Từ ngàn xưa, hình ảnh cây đa – bến nước – sân đình đã trở thành biểu tượng văn hóa, góp phần làm nên hồn quê Việt. Bởi ý nghĩa tâm linh sâu sắc, ở khắp các làng quê, nhiều cây cổ thụ đã được công nhận Cây di sản văn hóa Việt Nam. Đây là việc làm ý nghĩa, vừa góp phần bảo tồn sự đa dạng sinh học vừa khơi dậy truyền thống uống nước nhớ nguồn và quảng bá du lịch địa phương. Nhân dịp đầu Xuân năm mới, chúng tôi mời quý vị và các bạn về thăm Cây đa ở làng Ghè, xã Ia Dơk, huyện Đức Cơ vừa mới được công nhận là Cây di sản Việt Nam.
Cây đa làng Ghè đã hơn 200 tuổi, cao 45 mét, tán rộng che phủ hơn 2.000 m2, có chu vi gốc thân chính là 12,5 mét và có 8 thân phụ. Cây đa này nằm bên giọt nước của làng Ghè từ lâu đã trở thành nơi diễn ra mọi sinh hoạt đời sống văn hóa, tinh thần của nhân dân, là biểu tượng đẹp về giá trị văn hóa tự nhiên và nhân chứng thời gian cùng tồn tại song song với bao thế hệ nhân dân làng Ghè.
Theo lời kể của già làng, từ lâu, dân làng Ghè tự hào về cây đa, vì nó không chỉ là điểm đến chiêm ngưỡng của nhiều người, món quà của thiên nhiên ban tặng, sản vật của người xưa để lại, biểu tượng của làng mà nó còn là minh chứng của sự tồn tại hòa quyện giữa con người với cỏ cây và đất trời.
Già làng Kpuih Hyom, Làng Ghè, xã Ia Dơk, huyện Đức Cơ chia sẻ: “Làng Ghè rất tự hào về cây đa vì cây đa đã có từ bao đời nay, tán cây đa rất mát mẻ, có giọt nước để bà con sinh hoạt. Con cái đi
Ngày 29/11/2016, Cây đa làng Ghè đã được Hội bảo vệ Thiên nhiên và Môi trường Việt Nam công nhận là Cây di sản cấp quốc gia và cũng là cây di sản đầu tiên trên địa bàn tỉnh Gia Lai. Đây là sự kiện có ý nghĩa quan trọng không chỉ là niềm vui của nhân dân xã Ia Dơk mà là niềm vinh dự, sự hân hoan của tỉnh Gia Lai.
Anh Kpuih Vinh, Làng Ghè, xã Ia Dơk, huyện Đức Cơ cho biết: “Năm nay tôi đã 40 tuổi rồi, lớn lên tôi thấy cây đa đã to như thế này. Hằng năm bà con cũng tổ chức một lần cúng giọt nước, nhà rông, đặc biệt ngày xưa chưa có nhà sinh hoạt cộng đồng, dân làng tập trung hội họp ở đây năm nay, cây đa được công nhận Cây di sản Việt Nam, mong rằng sau này sẽ phát triển thêm khu du lịch tại Cây đa làng Ghè”.
Ông Trần Xuân Nghiên, Phó Chủ tịch UBND xã Ia Dơk, huyện Đức Cơ cho biết: “Khi được công nhận cả xã rất tự hào. Đối với đồng bào Jarai, Bahnar, những người dân tộc Tây Nguyên, khi cây được công nhận Cây di sản họ rất tự hào. Khi được công nhận rồi, tôi mong tất cả mọi người hãy đến với cây đa di sản để tìm hiểu về giá trị, cội nguồn dân tộc”.
Được công nhận là Cây di sản Việt Nam là một niềm vui, niềm vinh dự rất lớn của người dân xã Ia Dơk nói riêng, đồng bào các dân tộc Gia Lai nói chung. Qua đó, Cây di sản đã khằng định giá trị văn hóa thiên nhiên ban tặng, đồng thời cũng là thông điệp để cho thế hệ trẻ hôm nay và mai sau có ý thức ,trách nhiệm giữ gìn, bảo vệ thiên nhiên và môi trường, tôn kính những giá trị quý báu đã trường tồn mãi với thời gian../.
Bích Thủy, Huy Toàn