Hiện nay, trên địa bàn tỉnh Gia Lai đã ghi nhận bò mắc bệnh Viêm da nổi cục (VDNC). Đầu tiên là tại xã Đăk Djrăng (huyện Mang Yang), tiếp đến là xã Ia Pết (huyện Đak Đoa) và hiện tại một số xã ở huyện Chư Sê cũng đã ghi nhận một số trường hợp bò có triệu chứng của bệnh VDNC. Để kịp thời khống chế, dập tắt các ổ dịch, giảm thiệt hại đến mức thấp nhất cho người chăn nuôi, UBND tỉnh chỉ đạo các ngành và các địa phương triển khai khẩn cấp các biện pháp phòng, chống bệnh VDNC ở trâu, bò, không để bệnh lây lan trên diện rộng.
Xã Đăk Djrăng, huyện Mang Yang là địa phương đầu tiên của tỉnh ghi nhận có bò bị mắc bệnh VDNC. Chỉ trong vòng 3 ngày tính từ ngày 30.5 UBND huyện có Quyết định công bố dịch bệnh, từ chỗ chỉ có 2 con bò của một hộ mắc bệnh, đến ngày 2/6 số bò bị VDNC đã lên đến 27 con của 20 hộ. Điều đó cho thấy tốc độ lây lan của bệnh VDNC là rất nhanh, vì vậy đòi hỏi công tác ngăn chặn cần phải được khẩn trương triển khai thực hiện một cách quyết liệt. Hiện nay, tại những địa bàn nơi đã ghi nhận có số bò bị mắc VDNC như xã Đăk Djrăng (huyện Mang Yang), xã Ia Pết (huyện Đak Đoa), công tác phòng, chống dịch đang được triển khai đồng bộ. Tại các cửa ngõ chính ra vào địa bàn xã đều đã được lập các chốt kiểm soát, không cho lưu thông vận chuyển, mua bán, giết mổ bò mắc bệnh ra khỏi địa bàn. Ngoài ra, chính quyền địa phương cũng khuyến cáo người dân, đối với số bò chưa mắc bệnh cũng không tiếp tục chăn thả ra bên ngoài, tạm thời nuôi nhốt tập trung để thuận lợi cho việc theo dõi sức khỏe, nếu có triệu chứng bất thường cần báo ngay cho cơ quan chuyên môn để kịp thời can thiệp, xử lý, không để bệnh lây lan diện rộng.
Ông Thái Văn Dũng, Phó Chi cục trưởng Chi cục Chăn nuôi & Thú y Gia Lai cho biết: “Chúng tôi nhận định trong thời gian tới bệnh VDNC sẽ còn tiếp tục lây lan trên diện rộng. Đối với ổ dịch thì tiến hành công bố dịch theo quy định, lập các chốt chặn và đặt các biển báo, khoanh vùng, bao vây ổ dịch và khống chế; thực hiện hướng dẫn tuyên truyền bà con cách ly gia súc bị bệnh, phun thuốc diệt các côn trùng chích, hút và hướng dẫn bà con chăm sóc cho bò bị bệnh, ký cam kết không giết, mổ, bán chạy các gia súc mẫn cảm ra khỏi vùng có dịch. Đối với vùng có gia súc nghi mắc VDNC thì tiến hành lấy mẫu xét nghiệm. Trong lúc chờ kết quả, các biện pháp như bao vây, khống chế, hướng dẫn bà con thực hiện như đối với ổ dịch . Đối với những địa phương chưa có gia súc có biểu hiện VDNC, đề nghị các địa phương quán triệt tuyên truyền, vận động bà con áp dụng quy trình chăn nuôi an toàn sinh học và tự giám sát đàn vật nuôi, kịp thời khai báo khi phát hiện những biểu hiện VDNC đến chính quyền cấp xã để được hỗ trợ, hướng dẫn”.
Gia Lai là địa phương có tổng số đàn trâu, bò đứng thứ nhất khu vực Tây Nguyên và đứng thứ 2 cả nước với tổng số hơn 431 ngàn con. Trong đó, huyện Krông Pa có tổng đàn trâu, bò nhiều nhất tỉnh, hơn 63 ngàn con. Trước tình hình bệnh VDNC trên trâu, bò đang có những diễn biến phức tạp, nguy cơ lây lan, bùng phát là rất lớn, huyện Krông Pa cũng đã chủ động triển khai các biện pháp nhằm ngăn chặn dịch bệnh xâm nhiễm.
Ông Âu Thành Trung, Giám đốc Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp huyện Krông Pa nói: “Ngay sau khi tình hình dịch bệnh VDNC trên địa bàn tỉnh xảy ra, đối với huyện Krông Pa đàn bò hơn 63 ngàn con. Hiện nay, khi dịch bệnh xảy ra chúng tôi đã tham mưu cho UBND huyện có văn bản khuyến cáo, đối với các địa phương có đàn bò tiến hành tiêu độc khử trùng và giám sát đàn bò khi có biểu hiện thì báo ngay cho cơ quan chức năng để giám sát, hướng dẫn, cách ly và chăm sóc đàn bò”.
Mặc dù là địa phương có tổng đàn trâu, bò lớn, song chủ yếu chăn nuôi theo quy mô nhỏ lẻ, chăn thả tự nhiên và khu vực chăn nuôi không đảm bảo công tác vệ sinh, trong khi đó bệnh VDNC lại lây lan qua các loại côn trùng chích, hút. Đây chính là một trong những khó khăn, trở ngại cho công tác phòng, chống dịch bệnh trên địa bàn tỉnh. Vì vậy, công tác tuyên truyền, phổ biến để người dân hiểu rõ về bệnh VDNC từ đó chủ động thực hiện các biện pháp phòng ngừa là rất quan trọng và cần được đẩy mạnh.
Ông Thái Văn Dũng, Phó Chi cục trưởng Chi cục Chăn nuôi & Thú y Gia Lai trao đổi thêm: “Khó khăn của mình là đàn vật nuôi gia súc trên địa bàn của chúng ta mang tính chất nhỏ lẻ và chăn thả tự do nhiều. Thứ hai nữa là tỉnh Gia Lai có địa bàn rộng, chủ yếu nền chăn nuôi gia súc tập trung ở vùng ĐBDTTS, nên quá trình áp dụng các biện pháp để cắt các vét tơ gây truyền bệnh cũng như xử lý ổ dịch sẽ gặp rất nhiều khó khăn, nhất là khâu cách ly và xử lý các động vật mắc bệnh. Đây là bệnh mới nên công tác tuyên truyền đến tận hộ chăn nuôi rất quan trọng, giúp người chăn nuôi ý thức được tác hại của dịch bệnh. Đối với bệnh này chỉ xảy ra trên trâu, bò, không xảy ra trên người nên tuyên truyền để bà con yên tâm, trung thực trong khai báo để có biện pháp bao vây xử lý ổ dịch ngay khi mới bắt đầu, tránh để lây lan diện rộng.”
Theo Kế hoạch phòng, chống bệnh VDNC ở trâu, bò đã được UBND tỉnh ký ban hành tại Quyết định 188 ngày 29/3/2021 vào thời điểm Gia Lai chưa ghi nhận địa phương nào có trâu, bò mắc bệnh VDNC, dự kiến ngân sách tỉnh sẽ trích 1,7 tỷ đồng để mua vắc xin tiêm phòng, xét nghiệm và chi cho hoạt động chống dịch. Qua đó cho thấy, tỉnh Gia Lai đã có sự chủ động trong công tác phòng, chống dịch bệnh nhằm giảm thiểu những thiệt hại cho ngành chăn nuôi của địa phương trước những diễn biến phức tạp của bệnh VDNC trên trâu, bò tại nhiều địa phương trong nước.
Hồng Uyên – R’Piên – Sơn Trung (CTV huyện Krông Pa)