Đến thời điểm hiện nay thì vụ thu hoạch sầu riêng ở tỉnh Gia Lai đã kết thúc. Năm nay bà con nông dân trồng sầu riêng rất phấn khởi vì được giá và năng suất tăng gấp đôi so với năm ngoái. Khép lại một mùa vụ với bao niềm vui, song xen kẽ là nỗi lo khi phong trào trồng sầu riêng ngày càng phát triển mạnh, diện tích không ngừng tăng cao. Điều này liệu có dẫn đến tình trạng cung vượt cầu và theo đó giá cả sẽ giảm thấp hay không?.
Vườn sầu riêng của ông Nguyễn Phước Thiện ở xã Ia Blang, huyện Chư Sê, với 700 cây giống Ri 6 và Thái, vụ thu hoạch vừa rồi sản lượng ước đạt khoảng 70 tấn. Tính theo giá tại vườn bình quân 50 ngàn đồng/kg, sau khi trừ chi phí đầu tư, ước tính ông Thiện thu lãi gần 3 tỷ đồng. Vì vậy, sầu riêng đang là cây trồng rất hấp dẫn đối với bà con nông dân.
Ông Thiện nói: “Trước đây làm cây tiêu nhưng sau đó tiêu chết thì có xen sầu riêng, Một thời gian thấy thu nhập cao nên bây giờ phát triển hết khu vườn 5 ha. Đầu tư trồng sầu riêng cũng tốt. Giá hiện nay là tốt. Có hàng là có người mua”.
Niềm vui được mùa, được giá cũng là tâm trạng chung của bà con nông dân trồng sầu riêng ở các huyện Chư Pah, Ia Grai – là những địa phương có diện tích sầu riêng nhiều của tỉnh Gia Lai.
Ông Đỗ Văn Tâm, Thị trấn Ia Ly, huyện Chư Pah cũng nói: “Năm nay vườn cây của gia đình tôi năng suất cao hơn năm ngoái gấp đôi. Tôi có 50 cây, thu hoạch được hơn 10 tấn”.
Tính đến nay, toàn tỉnh phát triển được hơn 9.000 ha sầu riêng, tăng hơn gấp đôi so với năm 2014 và dự ước con số này sẽ còn tiếp tục tăng trong những năm tới. Theo lý giải của nông dân, sầu riêng là mặt hàng được giá nhất hiện nay và đã được xuất khẩu chính ngạch sang Trung Quốc trong khi thời gian thu hoạch giữa các địa phương mang tính luân phiên, không tập trung cùng một thời điểm nên không lo cung vượt cầu.
Ông Thiện cho biết thêm: “Sầu riêng không như các cây khác là tập trung một vụ trong năm mà rải đều theo điều kiện từng vùng miền, không thu hoạch tập trung một thời điểm nên sẽ không lo là cung vượt quá cầu. Vì dụ như tỉnh này thu hoạch rồi mới đến tỉnh khác chứ không tập trung một thời điểm”.
Thế nhưng vẫn có những quan điểm khác cho rằng liệu khi nhà nhà đổ xô trồng sầu riêng thì việc tiêu thụ cũng như giá cả còn giữ được tốt như năm nay hay lại rơi vào tình cảnh cung vượt cầu, đẩy giá giảm sâu.
Ông Võ Thanh Nhuận, Tổ dân phố 3, thị trấn Ialy, huyện Chư Pah cũng nói: “Năm nay được mùa, được giá bà con rất phấn khởi. Nhưng điều mà bản thân tôi đang suy nghĩ và lo lắng là liệu sang năm hay những năm tiếp theo có được như vậy hay không? Vì khi được giá, người dân ai cũng trồng sầu riêng, nhiều quá thì khả năng cung vượt cầu”.
Hiện tại chưa xác định được chính xác nhu cầu tiêu thụ của các nước đối với sầu riêng Việt Nam mà việc xuất khẩu vẫn phụ thuộc vào nhu cầu thị trường tùy từng thời điểm nhất định. Riêng địa bàn tỉnh Gia Lai, hiện nay chưa có một doanh nghiệp nào tham gia vào hoạt động xuất khẩu mặt hàng sầu riêng mà việc tiêu thụ vẫn thông qua các thương lái nên không có tính liên kết – một trong những hình thức nhằm đảm bảo tính ổn định đầu ra cũng như giá cả như một số sản phẩm nông sản khác. Còn việc Trung Quốc đã chính thức cho nhập khẩu chính ngạch sầu riêng Việt Nam, đây được xem là cơ hội để nâng giá trị kinh tế của mặt hàng sầu riêng, tuy nhiên liệu có được bao nhiêu vườn đáp ứng được đầy đủ các tiêu chuẩn xuất khẩu trong khi phần lớn nông dân hiện nay vẫn canh tác theo kiểu truyền thống, chưa đáp ứng các yêu cầu sản xuất theo tiêu chuẩn.
Hồng Uyên, Huy Toàn