Nếu như trước đây trung bình mỗi năm, Gia Lai phát hiện gần 700 bệnh nhân lao mới thì từ đầu năm 2021 đến nay toàn tỉnh mới phát hiện được 155 bệnh nhân lao mới nhưng chỉ có 67 bệnh nhân là tự đến các cơ sở y tế. Trong số bệnh nhân lao được phát hiện có 55,3% tìm thấy vi khuẩn lao trong đờm. Một trong những nguyên nhân khiến cho việc phát hiện lao muộn là do người dân còn chủ quan.

Bà Chu Lệ Sìn, Người nhà bệnh nhân cho biết: “Ở nhà cháu cứ sốt, sốt thì mua thuốc sốt uống, ho thì mua thuốc ho uống cứ vậy thôi. Sau khi ăn Tết xong rồi đi không nổi nữa. Khi lên tới bệnh viện tỉnh họ làm xét nghiệm họ mới phát hiện ra và chuyển xuống đây”.

Hiện nay, một bệnh nhân mắc lao điều trị trong 6 tháng, trong đó có 2 tháng tấn công, 4 tháng điều trị duy trì. Trong 2 tháng đầu thường bệnh nhân phải nằm điều trị tại bệnh viện. Tuy nhiên nhiều người không tuân thủ theo phác đồ điều trị nên dễ dẫn đến chuyển sang lao kháng thuốc. Khi đó không những khó khăn cho công tác điều trị mà chi phí điều trị còn tăng gấp 10 lần. Ngoài ra, một số bệnh nhân còn quá phụ thuộc vào thuốc mà không chú ý đến chế độ dinh dưỡng cũng là nguyên nhân khiến cho bệnh nhân phải điều trị lâu dài.

Y sĩ Trần Anh Hùng – Bệnh viện Lao và Bệnh phổi tỉnh Gia Lai cho biết: Bệnh nhân còn chưa ăn uống dinh dưỡng nhiều mà chỉ lệ thuộc vào thuốc men của bác sĩ cho thì cũng chưa hoàn toàn đảm bảo được tăng sức đề kháng để nhanh chóng khỏi bệnh. Bởi vì điều trị muốn mau khỏi thì thuốc men chiếm 50%, 50% còn lại là phụ thuộc vào dinh dưỡng, ăn ngủ của bệnh nhân nữa.

Hiện tại 17 huyện, thị xã, thành phố của tỉnh Gia Lai đều có thể phát hiện sớm bệnh nhân lao bằng cách phát hiện tổn thương phổi qua chụp Xquang, bất thường về đường hô hấp qua xét nghiệm đờm. Từ đó có những tư vấn kịp thời cho bệnh nhân. Trong trường hợp chỉ định xét nghiệm đờm không ra bệnh thì các cơ sở y tế có thể chuyển ngay bệnh nhân lên Bệnh viện Lao và Bệnh phổi  để xét nghiệm Xpert, kết quả phát hiện đạt tới 99%. Vì vậy công tác phòng lao tại Gia Lai trong thời gian tới được quan tâm hàng đầu đó là công tác truyền thông đến tất cả người dân.

Bác sĩ  Ye Thiên Pẩu, Trưởng phòng kế hoạch chỉ đạo tuyến – Bệnh viện Lao và Bệnh Phổi Gia Lai nêu: “Ưu tiên số 1 là chúng ta phát hiện cộng đồng, mà để triển khai được hiệu quả thì công tác truyền thông phải đi đầu. Về mặt chiến lược chúng ta khuyến khích chiến lược 2X tức là Xquang, Xpert để mà chẩn đoán được bệnh lao. Phương tiện chúng ta có nhưng mà hiện tại người dân chưa biết để người ta thụ hưởng cái này rất là uổng. Nếu như chúng ta triển khai được hoạt động truyền thông mạnh để cho tất cả mọi người hiểu là chương trình phòng chống lao quốc gia đã có các kỹ thuật hiện đại để chẩn đoán được bệnh lao và điều trị bệnh lao là khỏi”.

 Hiện nay số bệnh nhân được phát hiện bệnh lao không phải là những trường hợp chủ động đến khám về bệnh lao tại các cơ sở y tế mà các bác sĩ chỉ tình cờ phát hiện khi họ đến khám các bệnh nội khoa khác. Do đó đây cũng là một trong những lý do khiến cho việc phát hiện lao ở cộng đồng chưa cao và tỷ lệ bệnh nhân đến các cơ sở y tế để điều trị bệnh lao đạt thấp./.

Lệ Xuân, Minh Trung