16 năm tìm kiếm, cất bốc, quy tập hài cốt Liệt sỹ quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam hy sinh trong các thời kỳ chiến tranh trên nước bạn Campuchia cũng là ngần ấy thời gian cán bộ, chiến sỹ Đội K52, Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Gia Lai đối diện với vô vàn gian khổ và hiểm nguy. Nhưng vượt lên tất cả, cán bộ, chiến sỹ Đội K52 luôn hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ thiêng liêng, đưa hài cốt đồng chí đồng đội về yên nghĩ vĩnh hằng trong lòng đất Mẹ thân yêu.
16 năm qua, cứ đến mỗi mùa khô, cán bộ chiến sỹ Đội K52 lại hăng hái lên đường để tìm hài cốt Liệt sỹ quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam hy sinh trong các thời kỳ chiến tranh ở nước bạn Campuchia. Trong quãng thời gian 6 tháng mùa khô trên nước bạn, cán bộ chiến sỹ Đội K52 đối diện với những trận mưa rừng mịt mùng, những cái nắng đến rát mặt; điều kiện ăn ở, sinh hoạt vất vả và thiếu thốn, phải ở trong những lán trại tạm giữa rừng, khí hậu khắc nghiệt. Đặc biệt, ở các khu vực còn nhiều bom mìn và nhiễm chất độc hóa học nên rất nguy hiểm… Hơn nữa, càng ngày việc tìm kiếm, cất bốc và quy tập hài cốt Liệt sỹ trên đất bạn càng khó hơn bởi địa hình thay đổi nhiều, thông tin về mộ Liệt sỹ ít dần. Nhưng với ý chí và bản lĩnh của người lính Cụ Hồ, các anh đã nỗ lực vượt khó với hy vọng và quyết tâm tìm được hài cốt đồng chí, đồng đội bao nhiêu năm còn nằm trên đất bạn.
Thượng tá Trần Ngọc Sỹ, Chính trị viên Đội K52, Bộ CHQS tỉnh Gia Lai cho biết: “Chúng tôi xác định đây là nhiệm vụ thiêng liêng mà Đảng, Nhà nước giao nên nêu cao tinh thần trách nhiệm và nỗ lực hoàn thành nhiệm vụ. Chúng tôi luôn đoàn kết, phối hợp với nước bạn làm tốt công tác vận động quần chúng, đi công tác ở đâu làm tốt công tác vận động quần chúng nhân dân ở đó. Chúng tôi đã cảm hóa được nhiều người dân là lính Pôn Pốt trước đây cung cấp thông tin, dẫn đường chúng tôi đi tìm mộ Liệt sỹ. Điển hình là trường hợp ông Siêng Ok ở huyện Ô đô Viêng Chay tỉnh Preah Vihear, ông này nguyên là Trung đoàn trưởng Pôn Pốt, chúng tôi hay gọi ông là “Ông già Pôn Pốt”, nhiều năm qua ông cùng với chúng tôi băng rừng lội suối, trèo đèo vượt qua những ngày nắng nóng, gian khổ, có nhiều lúc thiếu nước uống, phải tìm những vũng nước, thậm chí đào những cây chuối để chặn lấy nước uống. Rồi có những ngày mưa gió tầm tả ướt át ở trong rừng. Nhờ có sự giúp đỡ tận tình của ông mà chúng tôi đã tìm được 45 hài cốt Liệt sĩ, ngoài ra chúng tôi còn tích cực phối hợp với các đơn vị của ta đã từng chiến đấu ở chiến trường campuchia để có bản đồ sơ đồ vị trí nơi chôn cất các Liệt sĩ trước đây”.
Đội K52 được cấp trên giao tìm kiếm, cất bốc, quy tập hài cốt Liệt sỹ quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam hy sinh trong các thời kỳ chiến tranh tại 3 tỉnh Đông Bắc Campuchia là: Ratanakiri, Stung Treng và Pret Vihear. Trong quá trình làm nhiệm vụ, cán bộ chiến sỹ Đội K52 thực hiện tốt công tác dân vận với nhiều việc làm thiết thực và ý nghĩa, chính vì thế đã để lại những ấn tượng tốt đẹp và nhận được sự giúp đỡ nhiệt tình của quân đội, chính quyền và nhân dân nước bạn.
Ông Phoek Vit Thia Vy, người dân tỉnh Preah Vihear, Vương quốc Campuchia cho biết: “Nhân dân Campuchia chúng tôi cảm ơn sâu sắc quân tình nguyện Việt Nam nhiều lắm, đã giúp nhân dân chúng tôi đánh đuổi Pôn Pốt, thoát khỏi họa diệt chủng. Ngày nay, Bộ đội Việt Nam sang đây vừa tìm đồng đội, vừa tiếp tục giúp nhân dân chúng tôi nữa, thật đáng trân trọng”
Ông Siêng Lạk, Phó Tỉnh trưởng tỉnh Stung Treng, Vương quốc Campuchia cho biết: “Với tình đoàn kết, hữu nghị giữa hai dân tộc anh em Việt Nam- Campuchia, chính quyền và nhân dân tỉnh chúng tôi tiếp tục giúp đỡ Đội K52- Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Gia Lai tìm kết, cất bốc hài cốt Liệt sỹ quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam hy sinh trong các thời kỳ chiến tranh ở đất nước chúng tôi.”
Quá trình làm nhiệm vụ quốc tế ở Campuchia trong các thời kỳ chiến tranh đã có hàng ngàn quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam luôn kề vai, sát cánh với nhân dân Campuchia anh dũng chiến đấu hy sinh, góp phần giúp nước bạn thoát khỏi họa diệt chủng bởi chế độ Pôn Pốt, hồi sinh dân tộc. Phẩm chất Bộ đội Cụ Hồ tiếp tục tỏa sáng, 16 năm qua, cán bộ chiến sỹ Đội K52 đã vượt hàng nghìn cây số, đào hàng trăm nghìn m3 đất đá; đã tìm kiếm, cất bốc 1.374 hài cốt Liệt sỹ trên địa bàn 3 tỉnh Đông Bắc Campuchia để đưa về yên nghỉ trên đất mẹ Việt Nam. Sự nỗ lực của cán bộ, chiến sỹ Đội K52 đã mang lại niềm hy vọng sau bao năm khắc khoải chờ đợi người thân cho nhiều thân nhân Liệt sỹ.
Đại tá Lương Công Chánh, Chủ nhiệm Chính trị, Bộ CHQS tỉnh Gia Lai cho biết: “Trong những năm qua, Thường vụ Đảng ủy- Bộ CHQS tỉnh đã lãnh đạo chỉ đạo làm tốt công tác tham mưu cho Ban Chỉ đạo 1237 để chỉ đạo Đội K52 của phòng Chính trị, để tiến hành công tác quy tập hài cốt Liệt sỹ quân tình nguyện và chuyên gia tình nguyện Việt Nam đã hy sinh trên đất bạn Campuchia. Phải nói rằng đây là một nhiệm vụ hết sức vẻ vang mà cán bộ, chiến sỹ Đội K52 cũng đã xác định tốt quyết tâm, từ công tác chuẩn bị cho đến hành quân sang 3 tỉnh Preah Vihear, Stung treng và Rattanakiri để tiến hành tìm kiếm quy tập quy tập hài cốt Liệt sỹ… Đây cũng là một việc hết sức khó khăn, tuy nhiên cán bộ, chiến sỹ Đội K52 đã quyết tâm hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao từ việc xác định nhiệm vụ, tư tưởng để tiến hành tìm kiếm thông tin, xác định thông tin và tiến hành quy tập”.
Công việc tìm kiếm, cất bốc, quy tập hài cốt Liệt sỹ là nhiệm vụ lâu dài và rất nặng nề, thể hiện đạo lý “uống nước nhớ nguồn”, tri ân những người đã cống hiến, hy sinh cho Tổ quốc. Với cán bộ, chiến sỹ Đội K52 dù phải lội rừng sâu núi thẳm, vượt nghìn dặm sông Mê Kông gập ghềnh sóng nước, các anh cố gắng để hoàn thành tốt nhiệm vụ. Mỗi lần tìm kiếm, cất bốc và đưa hài cốt các đồng chí, đồng đội về với đất Mẹ thân yêu, các anh rất mãn nguyện và thấy lòng mình thanh thản hơn./.
V: Hà Đức, Tiến Dũng