“Dù ai đi ngược về xuôi – Nhớ ngày giỗ tổ mùng mười tháng Ba”, đó là câu ca dao đã in đậm trong cõi tâm linh của mỗi người dân đất Việt. Giỗ Tổ Hùng Vương – từ rất lâu đã trở thành ngày trọng đại của cả dân tộc. Dù ở phương trời nào, người Việt Nam đều nhớ ngày Giỗ Tổ, đều hướng về vùng đất Cội nguồn tỉnh Phú Thọ. Nơi đây chính là điểm hội tụ văn hóa tâm linh của dân tộc Việt Nam. Từ ngàn đời nay Đền Hùng là nơi tưởng nhớ, tôn vinh công lao các Vua Hùng, là biểu tượng của khối đại đoàn kết dân tộc Việt Nam. Trong không khí nhân dân cả nước hướng về ngày Giỗ tổ Hùng Vương 10/3 âm lịch, mời quý vị và các bạn cùng tìm hiểu về cội nguồn và ý nghĩa của ngày Giỗ Tổ.
“Cây có gốc. Nước có nguồn. Chim tìm tổ. Người tìm tông. Trở về Đền Hùng, chúng ta như giọt máu trở về tim”. Ngày giỗ Tổ Hùng Vương là ngày hội chung của toàn dân, ngày mà mọi trái tim dầu ở muôn nơi vẫn đập chung một nhịp, mọi cặp mắt đều nhìn về cùng một hướng: Đền Hùng. Giỗ Tổ Hùng Vương là một hoạt động mang tính truyền thống, là sự khẳng định lòng yêu nước, hướng về tổ tiên, hướng về cội nguồn của người Việt. UNESCO đã chính thức công nhận “Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương ở Phú Thọ” của dân tộc Việt Nam là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại vào năm 2012.
Trong suốt hàng ngàn năm lịch sử, nhiều vị vua có tên tuổi của các triều đại phong kiến Việt Nam ngay khi mới lên ngôi, đã từng xác lập “ngọc phả” về thời đại Hùng Vương, khẳng định vai trò to lớn của các Vua Hùng đối với non sông đất nước. Đến đời vua Nguyễn vào năm Khải Định thứ 2 (1917), Tuần phủ Phú Thọ là Lê Trung Ngọc đã trình bộ Lễ định ngày 10 tháng 3 âm lịch hằng năm làm ngày Quốc tế (Quốc lễ, Quốc giỗ). Kể từ đây, ngày Giỗ Tổ Hùng Vương 10 tháng 3 âm lịch hàng năm được chính thức hóa bằng luật pháp.
Từ xưa đến nay, ngày lễ này đã có vị trí đặc biệt trong lòng mỗi người dân Việt. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã có câu nói nổi tiếng: “Các vua Hùng đã có công dựng nước, bác cháu ta phải cùng nhau giữ lấy nước” trong một lần về thăm Đền Hùng. Câu nói bất hủ này thể hiện sâu sắc truyền thống “uống nước nhớ nguồn”, “ăn quả nhớ kẻ trồng cây” tốt đẹp của dân tộc ta.
Hằng năm, cứ vào ngày mùng 10 tháng 3 âm lịch, nhân dân ta lại nô nức tham gia lễ hội giỗ Tổ được tổ chức tại Đền Hùng – chân núi Nghĩa Lĩnh, Phú Thọ. Đây là dịp để con cháu ghi nhớ và tôn vinh công lao của tổ tiên, ôn lại những năm tháng hào hùng của cuộc đấu tranh dựng nước và giữ nước. Năm nay, Giỗ Tổ Hùng Vương – Lễ hội Đền Hùng diễn ra trong 6 ngày (từ 1 đến 6-4 – tức ngày 5 đến 10 tháng Ba âm lịch) do UBND tỉnh Phú Thọ chủ trì, có sự tham gia góp giỗ của 4 tỉnh, thành: Hà Nội, Thái Bình, Bình Phước, Bến Tre.
Trải qua biết bao thế hệ nối tiếp nhau, hoạt động tổ chức Ngày Quốc giỗ góp phần giáo dục đạo lý “Uống nước nhớ nguồn”. Lễ Giỗ Tổ là sự ghi nhớ và tôn vinh công lao dựng nước của tổ tiên và cội nguồn dân tộc. Đây là biểu hiện của một truyền thống đạo đức quý báu, tốt đẹp mà mỗi người Việt Nam chúng ta luôn tự cảm thấy mình có bổn phận phải thực hiện./.
Lê Thư( KT)