Với một huyện vùng khó, đất đai kém màu mỡ như Kông Chro thì việc chuyển đổi cơ cấu cây trồng với những giống cây ngắn ngày, có khả năng chịu hạn, cho thu nhập khá như cây chanh dây được xem là hướng đi mới trong sản xuất nông nghiệp ở địa phương; nhất là trong các vùng đồng bào DTTS; giúp bà con nâng cao thu nhập, từng bước cải thiện cuộc sống, vươn lên thoát nghèo.
Sau thành công bước đầu của mô hình chanh dây thuộc chương trình Dự án IFAD được triển khai năm 2016 tại 3 xã Chư Krey, Sơ Ró và Đăk Tơ Pang với tổng diện tích 04ha; năm 2017 này, người dân ở 3 xã lại tiếp tục được hưởng lợi khi chương trình được triển khai thêm 8,8ha, với sự tham gia của 60 hộ và tất cả đều ưu tiên cho đồng bào DTTS. Phát triển cây chanh dây trong các hộ DTTS góp phần làm thay đổi phương thức sản xuất cũ trong bà con lâu nay, giúp bà con quen dần với sản xuất nông nghiệp theo hướng sản xuất hàng hóa cho giá trị kinh tế cao hơn. Tuy nhiên trước tình trạng chanh dây tại 1 số địa phương không cho trái cũng như vấn đề đầu ra sản phẩm sau thu hoạch còn đang gặp khó; dự án đã tạo mọi điều kiện thuận lợi để đảm bảo cho năng suất cũng như chất lượng vườn cây.
Anh Trần Khương Vũ – Phó Ban hỗ trợ kinh doanh nông nghiệp huyện Kông Chro, Gia Lai cho biết: “Đây là mô hình mới của huyện, đòi hỏi của mô hình là kỹ thuật cũng cao mà bà con chưa tiếp cận được nên vấn đề khó khăn nhất là nguồn mua giống, và thứ 2 là chăm sóc. Qua khó khăn đó thì dự án có hỗ trợ kinh phí cho 1 số tổ nhóm cho người ta mua giống, mua vật tư nông nghiệp, rồi dự án còn liên kết với 1 số doanh nghiệp mua bán chanh dây tại Mang Yang, Đà Lạt, để hướng dẫn kỹ thuật về trồng; rồi cho bà con đi tham quan 1 số mô hình tại Mang Yang, Đak Đoa./ Ban phối hợp với xã hướng dẫn từng khâu xuống giống, bón phân, chăm sóc và dự án tới khi thu hoạch cũng liên kết với 1 số đại lý để thu mua chanh dây cho bà con DTTS tại 1 số xã của dự án”.
Với thời gian khoảng 6 tháng từ khi trồng đến lúc thu hoạch, hiện nhiều diện tích chanh dây của các hộ bước sang tháng thứ 3 đã bắt đầu ra hoa và đậu trái. Với mức giá cao hơn một số loại cây trồng truyền thống ở địa phương trước đây như bắp, mỳ; đồng thời được hỗ trợ về kỹ thuật trồng, chăm sóc nên người dân yên tâm và đang hi vọng thu lợi cao trong vụ chanh dây đầu tiên của năm 2017.
Anh Toi – làng Sơ Ró, xã Sơ Ró, huyện Kông Chro, Gia Lai cho biết: “Trước thì người BaNa chỉ trồng lúa, trồng mỳ; giờ xã có điều kiện cho trồng chanh dây thì anh em cũng rất mừng, nếu được thì mai mốt cũng có hưởng lợi. Dự án hỗ trợ giống, tiền 40 triệu đồng. Lần đầu thì cũng chưa biết, lần lần từ từ sau này biết thì sẽ dễ hơn. Cứ làm tốt cho cây tốt rồi cho thu hoạch”.
Bài toán giảm nghèo trong vùng đồng bào DTTS tại huyện Kông Chro có lẽ sẽ sớm tìm được lời giải từ những hướng đi, những cách làm, những mô hình phát triển kinh tế mới như thế này. Tuy nhiên để bài toán giảm nghèo thật sự bền vững thì điều quan trọng vẫn là ở chính nỗ lực của người dân, tránh tư tưởng trông chờ, ỷ lại vào sự hỗ trợ của Nhà nước./.
Mỹ Tiến, R’Piên