Huyện biên giới Ia Grai là vùng trồng điều tập trung của tỉnh, hiện diện tích điều của huyện này đạt hơn 6000 ha. Những năm gần đây, nhờ giá cả ổn định cùng với ưu điểm dễ chăm sóc, không tốn nhiều chi phí, cây điều đã mang lại nguồn thu nhập đáng kể cho người dân tại nhiều xã của huyện Ia Grai, nhất là đối với bà con DTTS tại các xã biên giới và giáp ranh xã biên giới.

Tuy nhiên, những năm gần đây, cây điều của huyện Ia Grai đang đối mặt với một thách thức mới đó chính là tình trạng già cỗi của phần lớn diện tích. Điều này đã làm cho cây điều giảm năng suất, chất lượng. Từ đó, thu nhập của người dân cũng bị ảnh hưởng.

Bà Nguyễn Mai Lương – Chủ tịch UBND xã Ia Khai, huyện Ia Grai, Gia Lai thông tin: “Trên địa bàn xã, diện tích điều già cỗi chưa được bà con chuyển đổi, tái canh nên sản lượng nó giảm nhiều. Chúng tôi có hai hướng, thứ nhất vận động nhân dân tái canh lại diện tích điều. Thứ 2, đây là sản phẩm chủ lực của xã nên rất mong muốn xây dựng được thương hiệu, hình ảnh của sản phẩm này.”

Trước thực trạng nêu trên, huyện Ia Grai cũng đang tìm kiếm các giải pháp nhằm nâng cao năng suất, giá trị của cây điều, trong đó, tập trung tái canh cây điều bằng giống mới năng suất cao.

Ông Phan Đình Thắm – Trưởng phòng NN & PTNT huyện Ia Grai, Gia Lai cho biết: “Đối với các xã cánh Tây như Ia Khai, Ia Tô, Ia O, Ia Chía diện tích điều rất lớn, phòng khuyến cáo bà con thâm canh tăng năng suất, trên diện tích già cỗi thì chuyển đổi sang cây trồng khác có hiệu quả. Khuyến cáo bà con ổn định diện tích, không mở rộng thêm. Đưa các giống điều năng suất cao, có khả năng chống chịu sâu bệnh để đưa vào sản xuất.”

Không chỉ có câu chuyện của cây điều, mà nhiều loại cây trồng chủ lực khác của tỉnh cũng đang đối mặt với yêu cầu phải thay đổi phương thức canh tác, kỹ thuật chăm sóc để đạt năng suất và hiệu quả cao hơn. Thực tế cũng đã cho thấy, những cách làm mới, đáp ứng được yêu cầu sản xuất an toàn, bền vững thì đều mang lại hiệu quả khả quan.

Bà Mai Thị Quế – Thôn 2, xã Tân Bình, huyện Đak Đoa, Gia Lai nói: “Nhà tôi làm bằng sinh học với phân tự túc trong nhà, phân chuồng không dùng hóa học nên vườn tiêu xanh tốt, năm nào cũng đạt quả. Nhà cũng tự túc hết nên cũng đỡ được một phần chi phí, không phải bỏ ra nhiều.”

Tỉnh Gia Lai đang đẩy mạnh thực hiện tái cơ cấu ngành nông nghiệp theo hướng phát triển nông nghiệp công nghệ cao, liên kết theo chuỗi giá trị trong nông nghiệp nhằm khai thác thế mạnh từ các cây trồng chủ lực của tỉnh như cà phê, tiêu, cao su, dược liệu, cây ăn trái…Đây cũng chính là tiền đề để các sản phẩm nông nghiệp của Gia Lai xây dựng được danh tiếng, chất lượng để vươn ra được các thị trường lớn trên thế giới.

Ông Lê Quốc Thanh – Giám đốc Trung tâm Khuyến nông Quốc gia cho biết: “Chúng ta thấy là những sản phẩm như là cà phê, hồ tiêu, chanh leo là những sản phẩm chủ lực để Gia Lai xây dựng thành các sản phẩm xuất khẩu. Đây là tiềm năng rất tốt. Tuy nhiên muốn làm được các sản phẩm xuất khẩu thì chúng ta phải đảm bảo được những tiêu chuẩn mà thị trường mong muốn. Đảm bảo là sản phẩm của chúng ta đáp ứng được cái yêu cầu của thị trường. Mà khi chúng ta đáp ứng được yêu cầu của thị trường thì giá trị gia tăng của sản xuất theo chuỗi giá trị sẽ càng ngày càng được nâng lên.”

Để phát triển các loại cây trồng chủ lực hiệu quả, các địa phương trên địa bàn tỉnh đang tiếp tục thực hiện các giải pháp tạo vùng sản xuất tập trung, quy mô lớn. Đồng thời thu hút các doanh nghiệp đầu tư liên kết sản xuất và bao tiêu sản phẩm cho bà con nông dân, nhất là chú trọng đầu tư các nhà máy chế biến gắn với sản xuất, để các cây trồng chủ lực phát triển theo hướng bền vững. Từ đó, xây dựng thương hiệu cho các sản phẩm cây trồng chủ lực của tỉnh

Ngọc Hà – Huy Toàn – Minh Trung