Với mục tiêu nâng cao hiệu quả sản xuất, mô hình Tổ liên kết hợp tác sản xuất cà phê theo tiêu chuẩn VietGap đã được các hộ dân ở làng Ia Gôn (nay là làng Ia Krêl), xã Ia Krêl, huyện Đức Cơ thành lập. Đây được xem là hướng đi đúng giúp người trồng cà phê ở địa phương nâng cao chất lượng sản phẩm, tạo sức cạnh tranh trên thị trường và tăng thu nhập cho người nông dân. Sau hơn 2 năm sản xuất theo mô hình tổ liên kết, xã Ia Krêl đã có chủ trương và hiện đang trong quá trình triển khai thực hiện để phát triển tổ liên kết thành hợp tác xã (HTX), giúp người trồng cà phê trên địa bàn phát triển cà phê theo hướng sản xuất bền vững.
Là 1 trong những hộ tham gia đầu tiên mô hình Tổ hợp tác sản xuất cà phê vối Ia Gôn theo tiêu chuẩn VietGap, hơn 2.000 cây cà phê của gia đình ông Hoàng Xuân Thủy ở làng Ia Krêl, xã Ia Krêl, huyện Đức Cơ dù đã trong giai đoạn kinh doanh hơn 20 năm nhưng chất lượng cũng như năng suất sản phẩm cà phê vẫn đảm bảo đáp ứng nhu cầu thị trường. Tuy nhiên, về lâu dài, những nông dân trồng cà phê như ông vẫn mong muốn có sự ổn định trong vấn đề đầu ra của sản phẩm cũng như những hỗ trợ khác trong quá trình sản xuất; và mô hình hợp tác xã (HTX) được xem là hướng đi hợp lý.
Ông Thủy cho biết: “Bà con trồng cà phê là những cây lâu năm thì không phải là một mai thay đổi, chặt bỏ như những loại cây khác; cho nên cũng rất mong muốn sự quan tâm của cấp trên và bà con cũng mong mỏi thực hiện làm thế nào để đầu ra được cao hơn”.
Được triển khai từ đầu năm 2017 với 60 hộ dân tham gia trên diện tích 100ha, mô hình Tổ hợp tác sản xuất cà phê vối VietGap Ia Gôn được xem là mô hình cánh đồng lớn trên cây cà phê có quy mô lớn nhất trong toàn tỉnh Gia Lai. Với những hỗ trợ về tập huấn, chuyển giao quy trình chăm sóc tiên tiến, đồng bộ theo tiêu chuẩn VietGap; hầu hết những diện tích cà phê của các hộ dân tham gia mô hình đều cho năng suất đạt khá, với tổng sản lượng 450 tấn/100 ha/năm. Để tiến tới thành lập mô hình HTX, địa phương đã làm việc với HTX Phượng Hoàng đứng chân trên địa bàn huyện hỗ trợ tổ liên kết theo mô hình chuỗi giá trị. Theo đó, bước đầu các hộ dân cũng đã có hỗ trợ về trợ giá sản phẩm cà phê bán ra cũng như nguồn phân bón mua vào. Với chủ trương phát triển tổ liên kết thành mô hình HTX, các hộ dân cơ bản đều đồng tình ủng hộ.
Ông Văn Bá Bàng – Làng Ia Krêl, xã Ia Krêl, huyện Đức Cơ, Gia Lai cho biết: “Theo như tôi tìm hiểu một số hộ trong tổ hợp tác đây là nếu nâng lên thành HTX thì họ rất đồng tình; đồng tình từ 80-90%. Vì sao, vì họ thấy được lợi nhuận thực sự từ tổ hợp tác chuyển đổi lên HTX”.
Ông Siu Luynh – Chủ tịch UBND xã Ia Krêl, huyện Đức Cơ, Gia Lai cho biết: “Dự kiến trong quý 2 này sẽ họp tất cả các thành viên để tiến tới thành lập HTX với phương châm sản xuất từ nguồn đầu ra sản phẩm cũng như nguồn đầu vào, từ hạt cà phê sạch đến thương hiệu cà phê,dự kiến chúng tôi sẽ làm với mô hình như thế này. Và trong phương án sản xuất cũng đã chi tiết vấn đề liên hệ với các doanh nghiệp cũng như các ngân hàng để có sự tương tác và hỗ trợ cho HTX đi vào hoạt động chính thức”.
Phát triển HTX – hướng đi để thúc đẩy sản xuất gắn với chuỗi giá trị sản phẩm nhằm nâng cao chất lượng và giải quyết “đầu ra” ổn định cho sản phẩm. Và trong nền kinh tế thị trường hiện nay, cách mà bà con trồng cà phê ở làng Ia Krêl cũng như chính quyền xã Ia Krêl, huyện Đức Cơ lựa chọn là giải pháp ổn định để người dân hướng đến một nền sản xuất nông nghiệp sạch theo hướng ngày càng bền vững./.
Mỹ Tiến, Minh Trung