Triển khai thực hiện Chương trình OCOP (Mỗi xã một sản phẩm), phần lớn các sản phẩm được lựa chọn để xây dựng đạt chuẩn OCOP đều là những sản phẩm nông nghiệp; trong đó chủ yếu lại là các mặt hàng nông sản và một số ít là sản phẩm truyền thống mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc. Tại huyện Đak Đoa, phát huy lợi thế sẵn có với nghề dệt thổ cẩm của phụ nữ Bana ở xã Glar; địa phương đã chọn một trong những sản phẩm thổ cẩm của Hợp tác xã Nông nghiệp và Dệt thổ cẩm Glar để xây dựng thương hiệu OCOP; vừa nâng tầm giá trị cho sản phẩm của người DTTS nơi đây, đồng thời góp phần trong việc bảo tồn bản sắc văn hóa của dân tộc.
Với những phụ nữ người Bana ở xã Glar, huyện Đak Đoa như bà Mlôp; nghề dệt thổ cẩm đã đi theo từ những ngày còn nhỏ qua sự chỉ dạy của những người bà, người mẹ. Và cứ như thế, niềm đam mê ấy mỗi ngày càng thêm lớn dần mà không bao giờ bỏ được. Lúc đầu phụ nữ ở các làng trong xã Glar chỉ dệt thổ cẩm để phục vụ các sản phẩm cho gia đình; thế nhưng sau đó vào năm 2006, được sự quan tâm của chính quyền địa phương, Hợp tác xã Nông nghiệp và Dệt thổ cẩm Glar được thành lập với 30 thành viên, do bà Mlôp làm chủ nhiệm. Từ một vài sản phẩm ban đầu, đến nay sản phẩm của Hợp tác xã khá đa dạng cả về chủng loại và mẫu mã từ vải thô, váy, áo cho đến túi xách.
Bà Mlôp – HTX Nông nghiệp và Dệt thổ cẩm Glar, huyện Đak Đoa chia sẻ: “Hoa văn nó dễ thì cũng nhanh còn hoa văn nó khó thì công cũng lâu hơn. Đặt nhiều thì mình kêu xã viên làm nhiều, còn ít thì mình kêu ít vì xã viên vừa đi làm vừa dệt mà”.
Sản phẩm thổ cẩm Glar ngày càng được thị trường biết đến nhiều hơn, và không ngừng phát triển sản phẩm để đáp ứng nhu cầu thị hiếu của thị trường, với sự vận động, hỗ trợ của huyện Đak Đoa; năm 2020 Hợp tác xã Nông nghiệp và Dệt thổ cẩm Glar đã quyết định chọn sản phẩm túi xách của hợp tác xã để xây dựng thành sản phẩm đạt chuẩn OCOP. Xác định chất lượng sản phẩm là yếu tố quan trọng để xây dựng thương hiệu OCOP và xếp hạng cho sản phẩm OCOP, đồng thời cũng là nền tảng để phát triển và tạo ra giá trị sản phẩm; chính vì vậy cùng với việc phát triển về số lượng sản phẩm dệt thổ cẩm của Hợp tác xã, Hợp tác xã Nông nghiệp và Dệt thổ cẩm Glar cũng đã tập trung nâng cao chất lượng, khẳng định thương hiệu sản phẩm của mình. Theo đó, sản phẩm thổ cẩm nói chung và sản phẩm túi xách thổ cẩm nói riêng của Hợp tác xã Nông nghiệp và Dệt thổ cẩm Glar đều được làm hoàn toàn theo phương pháp thủ công, từ khâu dệt vải, tạo hoa văn… cho đến may thành sản phẩm. Hoa văn càng cầu kỳ thì càng thể hiện sự tinh xảo của đôi tay người thợ dệt và điều đó càng tạo nên sự đặc sắc cho từng sản phẩm làm ra.
Chị Mlơnh -Thành viên HTX Nông nghiệp và Dệt thổ cẩm Glar, huyện Đak Đoa cho biết: “Nói chung làm bên thổ cẩm dệt thì phải yêu nghề. Nhìn vậy thôi nhưng mà để tạo ra hoa văn đặc trưng riêng cũng hơi khó, phải qua quá trình như ở trong làng thì mấy đứa nhỏ tiếp xúc thường xuyên nên họ có thể dễ dàng học dệt dễ hơn. Tạo ra hoa văn là khó nhất, không phải thợ nào cũng dệt được và phải thợ chuyên thì họ mới dệt được hoa văn. Cũng mong muốn có được nhiều sản phẩm để nhiều người biết đến”.
Đến cuối năm 2020, sản phẩm túi xách thổ cẩm của Hợp tác xã Nông nghiệp và Dệt thổ cẩm Glar đã được công nhận đạt chuẩn OCOP 3 sao cấp tỉnh; và là sản phẩm thủ công truyền thống duy nhất trong tổng số 19 sản phẩm của huyện Đak Đoa đạt chuẩn OCOP cấp tỉnh tính đến thời điểm này. Có thể nói việc được công nhận đạt chuẩn OCOP sẽ giúp nâng tầm cho sản phẩm dệt thổ cẩm của người Bana ở xã Glar, góp phần tăng thu nhập cho người dân, tạo động lực để người dân gìn giữ bản sắc văn hóa của dân tộc và hướng tới phát triển nghề dệt thổ cẩm bền vững./.
Mỹ Tiến – Thu Thủy – Minh Trung