Bắt đầu từ việc loại bỏ dần hoá chất độc hại, thay thế bằng các chế phẩm sinh học từ nguồn nguyên liệu tại địa phương – đó là hướng canh tác mới được anh Vui ở làng Dor 2, xã Glar, huyện Đak Đoa áp dụng ngay trên vườn cà phê 1,5 ha của gia đình. Thời điểm giá phân bón tăng cao, anh không còn lo lắng bởi lượng phân bón hóa học trong năm đầu tiên làm theo quy trình cà phê sạch đã giảm 50%.

        Từ khi tham gia mô hình liên kết sản xuất cà phê sạch của Hợp tác xã Nông nghiệp và dịch vụ Lam Anh ở xã Glar, với quy trình canh tác cà phê hữu cơ, vụ thu hoạch này vườn cà phê của gia đình anh đã mang lại kết quả đáng mừng.

Anh Vui – xã Glar, huyện Đak Đoa cho biết: “Trước đây làm cà phê tốn phân hóa học nhiều, 1 ha đầu tư vào hơn 20 triệu , giờ giảm xuống còn 10 triệu thôi. Năng suất năm nay tăng lên, 1 ha tăng 3 tấn, năm vừa rồi được 1 tấn rưỡi thôi, gia đình tôi sang năm sẽ mở rộng thêm làm cà phê sạch”.

Chuyện gắn kết cộng đồng sản xuất cà phê ở xã Glar, huyện Đak Đoa đã cho thấy bước đột phá từ việc thay đổi tư duy, tập quán canh tác từ bao đời nay của đồng bào địa phương. Họ yên tâm khi được trực tiếp hướng dẫn, dần thay đổi tập quán canh tác ngay trên vườn cà phê của mình và được hợp tác xã bao tiêu đầu ra cho sản phẩm. Từ những kết quả bước đầu, năm 2022 Hợp tác xã Nông nghiệp và Dịch vụ Lam Anh sẽ mở rộng diện tích và lượng nông hộ tham gia quy trình canh tác mới để mở rộng vùng trồng và chế biến cà phê sạch.

Ông Lê Hữu Anh – Giám đốc HTX Nông nghiệp và Dịch vụ Lam Anh, huyện Đak Đoa chia sẻ: “Tôi và các anh em nòng cốt của HTX đa phần cũng là anh em đồng bào Bahnar luôn có mục đích hướng tới đó là giúp cho anh em thay đổi những cách canh tác cũ, học hỏi phương thức canh tác mới hiệu quả hơn để làm sao sản xuất cây cà phê được tốt hơn. Thay đổi tư duy canh tác cũ, giảm tối đa chi phí sản xuất, chất lượng sản phẩm nông sản được cải thiện rõ rệt và  tăng lên giá trị khi chúng tôi có những sản phẩm sạch. Chúng tôi muốn triển khai vùng canh tác rộng trên địa bàn này khi anh em chuyển sang không sử dụng hóa chất độc hại nữa”.

        Hiện phong trào chuyển đổi phương thức sản xuất cà phê sạch theo xu hướng bền vững đang được nhân rộng không chỉ ở xã Glar mà nhiều hộ đồng bào dân tộc thiểu số ở các xã lân cận cũng muốn tìm hiểu và tham gia mô hình này.

Anh Krúp – Xã A Dơk, huyện Đak Đoa nói: “Tôi làm cà phê nhiều năm rồi nhưng mà hay phun thuốc có hại, không đạt lắm. Bây giờ tìm hiểu Lam Anh họ sản xuất cà phê sạch mình đang tìm hiểu muốn làm. Nếu tìm hiểu được sắp tới cố gắng làm theo”.

Ông Nguyễn Kim Anh – Trưởng Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Đak Đoa cho biết: “Hiện nay một số HTX đã triển khai để liên kết với bà con nông dân và định hướng cho bà con sản xuất đảm bảo  theo một quy trình đặc biệt chẳng hạn như HTX Lam Anh đã triển khai một mô hình đối với 1 cộng đồng người địa phương đang sản xuất cà phê theo tiêu chuẩn sạch hướng đến hữu cơ để canh tác một cách bền vững, đặc biệt là nâng cao được chất lượng sản phẩm tạo ra thị trường theo yêu cầu”.

 Cùng tham gia chuỗi sản xuất cà phê sạch, nhiều hộ đồng bào Bahnar ở địa phương đã thay đổi cách thức sản xuất gắn với bảo vệ sức khỏe, bảo vệ môi trường. Họ đang cùng liên kết, cùng chia sẻ để mở rộng và phát triển vùng nguyên liệu cà phê sạch một cách bền vững./.

 Kim Châu, Viễn Khánh