Ngọn thác Yă Pya thuộc địa bàn làng Kon Sơ Nglok, nằm trong trong khu rừng đặc dụng do UBND xã Hà Đông quản lý. Ngọn thác này khá hùng vỹ, bắt nguồn từ đỉnh núi Srưnh, cao khoảng 30m, nước đổ chảy tràn trên lớp đá cổ nhiều tầng. Khung cảnh ở đây khá hoang sơ và chưa chịu tác động nhiều bởi bàn tay con người. Từ tháng 6 đến tháng 9 khi mùa nước lớn, ngọn thác Yă Pya rất đẹp, nước phủ trắng các tầng đá và tung bọt trắng xóa. Theo tương truyền của đồng bào Bahnar nơi đây, xưa kia bà Pya – một người con gái Bahnar xinh đẹp ở vùng đất này khi đi tắm đã bỏ quên một chiếc khuyên tai ở thác nước; cứ vào tháng 10, tháng 11 hàng năm, chiếc khuyên tai sẽ phát ra ánh hào quang ở giữa ngọn thác, tỏa sáng cả một vùng; và từ đó đồng bào Bahnar nơi đây gọi là thác Yă Pya (dịch ra tiếng Kinh là thác bà Pya). Cũng theo tương truyền của bà con, từ xa xưa có người thanh niên tên Diong (đọc là Doong) sống ở khu vực Hà Đông đã làm cây đàn T’rưng rất lớn dưới chân thác và lấy dòng nước từ thác Yă Pya để hòa âm, tạo ra những bản nhạc vang vọng khắp núi rừng.

Sau chuyến khảo sát của Thường trực Tỉnh ủy, huyện Đak Đoa sẽ đề nghị các cấp quan tâm, hỗ trợ kinh phí đầu tư hạ tầng giao thông từ làng Kon Sơ Nglok vào khu vực thác Yă Pya. Mục đích đầu tiên là phục vụ cho việc vận chuyển nông sản, hàng hóa để phát triển kinh tế cho người dân; vì đây là khu sản xuất chính của hàng trăm hộ dân ở xã Hà Đông. Tiếp theo, sẽ phục vụ cho việc giãn dân, tách hộ. Cùng với đó, huyện Đak Đoa và xã Hà Đông sẽ vận động, hướng dẫn người dân bảo tồn và phát huy những nét văn hóa đặc sắc, độc đáo của đồng bào Bahnar để hình thành điểm du lịch cộng đồng tại làng Kon Ma Har, kết hợp khai thác du lịch sinh thái tại thác Yă Pya; đồng thời, phối hợp với huyện Chư Păh để hình thành tour du lịch đi xuyên qua xã Hà Tây./.

 Đức Hải, Xuân Huy