Chào mừng sự kiện Tuần Văn hoá-Du lịch và Festival văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên Gia Lai năm 2023 với chủ đề “Gia Lai-Những sắc màu văn hóa”, THGL xin giới thiệu vẻ đẹp vùng đất cao nguyên lộng gió và những giai điệu rộn ràng của tiếng cồng, tiếng chiêng qua phóng sự: Cồng chiêng mãi ngân vang giữa đại ngàn Tây Nguyên.
Cách đây gần 20 năm, ngày 25.11.2005, tại TP. Pleiku, tỉnh Gia Lai đã diễn ra sự kiện lớn làm nức lòng đồng bào các dân tộc Tây Nguyên, đó là lễ đón nhận Bằng của UNESCO công nhận Không gian văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại. Đây là di sản thứ 2 của Việt Nam được Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên hợp quốc (UNESCO) công nhận danh hiệu sau Nhã nhạc cung đình Huế.
Gần 2 thập kỷ trôi qua, Gia Lai cũng như các tỉnh Tây Nguyên đã có nhiều chính sách cũng như các hoạt động thiết thực nhằm bảo tồn và phát huy văn hóa cồng chiêng trong điều kiện và bối cảnh, môi trường có những biến đổi…
Bằng những cách làm linh động, phát huy vai trò của chủ thể nắm giữ những giá trị văn hóa đặc sắc của cồng chiêng Tây Nguyên, những âm thanh sâu lắng của đại ngàn vẫn đang được lưu giữ và truyền trao qua bao thế hệ…
Nghệ nhân Puih A Lích – Làng Ốp, TP. Pleiku, Gia Lai chia sẻ: ‘Chúng tôi mang các tiết mục cồng chiêng để trình diễn, rất vinh dự và cũng học hỏi được nhiều từ các dân tộc khác…”
Giữa không gian Tây Nguyên mênh mang, mơ tưởng – âm thanh rộn rã, trầm hùng của tiếng cồng, tiếng chiêng ngân vang đánh thức ngàn xanh, bay qua chín núi, mười sông. Hiện diện trong đời sống của đồng bào Tây Nguyên từ bao đời nay, cồng chiêng theo suốt vòng đời người, đón con người vào đời, đồng thời cũng là người bạn đồng hành khắp mọi nẻo của cuộc sống. Theo dòng chảy của thời gian, cồng chiêng Tây Nguyên vẫn giữ được vẻ đẹp tinh tế và mộc mạc, giống như tính cách bình dị của người Tây Nguyên. Mỗi khi tiếng cồng, tiếng chiêng tấu lên, hòa cùng với âm thanh của gió, của núi và lòng người đã tạo nên những bản nhạc quyến rũ, lay động lòng người. Âm thanh đó cất lên khi réo rắt như con suối chảy qua ghềnh đá, lúc dồn dập phấn khích như chất men lôi cuốn gái, trai trong vùng, khi đằm thắm, dịu dàng như tiếng chim Chơ-rao gọi bầy. Những âm thanh rộn ràng, sâu lắng như đánh thức ngàn xanh, vang vọng khắp buôn làng gần xa… Giữa không gian của núi rừng đại ngàn, tiếng cồng chiêng trầm hùng hòa nhịp ngân vang đã trở thành sự bí ẩn, độc đáo đối với du khách gần xa, thành kính, thiêng liêng đối với đồng bào Tây Nguyên.
Anh Bruce Dunn – Du khách Scotland vui vẻ bày tỏ: “Tôi thấy rất thích thú với văn hóa của các bạn. Các em nhỏ rất dễ thương, trình diễn rất thu hút. Tôi cũng được biết sắp tới có lễ hội, Tuần Văn hóa – Du lịch ở Gia Lai, tôi sẽ ở lại và khám phá những điều hấp dẫn đang chờ đợi.”
Bảo tồn, sáng tạo trên cơ sở truyền thống đã tạo nên những ấn tượng cho văn hóa Gia Lai, tạo ra tính huyền ảo, kỳ vĩ và sự hấp dẫn của vùng đất đại ngàn. Theo đó, tỉnh đã tổ chức nhiều chương trình thực tế, đưa không gian văn hóa từ làng ra phố, như: “Sắc màu văn hóa Gia Lai – Bảo tồn và phát triển”; “Cồng chiêng cuối tuần – Thưởng thức và trải nghiệm”; Ngày hội văn hóa các DTTS… cùng với các lễ hội, hội thi, hội diễn… được duy trì tổ chức ở các địa phương… Các chương trình với nội dung thiết kế phong phú, đặc sắc, ý thức trân trọng của cộng đồng đối với di sản văn hóa đã được nâng lên. Đây chính là cơ hội thúc đẩy ngành “công nghiệp không khói” Gia Lai phát triển…
Đến nay, cồng chiêng Tây Nguyên đã được vinh danh qua nhiều lễ hội, sự kiện mang tầm quốc gia và khu vực được tổ chức ở Gia Lai, như: Festival Cồng chiêng Quốc tế tại Gia Lai 2009, Festival Cồng chiêng Gia Lai năm 2018…
Thời gian càng khẳng định sức sống bền bỉ, mãnh liệt và sự lan tỏa mạnh mẽ của văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên. Tiếng cồng chiêng không chỉ vang vọng tại các buôn làng, mà đã vượt qua khỏi biên giới quốc gia, là gia tài quý báu trong kho tàng văn hóa Việt Nam. Ngày nay, nghệ thuật cồng chiêng đã tham gia vào phát triển du lịch. Cồng chiêng đã trở thành sứ giả văn hóa, kết nối du khách trong và ngoài nước đến với vùng đất đỏ bazan huyền thoại – Tất cả đang được chờ đón trong lễ khai mạc Tuần Văn hoá-Du lịch và Festival văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên Gia Lai năm 2023, với chủ đề “Gia Lai-Những sắc màu văn hóa”…
Ông Trần Ngọc Nhung – Tỉnh ủy viên, Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao & Du lịch tỉnh Gia Lai nhấn mạnh: “Festival là dịp quảng bá rộng rãi giá trị văn hóa độc đáo của các dân tộc Tây Nguyên, đồng thời tạo nên không gian để người dân và du khách có thể trải nghiệm, tìm hiểu văn hóa đặc trưng của các dân tộc.”
Song Nguyễn – Viễn Khánh – R’Piên – Minh Trung