗi này đều sử dụng nguồn vốn từ chương trình mục tiêu quốc gia hiện nay chúng tôi đang tiến hành hỗ trợ người dân thực hiện tốt chuỗi này.”
Với sự vào cuộc tích cực và định hướng phát triển rõ ràng bắt đầu từ Đề án “Cải tạo và nâng cao chất lượng cây điều” của UBND huyện Đức Cơ, việc cây điều phát huy tiềm năng để thực sự trở thành loại cây “thoát nghèo” cho người dân địa phương, nhất là đồng bào DTTS ở các xã biên giới là điều sẽ trở thành hiện thực trong tương lai không xa.
Ngô Thanh – Viễn Khánh