Vùng nguyên liệu mía phía Đông tỉnh Gia Lai, trong đó có huyện Đak Pơ đã được quy hoạch phát triển khá ổn định. Nhiều diện tích manh mún trước đây nay đã được cải tạo, và từng bước xây dựng những cánh đồng mẫu lớn mía sản xuất thâm canh đạt năng suất, sản lượng cao, góp phần tăng thu nhập, nâng cao mức sống cho bà con nông dân.

 

 

Khi trồng mía theo lối quảng canh không mấy hiệu quả, người dân đã thay đổi hình thức sản xuất mới. Ðiều đó được thể nghiệm qua mô hình "dồn điền, đổi thửa" xây dựng những cánh đồng mẫu lớn với hàng nghìn ha mía sản xuất thâm canh đạt năng suất, sản lượng và chữ đường cao.

 

Theo như ông Nguyễn Hoàng Phước, Trưởng phòng đầu tư nguyên liệu, Nhà máy đường An Khê cho biết, thì năm nay giá đường trên thị trường trong nước giảm nên lượng đường tiêu thụ chậm, ảnh hưởng đến việc trồng mía của nông dân. Tuy nhiên, công ty đã có nhiều chính sách hỗ trợ khuyến khích nông dân đầu tư cải tạo đất, xây dựng cánh đồng mẫu lớn để phát triển vùng chuyên canh mía. Hàng trăm chục hộ nông dân dồn điền, đổi thửa, tạo ra những cánh đồng mía mẫu lớn, đã giúp Nhà máy có một vùng nguyên liệu mía ổn định.

 

 

Ông Lê Hoàng Phước nói: " Trong 3 năm qua, nhà máy đường AK đã thực hiện triệt để mô hình cánh đồng mẫu lớn. Kết quả đến nay, trên 600 ha thực hiện cánh đồng mẫu lớn ở 4 huyện thị Đông Gia Lai trên tổng sô 24.000ha. Đánh gia về năng suất thì 130, 140, 150 rất nhiều, và ở vùng mía điển hình là Kông chro là 170, 180 tấn trên 1 ha. Gấp đôi gấp 3 lần so với diện tích bình thường. Đây cũng là 1 yếu tố thuận lợi để giảm chi phí và tăng lợi nhuận cho người nông dân. Đặc biệt nhất là trong tháng 3 này thì nhà máy đường An Khê sẽ đem máy thu hoạch về, Máy thu hoạch thì thực hiện trên diện tích từ 15 đến 20 ha đến 120 đến 150 ha. Thì chi phí nó càng giảm. Đây chính là cơ sở để giảm chi phí cho người nông dân trong lúc nhân công lao động khó khăn.”

 

Cánh đồng mía mẫu lớn thôn Tân Hội xã Tân An năm nay cho năng suất ước tính khoảng 100 tấn / ha. Để có được cánh đồng mía mẫu lớn xanh mướt này, Nhà máy Đường An Khê đã hợp đồng trồng mía với 53 hộ dân thôn Tân Hội, xã Tân An với tổng diện tích 28,7 ha. Theo đó, Nhà máy đầu tư cho người dân tham gia mô hình 36 triệu đồng/ha, ngoài ra hỗ trợ thêm 300.000 đồng tiền cày, cho mỗi hộ, 50 tấn phân bùn/01 ha và được cung ứng giống mía, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, hướng dẫn kỹ thuật trồng, chăm sóc mía theo quy trình của Nhà máy; khi thu hoạch được bao tiêu sản phẩm theo giá thị trường nhưng không thấp hơn giá bảo hiểm là 900 đồng/kg/10 chữ đường tại ruộng.

 

Ông Lê Văn Sáu, thôn Tân Hội, xã Tân An, huyện Đak Pơ chia sẻ: " Ngày xưa trồng mía manh mún, có làm dữ lắm thì cũng chỉ khoảng 55 đến 60, mà anh nào có chăm sóc cho lắm thì nó lên cỡ 65. Mà nay làm cánh đồng này, thì phải nói về đạt năng suất từ 10 đến 13 tấn 1 sào, tức là 100 đến 130 tấn trên 1 ha.”

 

 

Ông Nguyễn Văn Trọng, thôn Tân Hội, xã Tân An, huyện Đak Pơ bộc bạch: " Trong quá trình canh tác, cái khâu làm đất, so với mình trồng đại trà, thì khâu đầu tư chi phí thấp hơn từ 2 – 3 triệu đồng. Trong quá trình chăm sóc, nhà máy đưa máy vô chăm sóc thì nhà máy chỉ tính cả khâu làm cỏ, bón phân là 800 ngàn /ha.Trong khi đó mình chi phí cũng khâu đó, cả thuốc cỏ, bón phân thì khoảng 1,2 triệu/ ha cho nên là nó lãi hơn. Thấy cũng phấn khởi, mong sao nhà máy cũng như chính quyền địa phương tiếp tục mở rộng mô hình này ra. Và trong tương lai thì mình đưa cơ giới hóa vào khâu thu hoạch luôn.”

 

Có thể thấy, từ kết quả việc dồn điền, đổi thửa tạo ra những cánh đồng mẫu lớn ở những vùng trọng điểm mía, bước đầu đã tạo thuận lợi cho Nhà máy đường An Khê thực hiện đưa cơ giới hóa vào đồng mía. Ðồng thời ứng dụng những tiến bộ khoa học – kỹ thuật vào vùng mía chuyên canh, bảo đảm phát triển ổn định, với năng suất, chất lượng và hiệu quả cao. Qua đó, bước đầu nhà máy đã chuyển giao kỹ thuật trồng mía thâm canh trên cánh đồng mẫu lớn, giúp nông dân thay đổi tập quán sản xuất lạc hậu, từng bước làm quen với các tiến bộ kỹ thuật trong sản xuất, thâm canh cây mía. Rồi đây, sẽ không chỉ có một cánh đồng mía mẫu lớn ở thôn Tân Hội, xã Tân An, mà ở tất cả các địa phương trên địa bàn huyện.

 

Ông Trần Văn Sin, thôn Tân Thành, xã Tân An, huyện Đak Pơ chia sẻ: "Mình đưa cơ giới hóa vào sản xuất nông nghiệp nó đem lại lợi ích cho bà con rất nhiều. 1 sào mía, với cách canh tác như ngày xưa thì chi phí nó cao hơn rất nhiều. Mà nó còn ảnh hưởng đến sức khỏe đời sống. Như bữa nay là làm không dùng thuốc cỏ nhiều mà toàn bộ là cơ giới hóa hết.”

 

Xây dựng cánh đồng mẫu lớn và chuyển giao kịp thời những tiến bộ kỹ thuật cho nông dân trồng mía không chỉ mang lại hiệu quả kinh tế – xã hội cao mà quan trọng hơn đã mở ra hướng sản xuất mới bền vững cho ngành mía đường. Để mỗi khi xuân về, mang theo nắng ấm, và mang theo cả niềm vui về một mùa vụ bội thu cho những người trồng mía không chỉ ở Đak Pơ.

Nguyễn Hiền – Văn Dũng