Rau, hoa và cây ăn quả được tỉnh Gia Lai xác định là những hạt nhân mới trong quá trình thực hiện chủ trương chuyển đổi cơ cấu cây trồng, tái cơ cấu ngành Nông nghiệp của tỉnh Gia Lai trong giai đoạn hiện nay. Đây được đánh giá là nhóm cây trồng tiềm năng, có lợi thế của tỉnh, tuy nhiên tình hình sản xuất, tiêu thụ còn nhiều tồn tại, rủi ro, khó khăn và thách thức. Từ thực tế này, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Gia Lai đã ban hành Nghị quyết số 10 ngày 11/11/2019 về phát triển sản xuất rau, hoa và cây ăn quả trên địa bàn tỉnh đến năm 2023 và định hướng đến năm 2040. Sau 4 năm triển khai thực hiện Nghị quyết, lĩnh vực sản xuất rau, hoa và cây ăn quả đã có những khởi sắc rõ nét, mang lại hiệu quả kinh tế và thu nhập cao cho nhiều nông dân.
Chư Prông là một trong những địa phương đi đầu của tỉnh Gia Lai trong mở rộng diện tích cây ăn quả theo Nghị quyết số 10 của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh. Hiện tổng diện tích cây ăn quả của toàn huyện đạt hơn 3 nghìn 500 ha, trong đó nhiều nhất là sầu riêng với 800 ha và chanh dây 700 ha. Theo đánh giá của ngành Nông nghiệp huyện, diện tích cây ăn quả của địa phương, nhất là cây sầu riêng đến thời điểm này đã đạt kế hoạch đề ra đến năm 2025.
Ông Nguyễn Văn Luyến – Trưởng phòng NN & PTNT huyện Chư Prông nói: “Đối với sầu riêng và chanh dây hiện nay diện tích đã ổn định, về phía huyện không khuyến khích mở rộng thêm. Thay vào đó, Phòng đang hướng dẫn các địa phương tuyên truyền người dân tăng cường ứng dụng khoa học công nghệ vào sản xuất, thâm canh cây trồng, nâng cao chất lượng nguồn giống. Từ đó đi vào ổn định năng suất và hiệu quả các loại cây trồng.”
Không chỉ riêng Chư Prông mà hiện nay một số địa phương khác trên địa bàn tỉnh cũng đã đạt chỉ tiêu về quy hoạch và phát triển cây ăn quả. Theo đó, thay vì tiếp tục mở rộng diện tích, ngành chức năng các địa phương đang khuyến khích bà con nông dân chuyển sang đầu tư theo chiều sâu để nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm; tiến hành liên kết với các hợp tác xã, doanh nghiệp để phát triển ổn định và bền vững các loại cây ăn quả theo đúng quy hoạch.
Ông Hà Phước Định – Thôn Đoàn Kết, xã Ia Pal, huyện Chư Sê nói: “Gia đình liên kết với HTX Trường Xuân tại Đắk Lắk để trồng nhãn. Đây cũng là nhằm để chuyển đổi cơ cấu cây trồng. Chúng tôi được HTX hỗ trợ về cây giống, kỹ thuật. Thấy cây sinh trưởng, phát triển tốt/ Theo kế hoạch của HTX thì bà con chúng tôi làm nghịch vụ áp dụng kỹ thuật để cho ra trái nghịch vụ nhằm bán được giá tốt hơn.”
Ông Nguyễn Văn Hợp – Trưởng phòng NN & PTNT huyện Chư Sê cho biết: “Những cây trồng chính của huyện như hồ tiêu, cà phê, cao su đang có sự tiêu thụ ổn định. Bên cạnh đó, những cây trồng mới thì đang được thực hiện liên kết giữa HTX, doanh nghiệp và nông dân như sầu riêng, chanh dây, dâu tằm, nhãn hương chi…Đã có doanh nghiệp, HTX đứng ra hợp đồng với các hộ nên việc tiêu thụ có cam đoan cam kết bằng hợp đồng để tiêu thụ sản phẩm. Nên việc sản xuất đang dần ổn định.”
Theo ngành Nông nghiệp tỉnh Gia Lai, tính đến năm 2023, diện tích cây ăn quả của tỉnh ước đạt khoảng hơn 32 nghìn ha, tăng hơn 16 nghìn ha so với năm 2019; tốc độ tăng trưởng bình quân đạt 20,8%/năm; sản lượng cây ăn quả năm 2023 ước đạt khoảng gần 560 nghìn tấn, tăng gần 430 nghìn tấn so với năm 2019; tốc độ tăng trưởng bình quân đạt 51,16%/năm. Trong đó, một số cây ăn quả chính có giá trị hàng hóa lớn như chuối, sầu riêng, chanh dây phát triển mạnh về quy mô diện tích và đã hình thành các vùng sản xuất chuyên canh tập trung.
Cùng với đó, diện tích rau của tỉnh hiện đã đạt khoảng 34 nghìn 762 ha, tăng hơn 5 nghìn ha so với thời điểm tỉnh Gia Lai bắt đầu triển khai thực hiện Nghị quyết số 10 của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh. Ngoài tăng diện tích, năng suất các loại rau của tỉnh Gia Lai cũng đã có sự gia tăng đáng kể về năng suất, sản lượng. Theo đó, năm 2023, năng suất rau của tỉnh ước đạt 153,6 tạ/ha, tăng 10,6 tạ/ha so với năm 2019; sản lượng rau các loại ước đạt 534 nghìn tấn. Diện tích hoa, cây cảnh cũng đã có sự mở rộng với gần 400 ha hiện có.
Ông Lưu Trung Nghĩa – Giám đốc Sở NN & PTNT tỉnh Gia Lai thông tin: “Chúng ta có diện tích đất sản xuất nông nghiệp gần 600 nghìn ha, với độ cao trung bình 600m – 700m, chúng ta có lợi thế để phát triển sản xuất nông nghiệp/ Chúng ta đang kêu gọi các dự án đầu tư vào lĩnh vực trồng trọt. Như các dự án: sản xuất cây ăn quả của DOVECO, Nafood…đi sâu vào triển khai các nội dung của Nghị quyết. Trước khi triển khai thực hiện Nghị quyết chúng ta có khoảng 6 nghìn ha cây ăn trái thôi, cho đến hiện nay đã có hơn 30 nghìn ha cây ăn trái và sau năm 2025 có thể phát triển lên trên 50 nghìn ha cây ăn trái. Và Gia Lai sẽ trở thành địa chỉ đỏ, là trung tâm của ngành rau, hoa, cây ăn quả của cả nước.”
Thực hiện Nghị quyết số 10 của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh về phát triển sản xuất rau, hoa, cây ăn quả, ngoài tập trung chuyển đổi cơ cấu cây trồng, mở rộng diện tích, tỉnh Gia lai cũng tập trung đẩy mạnh việc áp dụng khoa học công nghệ vào sản xuất, mở rộng thị trường, xúc tiến thương mại, xây dựng mã số vùng trồng, cơ sở đóng gói trái cây xuất khẩu; xây dựng nhãn hiệu, chỉ dẫn địa lý đối với sản phẩm rau, hoa, trái cây gắn với phát triển du lịch nông nghiệp. Đồng thời, tỉnh cũng đẩy mạnh thu hút đầu tư vào công nghiệp bảo quản, chế biến sâu, phát triển mạng lưới kinh doanh và tiêu thụ rau, hoa, cây ăn quả.
Ngọc Hà – Phi Long – Huy Toàn