Thời gian qua, báo chí đã tốn rất nhiều thời lượng, giấy mực, phản ánh của người dân đã nhiều lần được đưa lên bàn nghị sự, chính quyền và ngành chức năng cũng đã nhiều lần vào cuộc, nhưng vấn đề ô nhiềm nguồn nước, ô nhiễm môi trường ở thị xã An khê không những chưa được giải quyết triệt để, mà trong khi rất nhiều sự việc chưa được xử lý xong thì nay lại phát sinh vấn đề bức xúc khác. Những tảng phân bò kết đóng trong bể nhà máy nước, chuyện khó tin nhưng có thật đang tồn tại ở địa phương này.
Hơn 8 ngàn con bò, 13 dãy chuồng nằm giữa khu đất trồng cỏ gần 70ha trên địa bàn xã Thành An thị xã An khê. Mỗi ngày nơi đây sản sinh ra lượng chất thải rất lớn, chủ yếu là phân bò tươi. Do không xây dựng hợp phần dự án tác động môi trường nên kể từ khi đưa vào hoạt động đến nay, không kể nắng hay mưa, lượng nước thải phân bò trong khu chăn nuôi tập trung này cứ “vô tư” tràn ngập qua hồ chứa tạm, chảy qua khu vực sản xuất và sinh sống của hàng chục hộ dân thuộc Thôn 1 và Thôn 3 xã Thành an gây bức xúc cho bà con:
Ông Văn Minh Đông – Thôn 1 xã Thành An, thị xã An Khê bức xúc nói: “ Phân bò tràn ra đây đậm đặc, nhà tôi coi như bỏ luôn ruộng lúa, ruộng dưa này, hồ cá thì coi như bỏ luôn, giờ biết kêu ai”.
Ông Nguyễn Thanh Tri – Thôn 3 xã Thành An, thị xã An Khê cũng cùng tâm trạng: Hôm trước cá trong hồ chết tôi vớt một ngày được 25 kg, nay thì không còn con nào nữa. Nhà tôi và các hộ xung quanh đây lâu nay ăn cơm phải mắc mùng, ruồi nhặng nhiều chịu hết nổi cái mùi hôi thối của phân bò”.
Không chỉ làm ảnh hưởng trực tiếp đến sản xuất và đời sống của các hộ dân xung quanh, qua những khe suối này, lượng nước phân bò đậm đặc trực tiếp chảy ra dòng sông Ba, nơi đầu nguồn của trạm cấp nước số 1 Nhà máy nước thị xã An khê. Lòng sông vốn đã khô hạn, ô nhiễm từ lâu bởi sự chặn dòng và xả thải của các nhà máy từ trước, mấy tháng qua lại càng ô nhiễm trầm trọng hơn.
Bà Đặng Thị Yến – Trưởng phòng Tài nguyên và Môi trường thị xã An khê cho biết: “ Ngày 15/7/2015, phòng Tài nguyên Môi trường phối hợp với Sở tài nguyên môi trường kiểm tra thực tế tại trang trại chăn nuôi bò của công ty Hoàng Anh Gia Lai. Tại thời điểm kiểm tra thì nhà máy này chưa có xây dựng báo cáo đánh giá tác động về môi trường, đến hôm nay khi chúng tôi kiểm tra thì vẫn chưa có biến chuyển gì, trong khi quy mô trang trại lại phát triển hơn trước, lượng chất thải lại quá lớn ô nhiễm trầm trọng ảnh hưởng rất lớn đến môi trường xung quanh”.
Không còn cách nào khác, trạm cấp nước sinh hoạt này mỗi ngày vẫn phải bơm trực tiếp hàng ngàn m3 nước vào các bể lắng và sau đó xử lý theo phương pháp thủ công rồi cung cấp cho hàng chục ngàn hộ dân và các cơ quan, đơn vị trên địa bàn thị xã sử dụng.
Ông Nguyễn Văn Thi – Phó Trưởng Ban quản lý Nhà máy nước thị xã An Khê cho biết: “Kể từ cuối tháng 9 đến nay nước sông Ba có vấn đề ô nhiễm quá nặng, qua kiểm tra theo phản ánh của dân thì khu vực đầu nguồn có trang trại chăn nuôi rất lớn xả thải ra sông. Nguồn nước có mùi quá hôi tanh, đóng tảng rất lớn, không thể đưa vào sử dụng cho sinh hoạt được. Cũng qua kiểm định nguồn nước này có khuẩn ecoli rất cao, nguy cơ gây bệnh rất lớn cho người sử dụng”.
Bằng mắt thường và khứu giác, bất cứ ai cũng không thể tin nổi nhưng đây lại là sự thật. Một lượng váng phân bò đậm đặc dày hơn 10 cm kèm màu nước thâm đen bốc mùi hôi thối lại tồn tại ngay trong bể nước trung tâm để phục vụ nhu cầu sinh hoạt cho hàng ngàn hộ dân. Trước thực trạng trên Ban quản lý Nhà máy nước thị xã An khê đã có văn bản đề nghị cấp có thẩm quyền xin được tạm ngừng cung cấp nước sinh hoạt của nhà máy để xử lý tình huống. Tuy nhiên vẫn chưa thể thực hiện được bởi trong thời điểm hiện tại có tới hơn 3 ngàn đồng hồ cố định, kèm theo đó là hàng chục ngàn nhân khẩu đang sử dụng nguồn nước của nhà máy, nếu chỉ tạm dừng một ngày sẽ gây xáo trộn, thậm chí là đảo lộn cuộc sống, sinh hoạt của nhân dân.
Ông Nguyễn Hùng Vỹ – Phó chủ tịch UBND thị xã An khê nói: “Vấn đề nghiêm trọng hiện nay là ô nhiễm môi trường và ô nhiễm nguồn nước ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống sinh hoạt của người dân vì vậy sau khi các thành viên đoàn kiểm tra liên ngành trên cơ sở kết quả kiểm tra tham mưu, đề xuất chúng tôi sẽ xử lý ngay những vấn đề thuộc thẩm quyền. Vấn đề nào thuộc lĩnh vực đánh giá tác động, thẩm định thuộc cấp trên thì sẽ đề nghị phối hợp, xử lý”.
Dòng sông Ba đã thực sự “bức tử”, hệ lụy của việc chặn nguồn, đổi dòng của những dự án thủy điện. Từ nhiều năm nay, vấn đề ô nhiễm môi trường đối với người dân An Khê hầu như đã quá quen thuộc với cảnh “Sống chung với lũ”. Quá mức chịu đựng, nay họ lại phải tiếp tục “kêu cứu” một khi chuyện khó tin mà có thật như trên chưa được giải quyết triệt để./.
Gia Cư – T.Sáng