Những năm gần đây, giá cà phê, hồ tiêu, cao su không ổn định đã ảnh hưởng lớn đến đời sống của nhiều nông dân. Để cải thiện thu nhập, một số hộ ở xã Hải Yang, huyện Đak Đoa đã chủ động trồng xen cây mắc ca trong vườn cà phê, hồ tiêu. Đến nay, cây mắc ca đã khẳng định được hiệu quả và đang trở thành nguồn thu chính của nhiều gia đình.
Năm 2012, gia đình ông Ngô Mạnh Trường ở thôn 1m xã Hải Yang là một trong 5 hộ được Trung tâm Khuyến nông tỉnh Gia Lai hỗ trợ cây giống để thực hiện mô hình trồng cây mắc ca. Sau khi được hỗ trợ giống và tập huấn chuyển giao kỹ thuật trồng, chăm sóc, gia đình ông đã mạnh dạn đầu tư trồng 1400 cây mắc ca trên diện tích trồng cao su kém hiệu quả. Đến nay, sau 10 năm, gia đình ông đã có trên 5 ha mắc ca kinh doanh. Chỉ tính từ đầu năm đến nay, ông đã thu được 11 tấn mắc ca hạt, sau khi trừ chi phí gia đình ông Trường thu được khoảng 900 triệu đồng. Ông Trường nói: “Sau 10 năm trồng cây mắc ca thấy hiệu quả hơn các loại cây khác, ví dụ như cây sầu riêng nhiều khi nó còn rủi ro, còn cây mắc ca mình trồng thu hoạch tới thời điểm này giá cả ổn định, cây trồng dễ chăm sóc, rủi ro dường như không có. Các nơi cũng trồng nhiều nhưng mà thương lái nói quả mắc ca của Hải Yang rất đạt, vị của nó ăn ngon, thơm, nhân của nó đầy hơn. Ra sản phẩm như nhà mình năm vừa rồi không đủ hàng để cung cấp”.
Còn gia đình ông Phạm Văn Vụ ở thôn 3, xã Hải Yang, huyện Đak Đoa có trên 300 cây mắc ca trồng xen trong 2 ha cà phê. Nhờ áp dụng khoa học kỹ thuật vào trồng và chăm sóc nên vườn mắc ca của gia đình phát triển tốt, dự tính trong năm 2022 sẽ thu được khoảng 4 tấn hạt. Lợi nhuận dự kiến khoảng 300 triệu đồng.
Ông Phạm Văn Vụ – Thôn 3, xã Hải Yang, huyện Đak Đoa cho biết: “Cây mắc ca mà trồng xen trong vườn, cái lợi đầu tiên là cây mắc ca thì 5,6 năm mới bắt đầu ổn định, thì trong 6 năm đó, ở dưới tán của nó mình trồng cây cà là mình đã có thu rồi. Cà thì năm thứ 3 mình đã được thu rồi mà nó tiết kiệm được đất ở bên dưới, cà nằm dưới cây mắc ca thì nó ít bị bệnh, những cái bệnh ảnh hưởng từ thời tiết thì cây mắc ca đã che cho rồi. Hai cái lợi trước mắt là mình tận dụng được đất có nguồn thu sớm, hai là cây tận dụng được phân”…
Hiện nay, tại xã Hải Yang có 30 hộ trồng mắc ca với tổng diện tích 40 ha. Với giá bán ổn định từ 100-120 ngàn đồng/kg, cây mắc ca đang mang lại lợi nhuận cao hơn nhiều so với cới các loại cây trồng khác trên địa bàn. Đặc biệt, chất lượng hạt mắc ca của xã Hải Yang được nhiều người đánh giá thơm ngon hơn mắc ca được trồng tại một số địa phương khác nên được nhiều thương lái đến thu mua. Tuy nhiên, về phía chính quyền địa phương không khuyến khích nông dân đầu tư ồ ạt trồng cây mắc ca.
Ông Nguyễn Văn Thắng – Phó Chủ tịch UBND xã Hải Yang, huyện Đak Đoa trao đổi: “Tại địa phương thì nhân dân không chỉ một cây mắc ca không. Trên địa phương đầu tiên chủ yếu là cây cà phê. Sau này phát triển cây tiêu thì nhân dân đổ xô vào cây tiêu. Thực tế đối với người dân của mình, thấy cái gì lợi nhuận trước mắt thì cũng chạy theo vấn đề đó nhưng một vài năm trở lại đây thì giá cả thị trường cây tiêu nó bấp bênh. Đối với chính quyền địa phương chúng tôi cũng khuyến cáo rằng nông dân phát triển phải đa canh, đa cây để tranh sự rủi ro lớn để nếu mất vị thế cây này thì vẫn còn cây kia, đảm bảo lợi ích, tiềm năm kinh tế của gia đình”.
Việc phát triển các loại cây trồng có triển vọng kinh tế cao như mắc ca tại xã Hải Yang là hướng đi mới, đã mang lại hiệu quả cao, góp phần tăng thu nhập cho người dân. Tuy nhiên, để tránh gặp rủi ro, người dân không nên chỉ nhìn thấy lợi nhuận trước mắt mà đổ xô trồng cây mắc ca theo kiểu tự phát mà không nắm rõ về quy trình, kỹ thuật trồng, chăm sóc và thị trường đầu ra loại nông sản này./.
Linh Chi, Huy Toàn