OCOP là chương trình phát triển kinh tế khu vực nông thôn theo hướng nâng giá trị, chất lượng những sản phẩm thế mạnh sẵn có. Gia Lai là tỉnh có lợi thế về sản xuất nông nghiệp với nhiều sản phẩm đặc trưng. Thực tế đã chứng minh, sau 2 năm triển khai Chương trình mỗi xã, phường một sản phẩm (Chương trình OCOP), Gia Lai đã có 149 mặt hàng đạt chuẩn từ 3 – 4 sao OCOP cấp tỉnh. Chương trình OCOPđang tạo động lực mạnh mẽ cho nhiều ý tưởng mới, những sản phẩm mới ra đời ở các địa phương trong tỉnh.
Cùng với các chính sách hỗ trợ của Trung ương và của tỉnh, bản thân các doanh nghiệp, HTX, người dân đã có nhiều nỗ lực trong việc xây dựng sản phẩm OCOP, nâng cao giá trị nông sản nhờ tham gia xây dựng nhãn hiệu, tìm kiếm thị trường.

 Nông dân Gia Lai nỗ lực xây dựng sản phẩm đặc trưng

Là đơn vị tiên phong trên địa bàn huyện áp dụng chuẩn VietGAP trong quy trình nuôi và khai thác ong mật, đến nay HTX mật ong Phương Di ở xã Ia Dêr, huyện Ia Grai đã xây dựng được 3 sản phẩm OCOP, trong đó có 2 sản phẩm mật ong đạt 4 sao là Mật ong hoa cà phê, Mật ong đa hoa. Bên cạnh không ngừng nâng cao chất lượng sản phẩm, tìm kiếm thị trường, HTX mật ong Phương Di còn nỗ lực liên kết với các tổ, hội nông dân sản xuất các sản phẩm đặc trưng của địa phương theo hướng sạch, hữu cơ, tiến tới xây dựng sản phẩm đạt chuẩn OCOP.

Bà Trần Thị Hoàng Anh – Chủ tịch HĐQT kiêm Giám đốc HTX mật ong Phương Di – xã Ia Dêr, huyện Ia Grai, Gia Lai cho biết: “Sắp tới HTX cũng mong muốn nâng cấp quy trình cũng như đầu tư về dây chuyền đóng chai khép kín để nâng được chất lượng và mẫu mã của sản phẩm để đáp ứng thị trường lớn. Bên cạnh đó, HTX cũng mong muốn tổ liên kết tham gia vào HTX phát triển những sản phẩm chung của địa phương như gạo, hạt điêu cung cấp từ nguyên liệu ra thành phẩm.  HTX cũng mong muốn cũng với địa phương phát triển những sản phẩm chủ lực, thế mạnh của địa phương”.

Cũng nỗ lực trong việc xây dựng các sản phẩm cà phê đạt chuẩn OCOP, gia đình anh Trần Văn Hiên đầu tư quy trình khép kín từ khâu sản xuất đến chế biến theo tiêu chuẩn sạch, hữu cơ. Đến nay, gia đình anh đã có 1 sản phẩm cà phê bột đạt chuẩn OCOP 3 sản cấp tỉnh.

Anh Trần Văn Hiên – Cơ sở Rang xay cà phê Thảo Hiên – Thị trấn Ia Kha, huyện Ia Grai, Gia Lai cũng chia sẻ: “Trong thời gian tới chúng tôi mong muốn xây dựng một số sản phẩm, làm thủ tục, hồ sơ để đăng ký làm sản phẩm của năm 2021. Hướng của chúng tôi làm các sản phẩm từ cà phê như cà phê hạt pha máy, cà phê túi lọc, hạt điều Pô Cô. Để nâng tầm sản phẩm thì chúng tôi cũng thường xuyên đi hội chợ để quảng bá, giới thiệu sản phẩm để nhiều người biết đến. / Chúng tôi cũng rất mong muốn sự hỗ trợ của các cấp, ngành, địa phương để sản phẩm của chúng tôi tiếp tục nâng tầm, đạt 4 sao cấp tỉnh”.

Thực hiện Chương trình Mỗi xã một sản phẩm giai đoạn 2019-2020, huyện Ia Grai đã xây dựng được 5 sản phẩm OCOP đạt 3 – 4  sao cấp tỉnh. Nhờ chú trọng chất lượng, các sản phẩm OCOP của huyện Ia Grai đang dần tạo dựng được chỗ đứng trên thị trường trong tỉnh và bắt đầu mở rộng ra thị trường ở khu vực và toàn quốc. Trong đó, bước chuyển biến đáng ghi nhận nhất là bên cạnh đầu tư máy móc, thiết bị để nâng cao chất lượng sản phẩm thì doanh nghiệp, HTX đã có sự quan tâm đúng mức về xây dựng nhãn mác, tem truy xuất nguồn gốc, đăng ký bảo hộ nhãn hiệu, quảng bá sản phẩm…

Ông Đào Lân Hưng – Phó Chủ tịch UBND huyện Ia Grai, Gia Lai cho biết: “Hàng năm huyện đều xây dựng kế hoạch triển khai, trong đó chú trọng hỗ trợ cho các đơn vị sản phẩm OCOP, chủ thể để phát triển sản phẩm của mình. Định hướng trong thời gian tới thì huyện tiếp tục phát triển các sản phẩm OCOP trên những sản phẩm chủ lực của huyện như cà phê, hạt điều, mật ong, cây ăn quả…  Huyện cũng đã xây dựng kế hoạch triển khai, trong Nghị quyết Đảng bộ huyện vừa rồi thì trong chương trình hành động cũng rất chú trọng xây dựng sản phẩm OCOP, trong đó phấn đấu hàng năm phát triển từ 4-6 sản phẩm”.

Rõ ràng là đã có những thay đổi bước đầu mà Chương trình OCOP mang lại, nhất là tư duy sản xuất của nông dân. Tuy nhiên, để Chương trình mỗi xã, phường một sản phẩm thực sự phát huy hiệu quả thì công tác quảng bá, xúc tiến đầu ra rất cần được chú trọng. Gia Lai đã có nhiều giải pháp về tìm kiếm thị trường, quảng bá và giới thiệu sản phẩm… Đặc biệt, thông qua các chương trình xúc tiến thương mại, giới thiệu sản phẩm đã giúp các doanh nghiệp, đơn vị, HTX tìm kiếm thị trường cũng như học hỏi, giao lưu trao đổi kinh nghiệm để nâng cao giá trị sản phẩm.  Sản phẩm OCOP sẽ tới gần hơn với người tiêu dùng thông qua những sự kiện giới thiệu, quảng bá sản phẩm.

Hội trợ triển lãm thương mại và giới thiệu sản phẩm OCOP Gia Lai năm 2020 – Cơ hội quảng bá, giới thiệu sản phẩm, mở rộng thị trường tiêu thụ

Hội chợ triển lãm thương mại và giới thiệu sản phẩm OCOP Gia Lai được tổ chức vào cuối năm 2020 được đánh giá là thành công đối với các doanh nghiệp, hợp tác xã trong việc quảng bá, giới thiệu các sản phẩm OCOP, sản phẩm đặc trưng vùng miền. So với lần tổ chức đầu tiên vào năm 2019, Hội chợ lần này được nâng tầm cả về quy mô và chất lượng.Đây làcầu nối hiệu quả, là kênh xúc tiến thương mại quan trọng tạo điều kiện cho doanh nghiệp, hợp tác xã gặp gỡ, trao đổi, tìm kiếm đối tác để hợp tác kinh doanh, phát triển thị trường tiêu thụ nông sản; thúc đẩy liên kết phát triển thương mại giữa các tỉnh, thành trong cả nước.

Chị Đoàn Thị Thuý – HTX Thương mại – Dịch vụ Nông nghiệp CPA xã Nghĩa Hưng, huyện Chư Pah, Gia Lai nói: “Tới tham gia chương trình xúc tiến thương mại này, HTX mong muốn mang tất cả các sản phẩm OCOP, các mặt hàng của các thành viên HTX giới thiệu và quảng bá tới tận tay người tiêu dùng trong và ngoài tỉnh.  Đồng thời mong muốn tìm kiếm thị trường và các khách hàng tiềm năng”.

Lê Thị Cẩm Như – Chủ cơ sở sản xuất hạt macca Minh Quang, huyện Kbang, Gia Lai cho biết: “Việc tham gia Hội chợ OCOP thì nhiều người biết đến sản phẩm của mình nhiều hơn. Mình mong muốn trong thời gian tới sản phẩm của mình được người tiêu dùng biết đến nhiều hơn nữa và tìm được nhiều đại lý ở trên địa bàn ở thành phố Pleiku nói chung các huyện nói riêng va đặc biệt là các tỉnh thành khác”.

Bà Mai Thị Hoàng Loan – Cơ sở Bánh tét Ba Loan – Tỉnh Trà Vinh chia sẻ: “Tôi là chủ cơ sở Bánh tét Ba Loan của Trà Vinh, đi lên đây quảng bá sản phẩm của mình đạt OCOP 3 sao.  Mong muốn là thông qua Hội trợ để giới thiệu sản phẩm ngày càng bay xa hơn”.

Là hoạt động nằm trong khuôn khổ Chương trình Xúc tiến thương mại cấp quốc gia về Xúc tiến thương mại năm 2020 của Bộ Công Thương,thành công của Hội chợ triển lãm thương mại và giới thiệu sản phẩm OCOP Gia Lai năm 2020 đã góp phần thúc đẩy sản xuất, tiêu thụ, quảng bá sản phẩm; nâng tầm thương hiệu các sản phẩm đặc trưng vốn có của Gia Lai. Mở ra nhiều cơ hội hợp tác, mở rộng thị trường tiêu thụ cho doanh nghiệp, các cơ sở sản xuất trên đại bàn tỉnh với các địa phương trong cả nước.

Ông Vũ Bá Phú-Cục trưởng Cục Xúc tiến Thương mại – Bộ Công thương cho biết: “Gia Lai là địa phương có rất nhiều tiềm năng về nông nghiệp, về du lịch về chế biến công nghệ thực phẩm, về đầu mối trung chuyển trong hành lang Đông Tây của cả nước và của Tây Nguyên. Tôi cho rằng đây là sự kiện có thể kết nối các nhà thương mại, những nhà đầu tư của vùng cao nguyên Nam Trung Bộ của Việt Nam nhằm giới thiệu những sản phẩm OCOP, những sản phẩm công nghiệp của tỉnh Gia Lai nói riêng và của vùng Tây Nguyên nói chung”.

Phát triển mạng lưới bán hàng OCOP-tăng cơ hội tiếp cận người tiêu dùng

Đối với anh Trần Quang Sơn ở xã Nam Yang, huyện Đak Đoa thì việc có những điểm trưng bày sản phẩm OCOP, sản phẩm đặc trưng  rất thuận lợi cho các chủ thể của các sản phẩm OCOP. Đây là cơ hội để quảng bá, giới thiệu các sản phẩm OCOP, sản phẩm đặc trưng của Gia Lai đến với người tiêu dùng một cách nhanh chóng và thuận tiện.

Ông Sơn cho biết: “Có những điểm trưng bày các sản phẩm OCOP như thế này sẽ rất tốt cho các chủ thể. Bản thân mình là chủ thể của tiêu đỏ sấy hồng ngoại thì có những điểm như thế này tạo điều kiện để mình tiếp cận cho lượng khách hàng lớn hơn và người tiêu dùng dễ mua sản phẩm của mình”.

Anh Thái Nguyễn Trung Thành Chủ tịch HĐQT HTX Nông nghiệp và TMDV Gia Lai cũng nói: “Cá nhân tôi là người con của Gia Lai, luôn sâu sát với bà con nông dân ở địa bàn tỉnh Gia Lai, nhận thấy rằng việc đưa các sản phẩm chất lượng, đặc biệt là các sản phẩm OCOP do bà con nông dân sản xuất thì là một nhu cầu thiết yếu của xã hội.  Mong muốn của tôi là đưa những sản phẩm chất lượng tốt đến với bà con.  Tôi đang có dự định liên kết sâu rộng hơn với nông dân, đặc biệt là Hội nông dân để đưa những sản phẩm tiêu biểu của bà con đã đạt chứng nhận OCOP sẽ tới gần hơn với sản phẩm OCOP”.

      Hiện tại thành phố Pleiku có một số điểm bày bán sản phẩm OCOP, sản phẩm đặc trưng như: Khu du lịch Biển Hồ, Siêu thị Co.op Mart Pleiku, Cửa hàng 151 Trần Phú…Các điểm trưng bày và giới thiệu sản phẩm OCOP Gia Lai đã thu hút được hầu hết các sản phẩm đặc sản mang nét đặc trưng của địa phương và sản phẩm đạt chứng nhận OCOP từ 3-4 sao như cà phê, tiêu, mật ong,bò khô, măng khô, macca, gạo, trà… Việc mở nhiều điểm trưng bày và giới thiệu sản phẩm OCOP đã tạo cơ hội để người tiêu dùng tiếp cận với sản phẩm đặc trưng của địa phương. Đặc biệt, việc trưng bày và bán sản phẩm tại các khu du lịch sẽ là địa điểm thuận lợi, thu hút đông đảo người dân và khách du lịch đến tham quan, mua sắm.

Bà Nguyễn Thị Hạnh – Du Khách đến từ Bình Thuận cho biết: “Đến gia lai thì việc mua sắm quà về làm quà cho bà con, cho con cháu trong nhà thì đến những điểm du lịch như thế này cũng khá thuận tiện vì ở đây đa dạng, phong phú các mặt hàng, mà bản thân tôi thấy đặc trưng ở Gia Lai có các sản phẩm tốt như cà phê, hạt macca, bò một nắng nên vừa rồi gia đình cũng mua được một số quà đem về rất là thú vị”.

Sau gần 2 năm thực hiện Chương trình mỗi xã, phường một sản phẩm, tỉnh Gia Lai đã đạt được nhiều kết quả,góp phần tạo động lực phát triển, củng cố sản phẩm lợi thế theo chiều sâu. Mặc dù vậy, nhiều sản phẩm OCOP có chất lượng chỉ được biết đến ở địa phương, chưa được tiêu thụ rộng rãi trên cả nước. Nút thắt lớn nhất hiện nay của sản phẩm OCOP vẫn là vấn đề liên kết để mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm. Cần nhiều giải pháp về thị trường, công nghệ, quảng bá và giới thiệu sản phẩm để nâng tầm và đưa sản phẩm OCOP của Gia Lai ngày càng vươn xa ra thị trườngtrong nước và xuất khẩu. Sau đây là ghi nhận của chúng tôi về ý kiến của một số doanh nghiệp, hợp tác xã cũng như các ngành chức năng về những vấn đề cần quan tâm để nâng tầm giá trị sản phẩm OCOP:

Bà Nguyễn Thị Nga – Phó Giám đốc HTX NN&DV Nam Yang, Gia Lai: Qua chương trình OCOP, sau khi đạt chứng nhận OCOP 4 sao thì HTX cũng được tỉnh hỗ trợ xây dựng nhà máy chế biến cho tiêu và cà phê. Và HTX sẽ nâng tầm sản phẩm tiêu Lệ chí lên OCOP 5 sao. Bước sang năm mới 2021 chúng tôi hy vọng tỉnh sẽ có những chính sách hỗ trợ để những chủ thể của sản phẩm OCOP có cơ hội quảng bá nhiều hơn, có những chính sách để hỗ trợ sản phẩm OCOP ngày càng phát triển.

Anh Đào Duy Hiệp – Giám đốc HTX Hạc giấy, xã Ia Rong, huyện Chư Pưh, Gia Lai: Chúng tôi đang hướng tới thay đổi bao bì các thứ cho đẹp lên, nâng tầm lên 4 sao. / HTX chúng tôi mong thời gian tới có sự hỗ trợ của nhà nước để được đi xúc tiến thương mại nhiều hơn, và có một số chính sách hỗ trợ về nhãn mác, bao bì để chúng tôi làm nhãn mác đẹp hơn, sang trọng hơn đáp ứng nhu cầu người tiêu dùng.

Lãnh đạo Sở Nông nghiệp và PTNT

Tiếp tục hỗ trợ người dân, DN, HTX xây dựng thương hiệu sản phẩm để đưa OCOP trở thành một chương trình phát triển kinh tế trọng tâm ở khu vực nông thôn trong tiến trình xây dựng nông thôn mới và phát triển kinh tế của tỉnh)

Bà Đào Thị Thu Nguyệt – Phó Giám đốc Sở Công Thương Gia Lai: Trong năm 2021 và những năm tiếp theo các chương trình xúc tiến về sản phẩm OCOP thì ngành Công thương mà cụ thể là Trung tâm Khuyến công và Xúc tiến thương mại cùng với các đơn vị thì hàng năm cũng cũng hỗ trợ các doanh nghiệp, người dân sẽ đi xúc tiến, giới thiệu sản phẩm OCOP tại các tỉnh từ 5-7 lượt. Và cũng mong muốn trong những năm tiếp theo sẽ tổ chức tại tỉnh Gia Lai để mà người dân được tiếp cận sản phẩm OCOP bởi hiện nay người dân đã bắt đầu tin tưởng vào mặt hàng sản phẩm OCOP bởi vì sản phẩm OCOP rất chất lượng.

Ông Vũ Bá Phú-Cục trưởng Cục Xúc tiến Thương mại, Bộ Công Thương: Trong thời gian tới có thể phát triển mạnh mẽ hơn nữa những sản phẩm OCOP của tỉnh Gia Lai thì tôi cho rằng tỉnh Gia Lai cần có những trung tâm, những điểm giới thiệu sản phẩm OCOP của mình không chỉ ở Gia Lai mà còn ở những thành phố lớn. Hiện nay Bộ Công Thương chúng tôi đang có rất nhiều chương trình liên quan đến sản phẩm OCOP, liên quan đến xúc tiến thương mại, xúc tiến đầu tư. Như Chương trình Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam, chương trình giới thiệu sản phẩm thương mại miền núi hải đảo, giới thiệu sản phẩm OCOP và chuỗi siêu thị, chương trình nâng cao năng lực cho nhiều hoạt động xúc tiến thương mại ở địa phương… Bộ Công thương sẵn sàng làm việc với UBND tỉnh, Sở Công thương để xây dựng chương trình riêng cho Gia Lai về xúc tiến thương mại và xúc tiến đầu tư.

Nhóm PVTS