Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo (ĐMST) được coi là một trong những động lực then chốt thúc đẩy phát triển kinh tế, là “chìa khóa” để Việt Nam nói chung và Gia Lai nói riêng chuyển đổi từ mô hình kinh tế truyền thống sang mô hình tăng trưởng mới dựa trên năng suất và đổi mới sáng tạo. Do đó, việc hỗ trợ thúc đẩy các hoạt động khởi nghiệp đổi mới sáng tạo là vấn đề đang được các cấp, các ngành trên địa bàn tỉnh Gia Lai quan tâm thực hiện. Nhờ vậy, “làn sóng khởi nghiệp” đã được lan tỏa và nhận được sự ủng hộ mạnh mẽ từ cộng đồng.
Các hoạt động khởi nghiệp đổi mới sáng tạo trên địa bàn tỉnh Gia Lai tuy mới hình thành nhưng đã thu hút sự quan tâm rất lớn từ các tổ chức, cá nhân và doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh. Vì vậy, hoạt động hỗ trợ khởi nghiệp, khởi nghiệp ĐMST được các ngành, các đơn vị phối hợp thực hiện đã và đang triển khai có hiệu quả.
Là cơ quan quản lý nhà nước, tham mưu thúc đẩy hỗ trợ hệ sinh thái khởi nghiệp trên địa bàn tỉnh, Sở Khoa học và Công nghệ Gia Lai hằng năm đã tổ chức Ngày hội Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, với hơn 2.000 đại biểu tham dự nhằm tạo môi trường gặp gỡ, giao lưu hướng đến việc gắn kết, thúc đẩy hoạt động khởi nghiệp đổi mới sáng tạo của tỉnh. Đồng thời, duy trì hoạt động Điểm kết nối cung – cầu công nghệ, Cổng thông tin khởi nghiệp của tỉnh để hỗ trợ các doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân trên địa bàn tỉnh tìm kiếm, chuyển giao, kết nối nhu cầu công nghệ. Cùng với đó, Sở hỗ trợ các doanh nghiệp tham gia sự kiện khoa học và công nghệ hàng năm như: Techfest, TechDemo, tham gia trưng bày các sản phẩm,…
Bà Trần Thị Bé – Giám đốc Công ty Trần Lâm Gia Phát, TP. Pleiku nói: “Tôi khi tham gia khởi nghiệp cũng gặp được nhiều thuận lợi khi được hỗ trợ các chính sách cũng như các điều kiện để phát triển. Tôi được tham gia các hội nghị, hội thảo về khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, từ đó chúng tôi có những phương pháp, đường đi nó đúng đắn. Để đi được hành trình dài thì bản thân tôi nghĩ mình cần cố gắng học hỏi từng ngày để điều hành doanh nghiệp ngày càng tốt hơn.”
Bà Nguyễn Thị Phương Mai – Phó Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Gia Lai trao đổi: “Sở KH&CN đã tham mưu cho Tỉnh uỷ, HĐND tỉnh, UBND tỉnh ban hành nhiều văn bản nhằm phục vụ công tác quản lý nhà nước và hoàn thiện các cơ chế, chính sách trong lĩnh vực KH&CN như các chính sách về sở hữu trí tuệ, khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, hỗ trợ doanh nghiệp KH&CN. Hàng năm, Sở KH&CN tổ chức Ngày hội Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo; Phối hợp với Tỉnh đoàn, Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh tổ chức cuộc thi “Ý tưởng sáng tạo khởi nghiệp tỉnh Gia Lai” và “Phụ nữ khởi nghiệp sáng tạo”. Tiếp tục duy trì hoạt động Cổng thông tin khởi nghiệp tỉnh Gia Lai, hiện tại đã có hơn 333.000 lượt truy cập.”
Cùng với việc chú trọng công tác đào tạo, nâng cao năng lực, nhận thức cho đội ngũ làm công tác hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, tỉnh Gia Lai đang đầu tư xây dựng cơ sở vật chất, bổ sung trang thiết bị để hình thành cơ sở ươm tạo doanh nghiệp, khu làm việc chung… nhằm tạo môi trường thuận lợi hỗ trợ các dự án khởi nghiệp. Giai đoạn 2021-2025, tỉnh Gia Lai đã phê duyệt dự án “Đầu tư xây dựng cở sở hạ tầng khu vườn ươm, trung tâm khởi nghiệp đổi mới sáng tạo làm trọng điểm” nhằm hỗ trợ hoạt động khởi nghiệp đổi mới sáng tạo.
Bà Võ Thị Thùy Ngân – Phó Giám đốc Trung tâm Ứng dụng tiến bộ Khoa học và Công nghệ tỉnh Gia Lai cho biết: “Trung tâm luôn sẵn sàng tư vấn, hỗ trợ cho các tổ chức, cá nhân có nhu cầu ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào đời sống. Tư vấn về các dự án khởi nghiệp nghiên cứu để hoàn chỉnh sản xuất các sản phẩm của các tổ chức, cá nhân có nhu cầu nhằm mục đích đảm bảo chất lượng trước khi đưa ra ngoài thị trường.”
Với các chương trình, hoạt động về khởi nghiệp ĐMST trên địa bàn tỉnh Gia Lai đã thu hút sự hưởng ứng tham gia của đông đảo doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân trên địa bàn tỉnh, góp phần nâng cao nhận thức, khơi dậy tinh thần KNĐMST. Qua đó khuyến khích các doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân trên địa bàn tỉnh mạnh dạn đầu tư, dám nghĩ, dám làm, phát huy tính năng động, sáng tạo khi tham gia phát triển kinh tế, ứng dụng khoa học công nghệ trong sản xuất để nâng cao chất lượng, giá trị sản phẩm của địa phương.
Anh Đàm Quang Huy – Phụ trách kinh doanh Công ty Cobee Việt Nam nói: “Hiện tại Cobee Việt Nam là đơn vị sản xuất và xuất khẩu mật ong trong 10 năm nay. Những năm gần đây tình hình mật ong xuất khẩu, thị trường mật ong đang có những biến động nên phía công ty chuyển hướng sang bán lẻ. Trong năm nay, Cobee Việt Nam chúng tôi tập trung vào bán lẻ đặc biệt là các kênh FM CR, kênh siêu thị và kênh hiện đại. Mật ong hoa cà phê là một sản phẩm có giá trị, mang đặc trưng văn hoá riêng vùng miền nên công ty rất là muốn đẩy mạnh phát triển sản phẩm này.”
Anh Nguyễn Tiến Thành – Xã Ia Phìn, huyện Chư Prông cho biết: “Đối với bản thân tôi xác định cây cà phê bền vững không chỉ địa phương nói riêng và toàn bộ Tây Nguyên nói chung. Khi xác định cây cà phê làm cây chủ lực, có một nỗi trăn trở, tăng giá trị sản phẩm, tăng thương hiệu của cây trồng trên địa bàn. Tôi quyết định vào cây cà phê, song song với đó phát triển vùng nguyên liệu chất lượng cao và chế biến sâu, xây dựng thương hiệu cà phê Chư Pông cho gia đình và địa phương.”
Qua thời gian triển khai thực hiện, hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo tỉnh Gia Lai đã có bước phát triển nhưng vẫn đang ở giai đoạn hình thành. Các phong trào khởi nghiệp trong tỉnh còn hoạt động phân tán, thiếu tập trung, các mối liên kết giữa các thành phần của hệ sinh thái khởi nghiệp chưa được hình thành đồng bộ. Cùng với đó, số lượng doanh nghiệp vừa và nhỏ khởi nghiệp, đặc biệt là khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, khai thác tài sản trí tuệ, công nghệ và mô hình kinh doanh mới trên địa bàn tỉnh còn ít và gặp nhiều khó khăn như: Ý tưởng khởi nghiệp còn hạn chế, nguồn lực đầu tư không có, thiếu tính đổi mới sáng tạo, thiếu các dịch vụ hỗ trợ về tiếp cận tài chính, các dịch vụ tư vấn hỗ trợ để có thể thương mại hóa sản phẩm, phát triển doanh nghiệp thành công. Vì vậy, với mục đích tạo lập hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo tỉnh Gia Lai ngày một năng động, hiệu quả với sự tham gia, kết nối thường xuyên của các thành tố trong hệ sinh thái khởi nghiệp, Tỉnh ủy, HĐND tỉnh, Uỷ ban nhân dân tỉnh đã ban hành các chương trình, nghị quyết, kế hoạch với các mục tiêu, nội dung triển khai thực hiện cụ thể. Trong đó, tập trung đẩy mạnh công tác truyền thông cho khởi nghiệp đổi mới sáng tạo bằng cách tổ chức các hoạt động tuyên truyền, các sự kiện về khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, tham gia và kết nối với mạng lưới khởi nghiệp trong cả nước; Xây dựng các cơ chế hỗ trợ và ưu đãi dành cho doanh nghiệp khởi nghiệp và các nhà đầu tư, tạo môi trường thuận lợi cho hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo và có cơ chế để hình thành và công nhận các loại hình đầu tư: quỹ đầu tư mạo hiểm, nhà đầu tư thiên thần… để hỗ trợ các cá nhân, tổ chức khởi nghiệp.
Bà Nguyễn Hương Quỳnh – Giám đốc điều hành Nền tảng kết nối đổi mới sáng tạo mở BambuUP trao đổi: “Ở Gia Lai chúng ta có những điểm mạnh, những cái mức độ phát triển của thị trường, ở đó chúng ta có những cái liên quan đến vốn, hỗ trợ doanh nghiệp, cơ sở hạ tầng. Liên quan đến công nghệ thông tin của chúng ta cũng có những điểm mạnh. Điểm số của chúng ta không thua kém mà khá là cạnh tranh với một số tỉnh thành trong khu vực và một số tỉnh thành khác. Tỉnh Gia Lai cần có chiến lược, đổi mới sáng tạo mang tính chất rõ ràng dài hạn cho toàn bộ tỉnh, đấy là kim chỉ nam xuyên suốt cho toàn bộ, từ khía cạnh thể chế, các cơ chế chính sách của chúng ta, các hoạt động cụ thể theo từng thành tố và có lộ trình rõ ràng cho từng năm.”
Những chương trình, nghị quyết, các kế hoạch của tỉnh về khởi nghiệp ĐMST được ban hành nhằm kết nối các chủ thể trong hệ sinh thái, hỗ trợ, định hướng xây dựng và phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo của địa phương. Đó là “kim chỉ nam”, là động lực cho các dự án, ý tưởng khởi nghiệp ĐMST phát triển và là cầu nối giúp doanh nghiệp tiếp cận, ứng dụng công nghệ mới, phát triển sản xuất kinh doanh, tạo chuỗi giá trị, nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm, thương hiệu, hàng hóa, dịch vụ của các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh Gia Lai trong thời gian đến.
Thúy Diện – Minh Trung