Chủ động chuyển đổi cây trồng trên vùng đất lúa thường xuyên bị hạn là giải pháp mà chính quyền địa phương cũng như nông dân ở nhiều địa phương trên địa bàn tỉnh Gia Lai đã và đang thực hiện trong những năm gần đây. Trước những diễn biến bất thường của thời tiết gây nguy cơ thiếu nước tưới cho cây trồng trong mùa khô, thì việc chuyển đổi này được xem là giải pháp phù hợp giúp mang lại hiệu quả kinh tế cho người dân trong sản xuất nông nghiệp. Tại thị trấn Chư Prông, huyện Chư Prông, những diện tích lúa thường xuyên bị hạn đã được nhiều nông dân chuyển đổi sang trồng rau màu với hiệu quả kinh tế mang lại khá cao.
Trên diện tích này, vài năm trở lại đây gia đình bà Nguyễn Thị Thế ở Tổ 6, thị trấn Chư Prông, huyện Chư Prông đã chuyển sang trồng rau màu thay vì trồng lúa. Ở khu vực không có thuận lợi về nguồn nước tưới từ hệ thống thủy lợi mà phải sử dụng từ giếng khoan, giếng đào để phục vụ tưới tiêu thì việc chuyển sang trồng rau màu sẽ giúp tiết kiệm được nguồn nước tưới.
Bà Nguyễn Thị Thế – Thôn 6, thị trấn Chư Prông, huyện Chư Prông nói: “Nguồn nước từ giếng nhưng nếu như thủy lợi khô thì ở đây cũng khô. Hai, ba tháng nữa cũng có thể cạn, chờ thủy lợi xả chứ nếu thủy lợi không xả nước thì cũng không có”.
Thực hiện chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên đất lúa kém hiệu quả và ở những vùng thường xuyên thiếu nước vào cuối vụ, cùng với việc chính quyền địa phương và ngành chuyên môn xây dựng, chuyển giao các mô hình chuyển đổi cây trồng để nông dân áp dụng, trong đó ưu tiên cho nông dân là đồng bào vùng sâu, vùng xa để thay đổi dần tập quán canh tác; người dân cũng đã mạnh dạn đầu tư và ứng dụng công nghệ tưới tiên tiến, tiết kiệm nước trong sản xuất rau màu. Điều này không những giúp giảm tối đa chi phí sản xuất, giảm lượng nước tưới, giảm công lao động; mà còn mở ra hướng mới cho việc chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên cạn.
Bà Đinh Thị Thu Thảo – Thị trấn Chư Prông, huyện Chư Prông cho biết: “Mương thủy lợi mùa mưa thì có chứ mùa nắng thì không có nước. Thì làm cà phê, tiêu; còn mùa phụ của mình thì làm hoa màu như rau, bông hoa”.
Ông Nguyễn Văn Luyến – Trưởng phòng NN&PTNT huyện Chư Prông cũng cho biết: “Việc xây dựng kế hoạch phòng chống hạn trên địa bàn huyện đã giúp cho các diện tích cây trồng trên địa bàn huyện đến thời điểm hiện tại là chưa có hiện tượng thiếu nước xảy ra. Hướng dẫn, tuyên truyền vận động người dân tưới nước một cách tiết kiệm”.
Theo thống kê của Phòng NN&PTNT huyện Chư Prông, đến nay, nông dân trên địa bàn huyện đã đầu tư xây dựng nhiều mô hình tưới nước tự động cho rau màu với diện tích đến cuối năm 2021 là 50 ha; và dự kiến trong năm 2022 này, huyện sẽ nâng diện tích cây rau màu ứng dụng công nghệ tưới tiên tiến, tiết kiệm nước trên địa bàn lên 120 ha. Hiện ngành Nông nghiệp huyện cũng rất quan tâm hỗ trợ, khuyến khích nông dân xây dựng các mô hình phun tưới nước tự động cho cây trồng trên cạn nói chung và cây rau màu nói riêng, nhằm nâng cao hiệu suất tưới, góp phần tích cực vào việc quản lý, sử dụng hiệu quả, tiết kiệm nguồn nước; phục vụ việc tái cơ cấu cây trồng cạn của địa phương để thích nghi trong điều kiện biến đổi khí hậu./.
Mỹ Tiến, Duy Linh