Gia đình anh Nguyễn Huy Đạt có hơn 1 nghìn trụ tiêu đang trong giai đoạn kinh doanh. May mắn giữ được vườn tiêu khỏe mạnh, sinh trưởng tốt sau đợt dịch bệnh chết nhanh, chết chậm càn quét trong nhiều năm trước nên đến nay gia đình anh Đạt vẫn có được một nguồn thu nhập từ cây tiêu. Năm nay, bước vào vụ thu hoạch, gia đình anh thêm hy vọng hơn khi giá tiêu trên thị trường đang tăng dần. Tuy vậy, niềm vui cũng không nhiều, bởi với mức giá hiện tại và với chi phí đầu tư phải bỏ ra trong suốt một mùa vụ, gia đình anh Đạt cũng chỉ thu được một ít lợi nhuận.

Anh Nguyễn Huy Đạt, Thôn 3, xã Nam Yang, huyện Đak Đoa cho biết: “Năm nay thấy trái đều hơn năm ngoái, đạt hơn, giá cũng hơn năm ngoái, năm ngoái bán được có sáu mấy nghìn/kg, năm nay được khoảng 80 nghìn đồng/kg. Cũng mừng. Nhưng mà chi phí nó cao hơn năm ngoái nhiều, tiền phân cao quá. Giá tiêu nhỉnh hơn nhưng chi phí phân bón với tiền công cao hơn nên lợi nhuận chắc cũng chỉ bằng năm ngoái”.

Giá vật tư nông nghiệp cao gây khó khăn chung đối với nông dân trong giai đoạn hiện nay, trong đó có người trồng hồ tiêu. Tuy nhiên, vẫn có một bộ phận nông dân trồng hồ tiêu trên địa bàn tỉnh không bị ảnh hưởng nhiều bởi tình hình này. Đó là những nông dân nhiều năm qua đã lựa chọn theo định hướng sản xuất hữu cơ, sản xuất bền vững.

Điển hình như các thành viên của HTX Dịch vụ và Nông nghiệp Nam Yang, huyện Đak Đoa. Đây là một trong những HTX tiên phong trong định hướng sản xuất hồ tiêu hữu cơ của tỉnh.  Hợp tác xã có 80 ha hồ tiêu kinh doanh thì đã có trên 40 ha được sản xuất theo hướng hữu cơ đạt tiêu chuẩn xuất khẩu đi các nước có yêu cầu khắt khe về chất lượng. Diện tích còn lại được sản xuất đại trà nhưng hạn chế đến mức thấp nhất sử dụng các chất hoá học, không sử dụng thuốc diệt cỏ. Với hướng đi này, chi phí đầu tư của các thành viên HTX có thể giảm được 30% so với phương pháp sản xuất sử dụng hoàn toàn phân bón vô cơ và thuốc bảo vệ thực vật.

Bà Nguyễn Thị Nga, Phó Giám đốc HTX Dịch vụ và Nông nghiệp Nam Yang, huyện Đak Đoa cho biết: “Năm nay chi phí vật tư nông nghiệp lên rất cao, những bà con nào làm theo hướng bền vững, hữu cơ, tận dụng được đầu vào những phân xanh, vỏ cà phê ủ mục, phân chuồng để bón cho cây thì có thể giảm được chi phí đầu vào và đầu ra cũng có giá tương đối. Qua đó, có thêm được thu nhập cho bà con trồng theo hướng hữu cơ bền vững”.

Ông Lê Thanh Long, Cán bộ địa chính – nông nghiệp xã Nam Yang, huyện Đak Đoa nói: “Địa phương cũng hướng dẫn, khuyến khích bà con nông dân sử dụng các chế phẩm trong sản xuất nông nghiệp để giảm được chi phí đầu vào. Từ giảm chi phí đầu vào đó đã đảm bảo được thu nhập, ổn định canh tác cho bà con”.

Sản xuất nông nghiệp bền vững, hữu cơ không chỉ là giải pháp giúp nông dân tiết giảm được đáng kể chi phí đầu tư mà còn góp phần nâng cao chất lượng và sức cạnh tranh của sản phẩm nông sản trên thị trường. Nhất là đối với các thị trường xuất khẩu có những yêu cầu cao về tiêu chuẩn sản phẩm nông nghiệp. Chính vì thế, thời gian qua, ngành nông nghiệp của tỉnh cũng đang đẩy mạnh tuyên truyền, vận động và hướng dẫn nông dân chuyển đổi sản xuất theo hướng đi này.

Ông Đoàn Ngọc Có, Phó Giám đốc Sở NN& PTNT tỉnh Gia Lai cho biết: “Diện tích hồ tiêu trước đây đã được chuyển đổi sang cây trồng khác để đem lại hiệu quả cao hơn. Còn toàn bộ diện tích hồ tiêu còn lại hiện nay được phát triển ổn định, được chuyển hướng sản xuất sang hướng theo tiêu chuẩn, bền vững và cũng đã giảm nhiều sâu bệnh trên cây trồng. Ví dụ như chết nhanh, chết chậm, diện tích nhiễm không nhiều. Nhờ đó mà năng suất và sản lượng ổn định”.

Hiện nay, tổng diện tích hồ tiêu trên địa bàn tỉnh Gia Lai khoảng 14 nghìn ha. Hầu hết được trồng ở vùng có điều kiện thời tiết và thổ nhưỡng phù hợp. Rút kinh nghiệm sau đợt dịch chết nhanh, chết chậm cách đây 5 – 6 năm trước, người trồng tiêu cũng đã quan tâm hơn đến việc canh tác bền vững, hữu cơ, từ đó mang lại lợi nhuận cao và ổn định hơn.

Ngọc Hà, Huy Toàn