Ngày 30 tháng 4 năm 1975 đã đi vào lịch sử dân tộc như một mốc son chói lọi, đưa đất nước ta bước vào một kỷ nguyên mới, kỷ nguyên độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội. Gần 50 năm qua, kể từ nước Việt Nam độc lập, thống nhất, dân chủ đã tiến những bước vững chắc trong công cuộc dựng xây, phát triển và hội nhập… Tây nguyên-vùng đất kiên cường, anh dũng trong 2 cuộc chiến tranh trường kỳ của dân tộc. Vùng đất đau thương mà quật cường ấy đã vượt qua biết bao gian truân để bảo vệ, xây dựng thành trì cách mạng, kiến tạo, bồi đắp nên những giá trị vốn có riêng biệt. Sau ngày đất nước hoàn toàn giải phóng, đặc biệt là sau những năm đổi mới, nhờ sự quan tâm, đầu tư của Đảng, Nhà nước, cùng với tinh thần, quyết tâm vượt khó vươn lên, cuộc sống của đồng bào các dân tộc Tây Nguyên đã có nhiều đổi thay.
Sau ngày Miền Nam hoàn toàn giải phóng, cùng với cả nước, các tỉnh Tây Nguyên bắt tay thực hiện công cuộc tái thiết, hàn gắn vết thương chiến tranh…
Năm 1986, dưới ánh sáng của Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ VI, công cuộc đổi mới do Đảng khởi xướng và lãnh đạo đã tạo nên nguồn sinh lực mới trong đời sống xã hội. Từ đây, nhiều chương trình, chính sách đã được cụ thế hóa vào phát triển kinh tế – xã hội trong toàn vùng Tây Nguyên…
Qua bỉ cực tới hồi thái lai, từ trong khó khăn gian khổ của những năm đầu kiến thiết, dựng xây thành quả cách mạng, Gia Lai và các tỉnh trong vùng đã có những bước tiến dài trên hành trình gần 40 năm đổi mới. Từ một nền kinh tế tự cung, tự cấp, những năm cuối thập niên 80 và đầu thập niên 90, tỉnh đã thực hiện thành công việc chuyển dịch cơ cấu cây trồng, vật nuôi, đẩy mạnh, mở rộng và đưa ứng dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất nông nghiệp, hình thành các vùng sản xuất tập trung, chuyên canh, thâm canh các loại cây trồng có giá trị kinh tế cao, như: cà phê, hồ tiêu, cao su…
Già làng Rơ Lan Hào, làng Hăng Ring, thị trấn Chư Sê, huyện Chư Sê, Gia Lai phấn khởi nói: “Trước kia, huyện rất khó khăn, bây giờ thay đổi rất nhanh, dân làng đây cũng phát triển kinh tế, xây nhà xây cửa, mua xe cộ có đủ cả. Kinh tế cũng nâng lên phát triển rất mừng như thế…”
Hiện nay, toàn vùng Tây nguyên có 53 dân tộc cùng sinh sống, trong đó có 52 DTTS, với gần 2.2 triệu người, chiếm gần 38% dân số toàn vùng. Các dân tộc sống đoàn kết, sống đan xen nhau, tập trung tại hơn 470 xã vùng đồng bào DTTS và miền núi. Đồng bào Tây nguyên có bản sắc văn hóa phong phú, là nơi lưu giữ nhiều di sản văn hóa vật thể và phi vật thể, có giá trị lịch sử và mang nhiều nét độc đáo đang được bảo tồn, kế thừa và phát huy. Đây là vùng có đông thành phần dân tộc nhất nước ta và cũng là nơi duy nhất có đủ các nhóm ngôn ngữ – dân tộc của Việt Nam cùng sinh sống…
Trong những năm qua, để hỗ trợ đầu tư phát triển kinh tế – xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi nói chung, vùng Tây Nguyên nói riêng, Đảng và Nhà nước đã quan tâm, ban hành nhiều chính sách, chương trình, dự án. Nhờ đó, đời sống vật chất và tinh thần của gần 2,2 triệu đồng bào DTTS ở Tây Nguyên không ngừng được cải thiện, an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội được giữ vững, khối đại đoàn kết dân tộc được củng cố tăng cường. Hiện nay, Tây Nguyên đang trở thành vùng sản xuất một số sản phẩm nông sản chủ lực quy mô lớn, chiếm tỷ trọng cao, nhất là cây công nghiệp, cây ăn quả; du lịch có bước phát triển khá, hình thành các chuỗi phát triển liên vùng…
Trong hơn 1 thập niên qua, nhờ đẩy mạnh triển khai lồng ghép Chương trình Mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, giảm nghèo bền vững, kết hợp với thực hiện các chính sách dân tộc, tỷ lệ hộ nghèo ở các tỉnh Tây Nguyên, đặc biệt ở vùng dân tộc thiểu số đã giảm rõ rệt, số xã, buôn, làng đạt chuẩn nông thôn mới tăng dần qua từng năm… Điều quan trọng là chương trình không chỉ hỗ trợ bà con dân tộc thiểu số nguồn vốn ưu đãi để phát triển kinh tế, mà còn giúp bà con thay đổi nếp nghĩ, cách làm, biết chuyển đổi cơ cấu cây trồng, tạo sinh kế, vươn lên thoát nghèo bền vững…
Bà H’Bliăk Niê, buôn Kram, xã Ea Tiêu, huyện Cư Kuin, tỉnh Đăk Lăkvui vẻ nói: “Nhờ các nguồn vốn, chương trình hỗ trợ nhà ở cho hộ nghèo mà người dân trong buôn Kram đã càng ngày càng ổn định cuộc sống. An cư lạc nghiệp, qua đó, người dân đã học hỏi kinh nghiệm từ nhà nước, đóng góp kinh phí, lập quỹ hỗ trợ cho các gia đình có hoàn cảnh khó khăn vươn lên thoát nghèo…”
Dấu ấn trong sự bứt phá đi lên của các địa phương hôm nay còn được thể hiện qua những chương trình, dự án đầu tư cho các xã vùng căn cứ cách mạng, vùng 3, đáng chú ý có chương trình định canh, định cư, quá trình triển khai địa phương luôn quan tâm gắn công tác đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng nhằm tạo thế ổn định vững chắc với việc giúp người dân ổn định và phát triển sản xuất theo phương châm: Buôn làng định canh, định cư đến đâu thì “điện-đường-trường-trạm” được đầu tư xây dựng đến đó…
Già làng Đinh A Nhur, làng A Chông, xã Ayun, huyện Chư Sê, Gia Lai nói: “Nói chung Ayun, nói riêng Achông được Nhà nước đầu tư định canh, định cư… Bây giờ thực tế như thế này, bà con rất tin tưởng vào Đảng, Nhà nước…”
Chị Nay H’Tranh, buôn H’Lang mới, xã Ia Rsai, huyện Krông Pa, Gia Lai bày tỏ: “Trước đây ở lãng cũ thì cuộc sống rất khó khăn do gần chỗ sạt lở. Bây giờ được nhà nước chuyển sang làng mới thì cuộc sống được cải thiện, được thay đổi nhiều, được buôn bán.”
Ông Trịnh Thanh Khiết, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND xã Đất Bằng, huyện Krông Pa, Gia Lai cho biết: “Nhiều chính sách dân tộc được Đảng, Nhà nước đầu tư cho xã giúp bà con ổn định sinh kế. Sắp tới đây, nguồn lực sẽ triển khai đầu tư tập trung hơn, nhất là chương trình mục tiêu quốc gia PTKTXH vùng DTTS và Miền núi”.
Cùng với các chương trình, chính sách dân tộc đã, đang được triển khai, năm 2022, Bộ chính trị đã ban hành Nghị quyết số 23, ngày 6/10/2022 về phương hướng phát triển kinh tế-xã hội và bảo đảm quốc phòng, an ninh vùng Tây Nguyên đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045. Trong đó, xác định: “Xây dựng và phát triển vùng Tây Nguyên phải kết hợp hài hòa giữa phát triển kinh tế với văn hoá, xã hội, bảo vệ tài nguyên, môi trường, gắn kết chặt chẽ với bảo đảm quốc phòng – an ninh và tăng cường công tác đối ngoại. Lấy sự phát triển kinh tế, văn hoá, xã hội làm nền tảng cho việc giữ vững quốc phòng, an ninh, ổn định chính trị – xã hội”.
Tây Nguyên bây giờ đã có nhiều đổi thay, tin rằng với việc quan tâm tìm kiếm giải pháp đột phá tạo sinh kế bền vững cho đồng bào DTTS vùng Tây Nguyên, bức tranh kinh tế – xã hội của vùng sẽ tiếp tục có nhiều khởi sắc./.
Song Nguyễn – Ksor Tuối- Sơn Trung