Trong những năm qua, cùng với việc nâng cao chất lượng giáo dục, chăm lo đời sống cho học sinh dân tộc thiểu số, các trường Dân tộc nội trú trên địa bàn tỉnh Gia Lai đã kết hợp đưa nét đẹp văn hóa truyền thống lồng ghép vào tiết học và các hoạt động của nhà trường nhằm góp phần nâng cao nhận thức cho học sinh dân tộc thiểu số trong việc gìn giữ và phát huy bản sắc văn hóa của chính dân tộc mình.
Một hoạt động ngoài giờ của gần 40 thành viên Câu lạc bộ Cồng chiêng và múa xoang, Trường THCS Dân tộc nội trú (THCS DTNT) huyện Mang Yang. Sau khi đã học được những kĩ năng cơ bản từ các nghệ nhân dạy đánh chiêng và múa xoang trên địa bàn do nhà trường mời về truyền dạy, câu lạc bộ luôn duy trì tập luyện vào các buổi chiều muộn trong tuần. Đây là hoạt động nằm trong kế hoạch giảng dạy hằng năm của nhà trường, nhằm góp phần giáo dục các em học sinh có trách nhiệm gìn giữ và phát huy các giá trị văn hóa của chính dân tộc mình.
Em K’Sor H’Mi – Lớp 9B, Trường THCS DTNT huyện Mang Yang vui vẻ nói: “Em biết múa xoang từ khi lên trường này học. Thầy cô dạy cho em vào buổi tối sinh hoạt thứ 7. Biết múa xoang thì khi nào lớn lên em sẽ tuyên truyền cho các em cái điệu múa xoang để lưu giữ lâu hơn nét văn hóa này”.
Em B’Rơn Gít- Lớp 7B, Trường THCS DTNT huyện Mang Yang chia sẻ: “Em đánh cồng chiêng từ lớp 6, năm nay học lớp 7. Em rất vui, rất thích. Em đã được đi đánh cồng chiêng ở các nơi trong huyện”.
Thầy giáo Quưn – Phó Hiệu trưởng Trường THCS DTNT huyện Mang Yang nói: “Nhà trường đã có những buổi trình diễn phục vụ các ngày lễ như: Khai giảng, 20.11 hoặc là các hoạt động do cấp trên phát động. Nhà trường đều cho các em tham gia trải nghiệm để các em thêm yêu và hiểu biết hơn văn hóa truyền thống của người dân tộc Bana”.
Có một thực tế là trước khi vào học ở các trường THCS DTNT, không ít các em học sinh chưa biết hoặc chưa được dạy về bản sắc văn hóa của chính dân tộc mình. Chính điều này đã đặt ra cho các nhà trường thách thức lớn là làm sao để trong suốt 4 năm theo học tại trường, bên cạnh việc được học kiến thức, học sinh còn phải nắm bắt được nhiều nội dung liên quan đến việc bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa của các dân tộc, để sau này chính các em là những người truyền lửa đam mê tình yêu văn hóa cho thế hệ kế cận.
Thầy giáo Nguyễn Quang Tưởng – Hiệu trưởng Trường THCS DTNT huyện Ia Grai cho biết: “Nhà trường xây dựng một chiến lược từ năm 2022 trở về sau thì luôn luôn hàng tháng, hàng năm đưa vào kế hoạch của nhà trường. Quan thời gian thì tôi thấy học sinh của nhà trường các em đón nhận việc này rất là tốt và các em rất là hào hứng/ trong quá trình tập luyện lưu giữ bản sắc của mình”.
Em Rơh Lan B’Lít – Lớp 9A, Trường THCS DTNT huyện Ia Grai phấn khởi nói: “Trước khi vô trường Nội trú học thì em chưa biết múa xoang, đánh cồng chiêng, đàn T’rưng. Khi vô đây học thì em đã học được đàn T’rưng, múa xoang, đánh chiêng. Thì em có trách nhiệm giữ gìn và lưu truyền nét đẹp văn hóa này cho mọi người ở làng và các bạn nhỏ”.
Việc đưa các nội dung giáo dục về bản sắc văn hóa dân tộc vào các trường THCS DTNT thông qua các hoạt động thiết thực không chỉ giúp học sinh các dân tộc thiểu số lưu giữ bản sắc văn hóa của chính dân tộc mình, mà còn góp phần bồi đắp nhân cách sống cho các em. Qua đó giúp các em có trách nhiệm hơn trong việc giữ gìn và phát huy giá trị văn hóa, sức mạnh tinh thần của dân tộc.
Quốc Linh – Phi Long – Viễn Khánh