Gia Lai vừa tổ chức thành công sự kiện Festival Văn hóa cồng chiêng năm 2018. Đó không chỉ là hoạt động nhằm góp phần quảng bá hình ảnh của Tây Nguyên đầy bản sắc đến với bạn bè trong nước và quốc tế, mà còn là động lực để những chủ nhân của di sản này tiếp tục thực hiện công tác bảo tồn và phát triển ngay tại các buôn làng. Trong phóng sự sau, mời các bạn cùng đến với câu chuyện bảo tồn văn hóa cồng chiêng tại làng Quen Rai, xã Ia Me, huyện Chư Prông.
Làng Quen Rai những ngày cuối năm…
Tạm gác lại những bộn bề trong công việc, nhiều người dân trong đội cồng chiêng của làng đã tập trung về nhà trưởng thôn Rơh mah Toen để tham gia tập luyện cồng chiêng. Đội cồng chiêng làng Quen Rai có gần 50 người, thuộc hàng đông nhất của huyện. Năm 2009 và năm 2018 vừa rồi, đội đã vinh dự được chọn tham gia biểu diễn tại Festival cồng chiêng quốc tế được tổ chức tại thành phố Pleiku và tạo được nhiều dấu ấn với người dân, du khách. Các thành viên trong đội rất tự hào vì được nhiều người biết đến, và họ cũng tự hào vì đã có thể gìn giữ, phát huy được bản sắc văn hóa của dân tộc mình.
Ông Siu Lý, Làng Quen Rai, xã Ia Me, huyện Chư Prông, Gia Lai nói: “Bà con trong làng ai cũng yêu thích đánh cồng chiêng, múa xoang hết. Có dịp vui hay đám ma gì trong làng bà con đều tập trung lại để đánh cồng chiêng, để mà giao lưu với nhau, đó là truyền thống của dân tộc mình rồi”!
Người dân làng Quen Rai cũng giống như mọi cư dân bản địa Jrai, Bahnar khác trên vùng đất Bazan này, luôn xem cồng chiêng như một phần máu thịt của họ. Chính những buổi sinh hoạt, giưu lưu đánh cồng, đánh chiêng, múa xoang đã giúp dân làng được gần nhau hơn, đoàn kết với nhau và cũng là để hiểu nhau nhiều hơn, từ đó tạo nên được tiếng nói chung, sự thống nhất trong cộng đồng.
Ông Rơh mah Toen, Trưởng thôn Quen Rai, xã Ia Me, huyện Chư Prông, Gia Lai vui vẻ cho biết: “Từ trẻ em đến người già ai cũng yêu thích đánh cồng chiêng. Mình cũng thích đánh cồng chiêng lắm, để giữ gìn bản sắc văn hóa của dân tộc mình, không bị mai một. Sắp tới đây đội cồng chiêng làng mình được tham dự Festival mình vui lắm…”
Trong nỗ lực duy trì và phát huy bản sắc văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên, đến nay, ngoài đội cồng chiêng làng Quen Rai, xã Ia Me còn có 5 đội cồng chiêng hoạt động thường xuyên tại 5 làng. Bên cạnh đó, trên 90 bộ cồng chiêng cũng đang được sưu tập và gìn giữ. Nhờ đó, các hoạt động truyền dạy cồng chiêng trong cộng đồng cũng được thực hiện thường xuyên hơn.
Ông Bùi Văn Nghị, Chủ tịch UBND xã Ia Me, huyện Chư Prông, Gia Lai trao đổi: “Xã cũng rất quan tâm đến việc gìn giữ và phát huy bản sắc văn hóa truyền thống của người Jrai trên địa bàn, trong đó có cồng chiêng. Hàng năm, xã đã tổ chức các hoạt động giao lưu để các đội cồng chiêng trên địa bàn có cơ hội tập trung về để biểu diễn với nhau. Bên cạnh đó, xã chú trọng đến việc sưu tập các bộ chiêng, trích kinh phí để thuê các nghệ nhân về chỉnh chiêng”.
Việc giữ gìn và phát huy được bản sắc văn hóa cồng chiêng không chỉ góp phần lưu giữ những giá trị văn hóa được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại, mà còn góp phần làm phong phú thêm đời sống tinh thần của người dân làng Quen Rai, từ đó tạo nên nguồn động lực để mỗi người dân vượt qua những khó khăn, vươn lên trong phát triển kinh tế, xã hội, xóa đói giảm nghèo và xây dựng nông thôn mới./.
Quốc Linh, Ksor Tuối