Với tốc độ lây lan chóng mặt, bệnh trắng lá mía đang khiến đời sống người nông dân tại huyện Ia Pa, tỉnh Gia Lai lâm vào cảnh lao đao. Ngành chức năng và cả doanh nghiệp dù đã vào cuộc quyết liệt, song do không có thuốc đặc trị nên bệnh trắng lá mía không thể được giải quyết triệt để và nó được ví như “bệnh ung thư” đang từng ngày ăn mòn từng ruộng mía cho đến khi bị xóa sổ hoàn toàn.
3 ha mía của gia đình ông Ngô Văn Sâm giờ trong tình trạng nhiễm bệnh nặng và tiếp tục lây lan ra diện rộng….
Phá thì tiếc, mà để thì không xong… Phương án cuối cùng mà ông lựa chọn đó là cuốc bỏ những diện tích không thể cứu vớt. Diện tích còn lại đành phó mặc, đợi đến khi thu hoạch thì bán được đồng nào hay đồng ấy. Đây cũng là tâm lý chung của hầu hết bà con nông dân tại Ia Pa khi chứng kiến diện tích mía của gia đình bị bệnh trắng lá.
Ông Ngô Văn Sâm – Thôn Kliếc B, xã Pờ Tó, Ia Pa, Gia Lai cho biết: “Bệnh trắng lá mía gây hại cho người nông dân gần như 100%, thà mía chết mùa khô thì mình còn phá được, giảm bớt thiệt hại. Đằng này mía được bón phân 2 lần rồi mới bùng phát bệnh ra, nên thiệt hại tiền đầu tư của nông dân rất lớn”.
Anh Huỳnh Thanh Tường – Trạm nông vụ số 6, Công ty TNHH MTV Thành Thành Công Gia Lai nói: “Tốc độ lây lan bệnh ở vùng này thì năm nay rất là nhanh. Như mọi năm cũng khoảng 1/3 thôi, còn năm nay thì nó lên gấp đôi diện tích. Tất cả các khu vực ở đây bệnh trắng lá phải 50%, có khu vực còn hơn nữa”.
Cho đến thời điểm này, trên địa bàn huyện Ia Pa, tổng diện tích mía bị bệnh trắng lá đã lên tới hơn 1.200ha và chưa có dấu hiệu dừng lại. Các địa phương có diện tích bị bệnh nhiều nhất gồm: Ia Mrơn, Chư Răng, Ia Trôk, Kim Tân, Pờ Tó, Ia Kdăm và Chư Mố.
Trước thực trạng này bà Nguyễn Thị Hường – Trạm Trưởng trạm Trồng trọt và Bảo vệ thực vật huyện Ia Pa, Gia Lai khuyến cáo: Những diện tích bị nhiễm trên 30% thì khuyến cáo bà con nên cày phá bỏ, chuyển đổi qua cây trồng khác. Bà con cũng hạn chế trồng lại diện tích đó, chuyển đổi qua trồng họ đậu 1 đến 2 năm để cải tạo đất. Những diện tích nhiễm dưới 30% thì khuyến cáo bà con cuốc bỏ cục bộ những diện tích bị bệnh để đem đi tiêu hủy. Biện pháp lâu dài cho vụ mía sang năm thì vẫn mong muốn bà con tìm được nguồn giống sạch bệnh để mà trồng mới, trồng đúng thời vụ và áp dụng tiến bộ KHKT vào, ưu tiên cho những vùng đất phù hợp với cây mía.
Công đầu tư cho mỗi ha mía từ khi trồng đến khi thu hoạch lên tới hàng chục triệu đồng, nhưng giờ người dân cũng đành phải ngậm ngùi nhìn những ruộng mía đang chết dần từng ngày.
Phá bỏ cây mía quả là không dễ đối với người nông dân ở Ia Pa, song nhiều người đã lựa chọn cho mình hướng đi riêng, đó là chuyển đổi hoàn toàn những diện tích mía bị bệnh qua những cây trồng khác như mỳ, gáo đỏ, điều… Và theo tổng hợp từ ngành chức năng huyện Ia Pa, đã có hơn 532ha mía bị bệnh đã được cày phá bỏ hoàn toàn./.
Đoàn Bình,Thanh Sáng