Đóng góp một phần đáng kể vào tăng trưởng kinh tế hộ gia đình khu vực nông thôn và tăng trưởng chung của tỉnh, thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế của địa phương; mô hình kinh tế tập thể, trong đó chủ yếu là kinh tế hợp tác xã (HTX) tại Gia Lai những năm gần đây đã phát triển hơn cả về số lượng cũng như hiệu quả hoạt động của các HTX; góp phần tạo việc làm cho nhiều lao động, xóa đói giảm nghèo, phục vụ xây dựng Nông thôn mới ở địa phương. Tuy nhiên, trong cơ chế thị trường hiện nay, việc phát triển kinh tế tập thể để ngang bằng với các mô hình kinh tế khác vẫn còn không ít khó khăn bởi cả nguyên nhân khách quan lẫn chủ quan, và đòi hỏi cần có cơ chế, chính sách cũng như hướng đi mới cho sự phát triển.
Không ít doanh nghiệp hiện nay đi lên từ mô hình kinh tế HTX dường như cũng vẫn chưa thoát khỏi những rào cản làm chậm sự phát triển của loại hình kinh tế tập thể này.
Với 34 xe hoạt động trên 13 tuyến cố định, việc đầu tư hệ thống phương tiện vận tải để đảm bảo cho hoạt động kinh doanh vận tải hành khách các tuyến cố định liên tỉnh cũng như các tuyến liên vận quốc tế Lào, Campuchia là một trong những yêu cầu được HTX Cơ khí-Vận tải và Dịch vụ Diên Hồng (TP.Pleiku) đặc biệt quan tâm, để có thể đảm bảo cạnh tranh được với các doanh nghiệp vận tải khác trong tỉnh. Tuy nhiên cũng như nhiều HTX hoạt động trên các lĩnh vực khác của tỉnh, một trong những vấn đề mà HTX Cơ khí-Vận tải và Dịch vụ Diên Hồng (TP.Pleiku) đang gặp khó đó là nguồn vốn để đầu tư cho phát triển.
Ông Nguyễn Văn Sơn – PGĐ Hợp tác xã Cơ khí-Vận tải và Dịch vụ Diên Hồng, TP.Pleiku, Gia Lai cho biết: “Thực ra chính sách ưu đãi, ưu ái đối với lĩnh vực hoạt động phi nông nghiệp này thì vẫn chưa nhiều, đặc biệt là hầu như chưa có bao nhiêu. Đó là thứ nhất. Thứ 2 là cũng do đặc thù là các thành viên góp vốn cho nên việc quyết định để đầu tư các phương tiện này nọ thì các chủ HTX không làm được, nó khác các công ty cổ phần ở chỗ đó”.
Thiếu vốn chỉ là 1 trong những nguyên nhân mà các HTX đã và đang vướng phải khi muốn phát triển; trong đó có cả những mô hình kinh tế tập thể hoạt động trong lĩnh vực chiếm ưu thế là nông nghiệp. Một con số cụ thể minh chứng cho điều này, đó là trong tổng số 119 HTX toàn tỉnh vào cuối năm 2015 thì có đến 57 HTX hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp; tuy nhiên trong tổng doanh thu hơn 905 tỷ đồng của các HTX toàn tỉnh trong 10 năm (từ 2005-2015) thì doanh thu của các HTX nông nghiệp chỉ hơn 162 tỷ đồng. Chiếm 47,9% tổng số HTX toàn tỉnh, trong khi doanh thu chỉ đạt 17,9% tổng doanh thu của loại hình kinh tế HTX, một con số khá khiêm tốn nếu không muốn nói là quá ít. Trên thực tế, không ít doanh nghiệp hiện nay đi lên từ mô hình kinh tế HTX dường như cũng vẫn chưa thoát khỏi những rào cản làm chậm sự phát triển của loại hình kinh tế tập thể này.
Anh Nguyễn Nam Phong – Công ty TNHH MTV Hương Đất An Phú, TP.Pleiku, Gia Lai nói: Nói chung trong cơ chế thị trường hiện nay, phát triển cái gì cũng rất khó. HTX nhiều khi cũng cố gắng tìm hướng đi cho riêng mình nhưng mà vẫn rất cần có sự hỗ từ địa phương và các ngành.
Phát triển kinh tế tập thể được xem là chiến lược trong phát triển kinh tế của tỉnh; đồng thời góp phần để thực hiện thành công Chương trình Mục tiêu quốc gia xây dựng Nông thôn mới ở địa phương. Và rõ ràng chỉ khi nào những nút thắt được tháo gỡ thì kinh tế tập thể mới có thể phát triển với hiệu quả mang lại cao nhất ./.
Mỹ Tiến- R’Piên – Minh Trí