Nhiều đời nay, đồng bào Jrai ở xã biên giới Ia Púch, huyện Chư Prông vẫn quen với cây lúa rẫy trồng một vụ khi mùa mưa đến có nước trời tưới ướt. Ngay cả những vùng đất hợp thủy, cây lúa cũng chỉ được trồng bằng phương thức chọc, tỉa nên năng suất không cao, không đảm bảo lương thực cho người dân chứ chưa tính đến lúa thương phẩm. Vậy nhưng trong 2 năm gần đây, cấp ủy, chính quyền địa phương đã hỗ trợ nhân dân, cùng đồng lòng làm nên một cuộc đổi thay ngoạn mục: Đưa cây lúa xuống đồng!
Ông Siu Kim – Làng Chư Kó, xã Ia Púch, huyện Chư Prông phấn khởi nói: “Bà con thích lắm, trước đây làm một vụ có mưa mới có lúa ăn. Bây giờ Nhà nước đầu tư mình làm lúa nước hai vụ không thiếu ăn nữa. Nhà nước cày bừa, khai hoang cho dân. Nhà nào cũng biết rồi, nhà nào cũng tự làm hết. Năm 2021 mình được 8 chục bao”.
Anh Rmah Luên – Làng Chư Kó, xã Ia Púch, huyện Chư Prông bày tỏ: “Mình đang làm cỏ cho lúa, làm lúa nước giống tốt thu được nhiều lúa lắm, không riêng gì mình vui mà bà con rất mừng.”
Niềm vui của người dân Chư Kó đang lớn dần theo màu xanh của cây lúa trải rộng trên khắp cánh đồng. Năm nay, nhờ cấp ủy đảng, chính quyền xã hỗ trợ khai hoang diện tích rẫy điều và cây trồng kém năng suất và hạ thấp chân ruộng, dẫn nước vào mỗi thửa nên người dân ở vùng biên giới đã có thêm những thửa ruộng nước hai vụ.
Khu sản xuất này trước đây chỉ là vài mảnh ruộng bậc thang nhỏ, ven theo con nước được dẫn từ công trình thủy lợi Ia Púch. Năm nay cây lúa của đồng bào tại đây đã được đưa xuống đồng ruộng đúng nghĩa, mở rộng cánh đồng được hơn 6,5 ha. Cùng với giống mới MO 4900 được hỗ trợ, hàng tuần, hàng tháng, cán bộ sẽ xuống thăm đồng, cầm tay chỉ việc cho bà con. Vì đất sỏi nhiều, để lúa tốt, nhất định phải bón phân cải tạo đất. Vì sâu bệnh hại, cây lúa cần phải sử dụng thuốc bảo vệ thực vật đúng quy trình… Người dân nhất định phải thay đổi tập quán canh tác cũ, làm đúng theo quy trình hướng dẫn của cán bộ nông nghiệp thì năng suất cây lúa mới tăng hơn.

Bà Siu Bin – Bí thư Chi bộ làng Chư Kó, xã Ia Púch, huyện Chư Prông cho biết: “Trong thời gian mà mình đi vận động thì gặp rất nhiều khó khăn, khó khăn lớn nhất ở đây là kinh phí đầu tư khai khoang là tốn rất nhiều nên là năm vừa rồi thì cũng may có Công ty Quốc Cường hỗ trợ nên đã khai hoang được diện tích mới là 0,5 hecta. Người dân cũng đồng tình hiện nay thì diện tích lúa phát triển tốt. Đầu năm thì chi bộ cũng xây dựng nghị quyết để cho vận động bà con tự làm, nay được 5 hecta.”
Bà Lê Thị Phú – Bí thư Đảng ủy xã Ia Púch, huyện Chư Prông trao đổi: “Chúng tôi tuyên truyền để các hộ dân có cây trồng kém hiệu quả, những khu vực hợp thủy chúng tôi tập trung chuyển đổi giống lúa 2 vụ làm lúa nước, chuyển đổi hình thức canh tác từ chọc tỉa sang làm lúa 2 vụ. Chúng tôi đã kêu gọi vận động hỗ trợ khai hoang và phát triển diện tích. Tiếp tục lãnh chỉ đạo các cấp ủy đặc biệt là hệ thống chính trị thôn làng và kêu gọi các doanh nghiệp chúng tôi tiếp tục phát triển được từ một đến ba hecta diện tích núi hai vụ mỗi năm.”
Mặc dù diện tích lúa nước trên vùng biên giới Ia Púch chưa nhiều, nhưng những cách làm quyết liệt từ cấp ủy đảng và chính quyền nơi đây giúp đồng bào Jrai từng bước canh tác hiệu quả cây lúa chất lượng cao. Từ đây cũng sẽ mở ra hướng đi hiệu quả hơn cho cây lúa trên biên giới Ia Púch, hứa hẹn cho mục tiêu có thể đảm bảo một phần lương thực cho người dân.
Minh Lý – R’Piên