Tại các địa bàn vùng sâu, vùng xa của tỉnh Gia Lai hiện có rất nhiều xe máy độ chế hoạt động. Dù biết đây là phương tiện không đảm bảo an toàn kỹ thuật do được độ chế, lắp ráp từ nhiều phương tiện khác mà có; song các phương tiện này được mua bán tràn lan với giá thành rẻ, chở được số lượng hàng hóa lớn, đi lại được trên nhiều địa hình đồi dốc nên người dân (chủ yếu là đồng bào dân tộc thiểu số) ưu chuộng. Để kiểm soát, kiềm chế tai nạn giao thông xảy ra liên quan đến xe máy độ chế, hiện nay lực lượng chức năng trên địa bàn tỉnh Gia Lai đã triển khai nhiều giải pháp. Tuy nhiên, để xử lý dứt điểm tình trạng này lại không hề dễ dàng. Phóng sự được nhóm PV An toàn giao thông ghi nhận tại huyện Krông Pa, địa phương có số lượng xe máy độ chế nhiều nhất tỉnh Gia Lai.
Không có số khung, cũng chẳng có số máy; xe thì được hoán cải tối đa, độ chế đến từng bộ phận; những xe máy với rất nhiều “không” này vẫn xuôi ngược trên các cung đường liên thôn, liên xã, thậm chí là tuyến Quốc lộ 25 trên địa bàn huyện Krông Pa. Ai cũng biết đây là phương tiện không đảm bảo an toàn kỹ thuật, song được mua bán với giá thành rẻ nên hầu như hộ dân tộc thiểu số nào ở Krông Pa cũng sắm ít nhất 1 đến 2 xe như thế này để sử dụng.
Anh Kpă Yơm – Buôn Tơ Nung, xã Ia Hdred, huyện Krông Pa, Gia Lai nói: “Xe này mình mua 2 triệu, hàng ngày mình sử dụng phương tiện để chở cỏ cho bò ăn đấy”.
Anh Ksor Lương – Xã Ia Mlah, huyện Krông Pa, Gia Lai cũng nói: “Đi thì nguy hiểm đấy nhưng mà không có xe đấy thì đi rẫy, chở phân, chở mỳ không được”.
Qua rà soát của Công an huyện Krông Pa, trên địa bàn huyện hiện nay có gần 5.500 xe máy độ chế. Qua công tác tuần tra kiểm soát, từ năm 2021 đến nay, lực lượng chức năng đã phát hiện, xử lý 134 phương tiện. 100% xe này sau khi bị tạm giữ thì người dân đều không đến nộp phạt mà bỏ luôn phương tiện.
Thiếu tá Nguyễn Văn Mạnh – Trưởng Công an xã Ia Hdred, huyện Krông Pa, Gia Lai cho biết: “Khi chúng tôi tạm giữ phương tiện này và mời người dân lên xử lý thì họ không xuất trình được các giấy tờ liên quan. Tại vì xe này khi họ mua thì không có số khung, số máy, không xác định được phương tiện và người dân khi bị xử phạt thì số tiền rất lớn, mang tính răn đe lớn. Chính vì vậy khi người dân lên thì cho cam kết không tái phạm nhưng để xử lý mà cho họ lấy lại phương tiện thì không thể được vì không đảm bảo vấn đề xử lý”.
Đại úy Nguyễn Ngọc Tiến – Đội Cảnh sát giao thông Trật tự, Công an huyện Krông Pa, Gia Lai cho biết: “Đối với các loại xe mô tô độ chế, lắp ráp không có số khung, số máy, không đầy đủ giấy tờ thì sau khi cho tiến hành lập biên bản thì chúng tôi sẽ tạm giữ tại công an huyện và sẽ tiến hành cắt, cán nát để thanh lý, bán phế liệu. 100% là không được tái sử dụng”.
Đã có không ít vụ tai nạn giao thông xảy ra trên địa bàn huyện Krông Pa liên quan đến xe máy độ chế. Tuy nhiên, để truy xuất nguồn gốc, chủ sở hữu phương tiện là hết sức khó khăn đối với lực lượng công an. Chính vì vậy, để kiềm chế tai nạn giao thông, bên cạnh việc tăng cường tuần tra kiểm soát, xử lý vi phạm; Công an huyện Krông Pa tiếp tục chỉ đạo lực lượng chức năng đẩy mạnh công tác tuyên truyền để nâng cao nhận thức trong nhân dân.
Đoàn Bình, Thanh Sáng