Chị H Rui, làng H Náp, xã Ia Mơr, huyện Chư Prông, Gia Lai cho biết: “Cuộc sống bên làng cũ được, đất đai nó nhiều, gần nữa, ông già bà già đi lại được. Giờ qua đây nước tắm không có, đất sản xuất không làm được. Nhà nước cấp 1ha/1 hộ, người dân không đủ làm đâu. Đất thì đất cát trồng mỳ cũng không được, lúa không lên nên chúng tôi cho thuê lại, 1ha một năm được 3 triệu”.

 Những chia sẻ của chị H Rui cũng là tâm trạng chung của nhiều hộ dân đang sống ở 2 làng Khôi, H Náp. Có thực sự đi sâu tìm hiểu đời sống của bà con ở đây mới thấy những hình ảnh trái ngược với những gì bên ngoài. Con đường dẫn vào làng Khôi, H Náp tuy đã được bê tông phẳng lỳ. San sát hai bên đường là những ngôi nhà tái định cư. Nhìn từ xa 2 ngôi làng được quy hoạch bài bản, khang trang, người ta sẽ nghĩ đến cuộc sống của người dân 2 làng này có lẽ sẽ không đến nỗi nào, nhưng mọi thứ không phải vậy.

Dự án di dân lòng hồ thủy lợi Ia Mơr được triển khai từ cuối năm 2010. Chuyển về nơi ở mới, không chỉ được nhận tiền đền bù, mỗi hộ còn được hỗ trợ 3 triệu đồng, cấp 1.000m² đất ở… Thế nhưng, việc nhiều hộ dân sau khi nhận tiền đền bù không biết cách tổ chức sản xuất, ổn định đời sống mới mà tiêu xài, mua sắm vật dụng hết… Giờ ở làng H Náp, làng Khôi nhà nào cũng sắm xe máy, thậm chí hồi mới nhận tiền đền bù có nhà mua mấy chiếc xe máy một lúc.

Dù được cấp nhà, cấp đất sản xuất nhưng do không biết cách làm ăn nên giờ đây người dân làng Khôi, H Náp đang làm thuê trên chính mảnh đất của mình. Không chịu khó làm ăn đã thế còn hay tổ chức uống rượu nên cái đói, cái nghèo cứ đeo bám dân làng dai dẳng…

 Ông Rơ Mah Hum, làng Khôi, xã Ia Mơr, huyện Chư Prông, Gia Lai nói: Ở đây thanh niên nó mới hay nhậu nhẹt, quậy phá, trước ở làng cũ đâu có vậy, giờ chúng tôi chỉ mong được ổn định, chứ như thời điểm này bà con thấy vất vả quá.

Ông Rơ Lan Chim, Chủ tịch UBND xã Ia Mơr, huyện Chư Prông, Gia Lai cho biết: “Tập quán của bà con ở đây hay nhậu nhẹt lúc rảnh rỗi, nhất là 6 tháng mùa khô. Giờ chúng tôi vận động bà con đi làm công nhân cũng khó, vì các công ty cao su thua lỗ, lương thấp bà con làm không đủ tiền xăng nên bỏ về khá nhiều, do đó, chúng tôi khá đau đầu với bài toán công ăn việc làm cho thanh niên”.

 Việc di dời hàng trăm hộ dân ở làng H Náp và làng Khôi ra khỏi khu vực quy hoạch lòng hồ thuỷ lợi Ia Mơ, huyện Chư Prông là chủ trương lớn trong chiến lược phát triển kinh tế lâu dài của địa phương, tuy nhiên trước khi bàn về hiệu quả, lợi ích của hồ chứa thủy lợi, một mối quan tâm khác đó là đời sống của hàng trăm hộ dân di dời để nhường đất cho công trình cũng cần được quan tâm và tính toán các phương án khả thi để giúp bà con ổn định đời sống mới, không nên để nảy sinh hệ lụy kéo dài…/.

Song Nguyễn – Hữu Lanh- Ksor Tuối – Mạnh Hà