Chư Pưh là địa phương có diện tích tiêu chết nhiều nhất hiện nay của tỉnh Gia Lai. Tiêu chết, cuộc sống người dân trước mắt gặp nhiều khó khăn đã đành, song điều khiến nhiều nông dân lo lắng hơn là cuộc sống lâu dài sẽ như thế nào khi nguồn thu nhập chính từ cây tiêu không còn trong khi bà con chưa biết chuyển đổi cây trồng gì để thay thế cây tiêu?
Vốn đã quen với trồng tiêu, giờ tiêu chết ông Trần Bá Chiến ở xã Ia Le, huyện Chư Pưh cho biết ông đang rất lúng túng chưa biết nên trồng cây gì thay thế cây tiêu để có thu nhập ổn định cuộc sống sau những thiệt hại từ cây tiêu. Theo lý giải của ông Chiến, vấn đề bà con nông dân quan tâm khi chuyển đổi cơ cấu cây trồng là làm thế nào để giá cả và giải quyết được đầu ra của sản phẩm.
Ông Chiến nói: Mong Nhà nước hướng cho dân trồng cây gì, nuôi con gì theo hướng bền vững. Bám theo cây tiêu rất khó bền vững và thể lấy lại được vốn. Chuyển đổi thì phân vân. Ở đây trước đó thì khuyến cáo nuôi bò, dê thì giá cả thấp, trồng bắp, đậu, mì thì giá rẻ…nên dân ở đây rất khó khăn, cuộc sống không ổn định.
Không riêng cá nhân ông Chiến, đó cũng là nỗi lo chung của nhiều nông dân ở những vùng có diện tích tiêu chết. Rất nhiều nông dân vẫn đang loay hoay đi tìm câu trả lời cho việc trồng cây gì thay thế cây tiêu vào lúc này. Trong khi chưa tìm được câu trả lời thì trước mắt cuộc sống của nhiều người đang ngày càng trở nên bế tắc
Ông Lê Công Ứng, xã Ia Le, huyện Chư Pưh cũng cho biết: “Đến bây giờ là cuộc sống bế tắc, buông xuôi chứ không biết làm cách nào nữa. Tôi cũng có một vườn tiêu chết hết rồi đã thuê máy múc lên rồi nhưng chưa biết trồng cây gì, nuôi con gì đây”.
Ông Lê Văn Trúc, Trưởng thôn Phú Bình. Xã Ia Le, huyện Chư Pưh nói về thực trạng tình hình sản xuất tiêu và khó khăn của bà con trên địa bàn: “Riêng đất ở đây đã bị nhiễm bệnh không thể trồng tiêu được nữa nên mong muốn của bà con là chuyển đổi cây trồng. Nhưng trồng cây gì thì phải có nhà nước tham gia quan tâm. Còn khó khăn nữa là về vốn. Muốn chuyển đổi cây gì thì cũng cần có vốn. Tình hình này là dân bỏ đi làm ăn xa hết. Từ sau tết đến giờ cứ một nhà đi 2-3 người, vào Sài Gòn, Bình Dương để làm công ty. Nhưng cũng không đâu vào đâu, con cái bỏ ở nhà”.
Để tránh tình trạng chuyển đổi theo kiểu tự phát, chạy theo thời giá tránh lặp đi lặp lại điệp khúc được mùa mất giá, được giá mất mùa, hoặc tệ hơn nữa là sản phẩm làm ra không tiêu thụ được… cần sự vào cuộc một cách tích cực của chính quyền địa phương để có sự định hướng cho người dân trong việc chuyển đổi cây trồng hợp lý, góp phần giúp nông dân vùng tiêu chết sớm ổn định cuộc sống sau những khó khăn.
Hồng Uyên – Lệ Xuân -Minh Trí