Lúa gạo là sản phẩm nông nghiệp chủ lực của nhiều địa phương trong tỉnh, nhất là ở vùng DTTS, nơi người dân tập trung phát triển trồng lúa để có thể tự túc được lương thực, đồng thời tạo thêm thu nhập. Tuy nhiên, hiện nay trình độ thâm canh cây lúa nước của một bộ phận người dân là đồng bào DTTS vẫn còn khá thấp, chính vì thế chưa tạo ra được sản phẩm hàng hóa có chất lượng, có giá trị để cạnh tranh trên thị trường. Để góp phần nâng cao hiệu quả sản xuất lúa gạo cho bà con nông dân người DTTS, nhiều mô hình liên kết để đưa giống lúa chất lượng cao vào gieo trồng đã ra đời, góp phần giúp người trồng lúa thay đổi tập quán canh tác, từng bước nâng cao thu nhập, giảm nghèo bền vững. Phóng sự ghi nhận về một mô hình liên kết đang cho thấy hiệu quả tại huyện Chư Pưh.
Gia đình chị Rơ Mah H’Đa ở làng Thơh Nhueng, xã Ia Phang đã đưa giống lúa JO2 vào sản xuất trên diện tích gần 5 sào đất ruộng của gia đình năm thứ 3. Vụ đầu tiên do chưa nắm vững kỹ thuật nên năng suất lúa của gia đình chị chưa đạt cao như mong muốn, nhưng bù lại giá bán lúa cao nên vẫn có lời. Nhờ chịu khó học hỏi, bám sát đồng ruộng và chăm sóc tốt nên tiếp vụ sau đó, diện tích lúa của gia đình chị H’Đa cho năng suất ổn định hơn, lợi nhuận thu về cũng khả quan hơn. Đây chính là động lực để gia đình chị tiếp tục theo hướng sản xuất mới ở những vụ sản xuất tiếp theo.
Chị Rơ Mah H’Đa – Làng Thơh Nhueng, xã Ia Phang, Chư Pưh, Gia Lai nói: “Kỹ thuật lúa này nếu mình chịu khó tìm hiểu thì không khó lắm đâu, mình nên tận dụng được nguồn phân bò, heo, dê để bón. Nước thì cũng phải đảm bảo đủ, làm cỏ sạch sẽ. Gạo ngon lắm, người trong làng mua hết, mình không có để ăn luôn mà”.
HTX Dịch vụ-Nông lâm nghiệp Long Hưng, xã Ia Phang là đơn vị được giao triển khai mô hình liên kết sản xuất giống lúa chất lượng cao J02 trên địa bàn xã Ia Phang. Hiện mô hình đã thu hút sự tham gia của 100 hộ dân ở 3 làng DTTS của xã, với tổng diện tích gần 70 ha. Các hộ tham gia vào mô hình được HTX hỗ trợ 70% chi phí sản xuất, đồng thời, sản phẩm sau khi thu hoạch được bao tiêu toàn bộ. Mức giá thu mua mà HTX đưa ra tùy thuộc vào biến động của thị trường, thường dao động từ 9.000 đến 10.000 đồng/kg lúa. Với mức giá này, người nông dân sẽ có thu nhập cao hơn từ 3 đến 4 triệu đồng/sào so với giống lúa cũ.
Ông Võ Ngọc Giàu – Phó Giám đốc HTX Dịch vụ-Nông lâm nghiệp Long Hưng, huyện Chư Pưh cho biết: “HTX cũng mạnh dạn triển khai giống lúa mới về cho bà con nông dân. Về đặc tính kỹ thuật sinh trưởng khoảng 105 ngày, tương đối ngắn/Khả năng sinh trưởng, phát triển rất tốt, chống chịu sâu bệnh tốt hơn giống lúa địa phương. Để thay đổi tư duy sản xuất của bà con không thể ngày 1, ngày 2 mà phải có 1 quá trình. Mà bước đầu bà con làm thấy hiệu quả, năng suất cao hơn, giá trị thương phẩm cao hơn thì bà con rất là phấn khởi’.
Dự án liên kết sản xuất lúa chất lượng cao được triển khai thực hiện tại các làng DTTS thuộc xã Ia Phang, huyện Chư Pưh trong thời gian qua đã góp phần thay đổi được tư duy sản xuất lạc hậu của bà con DTTS trên địa bàn. Dần nắm bắt được kỹ thuật sản xuất giống lúa mới, chất lượng cao, nhờ đó sau mỗi mùa vụ thu hoạch, bà con không chỉ có đủ lúa gạo để ăn mà còn có phần dư dả để bán, tăng thêm thu nhập cho gia đình.
Ông Lê Sơn Cầm Thảo – Phó Chủ tịch Hội Nông dân xã Ia Phang, huyện Chư Pưh, Gia Lai cho biết: “Khi mới triển khai lần đầu chỉ có 20 đến 3 chục hộ đăng ký với diện tích nhỏ. Nhưng đến nay thì đã tăng lên, với diện tích 67 ha. Nhìn chung thì nông dân cũng ngày càng hưởng ứng. Thời gian tới sẽ tiếp tục vận động để người dân chuyển sang giống lúa mới này để nâng cao năng suất, giá trị”.
Những kết quả tích cực từ thực hiện liên kết sản xuất lúa nước tại huyện Chư Pưh chính là nền tảng để địa phương tiếp tục nhân rộng, phát triển mô hình này trên địa bàn. Và xa hơn là hướng đến mục tiêu xây dựng nhãn hiệu, thương hiệu cho sản phẩm lúa gạo của địa phương, giúp bà con người DTTS ở đây có cuộc sống ấm no bằng chính sức lao động trên đất đai của mình.
Ngọc Hà, Viễn Khánh