THGL mời quý khán giả đến với làng Brel, xã Ia Der, huyện Ia Grai và làng Groi Wet, xã Glar, huyện Đak Đoa để cùng tìm hiểu câu chuyện giữ lửa, truyền đam mê văn hóa cồng chiêng và các nhạc cụ truyền thống Tây Nguyên cho giới trẻ của 2 Nghệ nhân Ưu tú Rơ Chăm Tih và Alip – những người có nhiều đóng góp và tiếp thêm sức sống cho văn hóa Tây Nguyên. Đây cũng là 2 trong 4 Nghệ nhân Ưu tú của tỉnh Gia Lai vừa được nhận kinh phí hỗ trợ thuộc Dự án 6, Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế – xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi năm 2023.
Dù mới 50 tuổi, nhưng Nghệ nhân Ưu tú Rơ Chăm Tý đã có hơn 30 năm sống trọn với đam mê chế tác, lưu giữ các nhạc cụ dân tộc của đồng bào Jrai. Từ thuở thiếu thời, nhạc cụ Tây Nguyên luôn có sức hút và như đã trở thành máu thịt của Nghệ nhân Rơ Chăm Tý. Không chỉ là người biết chế tác, Nghệ nhân Rơ Chăm Tý còn gánh trên vai trách nhiệm của người truyền lửa để bảo tồn, phát triển nghệ thuật cồng chiêng Tây Nguyên của người Jrai đến thế hệ trẻ.
Nghệ nhân Ưu tú Rơ Chăm Tih – Làng Brel, xã Ia Der, huyện Ia Grai cho biết: “Hiện nay có nhiều loại hình âm nhạc phù hợp với các em hơn, vì thế việc truyền dạy cho các em cũng là một khó khăn. Tuy nhiên, trong số đó vẫn có nhiều em đam mê và chăm chỉ tập luyện nhạc cụ dân tộc, đó là động lực để tôi tham gia các lớp truyền dạy. Hôm nay, có thêm nguồn kinh phí hỗ trợ này, tôi thấy rất vui vì được Đảng, Nhà nước quan tâm, từ đó có thêm kinh phí truyền dạy cho các bạn trẻ.”
Hàng chục năm qua, Nghệ nhân Rơ Châm Tih đã tham gia nhiều chuyến lưu diễn trong và ngoài nước, gian trưng bày, chế tác nhạc cụ của Nghệ nhân Rơ Châm Tih luôn trở thành điểm đến của rất nhiều du khách phương xa. Từ tò mò, nhiều người chuyển dần sang thích thú để rồi chăm chú lắng nghe, hòa cùng nhịp điệu mỗi khi âm thanh cất lên…
Nghệ nhân Ưu tú Rơ Chăm Tih – Làng Brel, xã Ia Der, huyện Ia Grai tự hào nói: “Sắp tới được đi lưu diễn ở Hàn Quốc, được giới thiệu cho mọi người về văn hóa nhạc cụ truyền thống, tôi cảm thấy rất tự hào…”
Nằm ngay trung tâm làng Groi Wet, căn nhà nhỏ của nghệ nhân Alip như một bảo tàng nhỏ. Ở đây, có nhiều nhạc cụ dân tộc được ông chế tác và trưng bày, có những bộ chiêng quý có tuổi đời từ rất lâu được gia đình ông gìn giữ, nâng niu. Mỗi ngày, ông thường mang chiêng ra lau chùi, bảo quản cẩn thận như một tài sản lớn, mà nếu làm mất đi, không có gì có thể thay thế được. Có những bộ chiêng ông được thừa kế từ đời trước, có cả những bộ chiêng được ông sưu tầm, mua lại bằng tiền tích lũy của gia đình. Giờ đây đều là tài sản vô giá để ông mang đi chuyền dạy cho lớp trẻ, và mang đi trình diễn tại các lễ hội, sự kiện văn hóa trên cả nước…
Nghệ nhân Ưu tú Alip- Làng Groi Wet, xã Glar, Đăk Đoa bộc bạch: “Thấy bọn trẻ không muốn chơi đàn, đánh chiêng. Vận động học cũng vất vả, nó cần sự kiên trì. Giờ có nhiều người biết đánh cũng vui lắm. Sau này những người già như mình có mất đi thì con cháu cũng biết đánh cồng chiêng. Đợt này được Sở VH, TT&DL hỗ trợ kinh phí mình lại có thêm động lực để dạy các cháu nó giữ văn hóa truyền thống.”
Với những đóng góp của mình, năm 2011, Nghệ nhân Alip được công nhận là Nghệ nhân chỉnh chiêng, tạc tượng. Tháng 3/2019, ông được Chủ tịch nước phong tặng danh hiệu Nghệ nhân Ưu tú trong lĩnh vực nghệ thuật trình diễn dân gian./.
Song Nguyễn – Viễn Khánh