Khoảng thời gian cuối năm này, anh Rinh và nhiều nghệ nhân đan lát lành nghề của làng Ngơm Thung, xã Ia Pếch, huyện Đak Đoa lại tất bật hơn thường này. Mọi người đang cố gắng hoàn thiện các sản phẩm từ nghề đan lát truyền thống để kịp giao cho khách.

Sống giữa núi rừng, những người đàn ông Jrai ở làng Ngơm Thung đã biết cách cầm con dao, đan cái gùi tù lúc lên 10 tuổi. Cứ như vậy, người lớn dạy nghề lại cho người nhỏ và rồi Ngơm Thung đã trở thành làng nghề đan lát nổi tiếng ở Gia Lai.

Anh Rinh – Làng Ngơm Thung, xã Ia Pếch, huyện Đak Đoa, Gia Lai cho biết: “Đến nay trong xã mình đã thành lập 1 nhóm gồm 37 người, làm công việc đan lát: Đan gùi, làm vật dụng trang trí như: Nhà rông, bầu cổ… Hôm nay nhiều người thấy sản phẩm này có ý nghĩa, làm trang trí nên họ tới làng để mua hoặc đặt trước qua điện thoại. Giúp mình có thu nhập 1 tháng được 6-7 triệu. Sau này mình mong muốn, làm được sản phẩm  OCOOP, đi bán ở các tỉnh để nâng cao thu nhập hơn nữa..”

Thực hiện công tác xóa đói, giảm nghèo cho bà con đồng bào dân tộc thiểu số, việc bảo tồn và phát triển nghề truyền thống là một trong những giải pháp được huyện Đak Đoa đặc biệt chú trọng. Địa phương đã mở nhiều lớp truyền dạy nghề; vận động người dân tích cực tham gia các tổ, nhóm đan lát, tiến tới là thành lập hợp tác xã… Nhờ đó, những năm gần đây nghề đan lát ở làng Ngơm Thung được khôi phục, phát triển rất mạnh. Đặc biệt, nhiều gia đình trong làng đã chủ động tạo được nguồn nguyên liệu tại chỗ để đáp ứng việc nâng cao số lượng và chất lượng của sản phẩm đan lát.

Ông Sêl – Làng Ngơm Thung, xã Ia Pếch, huyện Đak Đoa, Gia Lai nói: “Nghề đan lát gắn bó với mình từ xưa, nay già rồi không thể lên rừng chặt lồ ô được, nên mình trồng vườn cây này vừa là phục vụ cho việc đan lát của mình; rồi cũng bán cho anh em trong làng và các vùng gần đây đến mua. Cây nhỏ thì có giá 40 nghìn, cây  lớn 50 nghìn. Mình vừa có thu nhập, vừa giúp cho nghề đan lát của làng phát triển.”

Bà Nguyễn Thị Thuý Nga – Trưởng phòng LĐ-TB&XH  huyện Đak Đoa, Gia Lai thông tin: “Đak Đoa thì có thế mạnh về một số ngành nghề truyền thống như đan lát, dệt thổ cẩm. Vì vậy mà chúng tôi luôn chú trọng trong việc tuyên truyền vận động để bà con gì giữ, và tổ chức truyền dạy nghề cho thế hệ sao. Vừa là bảo tồn văn hóa truyền thống, vừa tạo được công ăn việc làm, giúp người dân nâng cao thu nhập, xóa đói giảm nghèo.”

Trước nhu cầu ngày càng cao của thị trường, các sản phẩm đan lát của làng Ngơm Thung cũng được cải tiến đa dạng, phong phú, vừa bền, đẹp, sắc sảo về đường nét, vừa sống động trong họa tiết, hoa văn… Không chỉ là vật dụng mà còn là sản phẩm du lịch độc đáo. Những năm gần đây, với hỗ trợ của chính quyền địa phương, bà con đã được tham gia nhiều sự kiện văn hoá, du lịch, hội chợ triển lãm trong và ngoài tỉnh để trực tiếp giới thiệu, quảng bá sản phẩm đến người tiêu dùng. Nhờ đó, đã giúp sản phẩm đan lát của làng Ngơm Thung được nhiều người biết đến và ưa chuộng.

Ông Hyoi – Làng Ngơm Thung, xã Ia Pếch, huyện Đak Đoa, Gia Lai chia sẻ: “Mình có đi giới thiệu sản phẩm ở Tp.Pleiku, rồi đi giới thiệu ở tỉnh Kon Tum, Đắk Lắk… Sản phẩm của làng gồm: Gùi, mô hình nhà rông trang trí, bầu khô… nhiều người rất thích và mua sản phẩm của mình. 1 chiếc gùi có giá vài trăm nghìn; Mô hình nhà rông thì 1 triệu 5 trăm nghìn.  Nói chung giúp mình có thu nhập, ổn định cuộc sống.”

Dù đạt được một số kết quả tích cực, song trong xu thế phát triển, nghề đan lát truyền thống ở Ngơm Thung vẫn đứng trước nhiều khó khăn như: Thiếu hụt lao động trẻ, thị trường đầu ra cho sản phẩm chưa nhiều… Vì vậy, việc mở các lớp truyền dạy nghề; hỗ trợ người dân trực tiếp quảng bá sản phẩm qua các triển lãm, hội chợ; tiến tới xây dựng HTX đan lát gắn kết với phát triển các mô hình du lịch cộng đồng được kỳ vọng là hướng đi hiệu quả, giúp giải quyết việc làm, nâng cao thu nhập cho bà con đồng bào DTTS.

Kim Ngân – Quốc Linh – Minh Trung