Huyện Krông Pa là địa phương có diện tích cây sắn nhiều nhất tỉnh với hơn 20.000 ha mỗi năm. Do điều kiện thời tiết trên địa bàn nắng nóng nên với những chân đất không chủ động được nguồn nước bà con thường trồng cây sắn nhưng năng suất không ổn định, phụ thuộc nhiều vào khí hậu. Thêm vào đó, bệnh khảm lá gây hại trong những năm qua nên càng làm sụt giảm năng suất. Như gia đình chị Rơ Com H’ Duyệt có 1 ha sắn năm ngoái thời tiết thuận lợi thu được 30 triệu đồng song năm nay chỉ thu được phân nửa.

Chị Rơ Com H’ Duyệt, xã Chư Ngọc, huyện Krông Pa cho biết: “Năm ngoái được mùa, được giá. Năm nay khô hạn, sắn không có củ, với lại năng suất không phát triển mấy. Cần nhà nước đưa cây sắn giống mới, có củ hơn, mình trồng năng suất hơn và giúp bà con ổn định cuộc sống hơn”.

Hiện nay, tỉnh Gia Lai có trên 81.000 ha sắn, được trồng chủ yếu ở các huyện phía Đông, Đông Nam. Với đặc tính dễ trồng, dễ chăm sóc, chịu hạn tốt nên cây sắn phù hợp với đặc tính canh tác ở vùng dân tộc thiểu số, nơi đất đai bạc màu, thiếu nước. Tuy vậy, với năng suất trung bình hiện khoảng hơn 20tấn/ha, sau khi trừ chi phí, mỗi ha sắn chỉ thu được từ 20 đến 30 triệu đồng/năm. So với những cây trồng khác, hiệu quả từ cây sắn mang lại cho nông dân còn thấp. Do đó, giải pháp được ngành Nông nghiệp tỉnh đưa ra là tập trung thay thế giống mới kháng bệnh và cho năng suất cao. Đồng thời, để nâng cao giá trị cây sắn thì sẽ tập trung phát triển theo hướng bền vững trên cơ sở liên kết sản xuất giữa doanh nghiệp với người nông dân kết hợp với chế biến sâu. Vì hiện nay, trên địa bàn tỉnh Gia Lai có có 5 nhà máy chế biến tinh bột sắn, nhưng chưa đơn vị nào ký hợp đồng bao tiêu với người dân. Điều này khiến người trồng sắn bị động sản xuất, tình trạng được mùa mất giá, được giá mất mùa thường xuyên tái diễn. Vấn đề này đã được các ngành chuyên môn nhìn nhận và chỉ ra tại Hội nghị thực trạng và định hướng phát triển sắn bền vững tại Việt Nam  do Bộ NN & PTNT phối hợp với tỉnh Gia Lai tổ chức mới đây tại TP.Pleiku.

Ông Nguyễn Như Cường, Cục trưởng Cục Trồng trọt, Bộ NN&PTNT cho biết: “Việc liên kết và tổ chức lại sản xuất là rất quan trọng. Hiện nay các nhà máy ở đó nhưng rất lỏng lẻo trong việc liên kết và hỗ trợ cho người dân vùng nguyên liệu. Cho nên chúng tôi nghĩ là tới đây vai trò của Hiệp hội sắn và các doanh nghiệp cần phải mạnh hơn nữa. Chúng ta phải chung sức với bà con nông dân, từ khâu hướng dẫn kỹ thuật trồng rồi liên kết ngay từ đầu trong quá trình liên kết sản xuất và thu mua sản phẩm như thế nào cho lợi ích hài hòa giữa nhà máy, địa phương và bà con nông dân”.

Ông Lưu Trung Nghĩa, Giám đốc Sở NN&PTNT tỉnh Gia Lai cũng nói: “Trong quá trình sản xuất trong thời gian vừa qua, các nhà máy chế biến trên địa bàn tỉnh Gia Lai chưa liên kết mạnh mẽ với các HTX, với bà con nông dân để chúng ta có những liên kết bền chặt. Chúng tôi sẽ làm việc tích cực với Hiệp hội Sắn Việt Nam để tích cực kêu gọi, thu hút vào làm việc này. Với vùng nguyên liệu hơn 81.000 ha này, nếu chúng ta làm tốt việc này thì có thể kêu gọi 3 đến 4 nhà máy có công nghệ tốt, tài chính tốt thì tạo ra vùng nguyên liệu phát triển bền vững”.

 Sắn là một trong những cây trồng chủ lực của bà con nông dân trên địa bàn tỉnh Gia Lai, nhất là trong vùng dân tộc thiểu số. Trước những giải pháp được các cấp, ngành đưa ra khi đẩy mạnh sản xuất cây sắn theo hướng liên kết và chế biến sâu sẽ phát huy thế mạnh của vùng nguyên liệu sắn lớn nhất cả nước, góp phần nâng cao giá trị cho cây sắn và tăng thu nhập cho nông dân./.

Đức Hải, Huy Toàn