Xã Hà Đông, huyện ĐăkĐoa thuộc vùng sâu vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn và là vùng căn cứ cách mạng. Nhiều năm qua, rất nhiều gia đình trong xã được Đảng, Nhà nước quan tâm, hỗ trợ để xây dựng nhà theo Chương trình 134 và Chương trình 167. Tuy nhiên, hàng chục căn nhà thuộc 2 chương trình trên ở xã đang bị bỏ hoang và hư hỏng, xuống cấp trầm trọng.
Những căn nhà thiết kế không phù hợp với phong tục tập quán của đồng bào địa phương và diện tích hẹp
Xã Hà Đông có 223 gia đình được xây nhà theo Chương trình 134 và 126 gia đình được xây nhà theo Chương trình 167 của Chính phủ. Nhưng hiện nay đã có 64 căn nhà thuộc 2 chương trình trên đang bị bỏ hoang. Sau khi nhận từ các ngành chức năng và chính quyền địa phương xây dựng xong bàn giao, nhiều gia đình chỉ ở trong những căn nhà này trong thời gian ngắn thì không tiếp tục sử dụng nữa, dọn về nhà cũ ở.
Ông Đinh Huych- làng Kon Mahar- xã Hà Đông, huyện Đăk Đoa nói:“Bà con thích ở nhà sàn chứ không thích ở những căn nhà này, ở không quen. Hơn nữa nhà bị hư hỏng, ở sợ lắm, dễ ảnh hưởng đến tính mạng”.
Nhiều căn nhà xuống cấp, hư hỏng nặng, trở thành mối nguy hiểm nên nhiều gia đình không dám ở và tiếp tục về ở trong những căn nhà cũ, tạm bợ.
Trị giá mỗi căn nhà thuộc Chương trình 134 là 6 triệu đồng và trị giá mỗi căn nhà thuộc Chương trình 167 là 16,4 triệu đồng do Nhà nước hỗ trợ. Ngoài nguyên nhân mẫu thiết kế nhà không phù hợp với phong tục tập quán của đồng bào địa phương và diện tích hẹp, đặc biệt là mới xây xong đã bị hư hỏng, xuống cấp nặng thì còn rất nhiều nguyên nhân khác như: Nhà ở những vị trí chưa có điện, nước sinh hoạt và nằm ở những nơi vắng vẻ… nên làm nhiều gia đình không sử dụng căn nhà thuộc 2 chương trình trên.
Ông Đinh Đăm- làng Kon Sơn Lok, xã Hà Đông, huyện Đăk Đoa cho biết: “Làm nhà như thế thì người dân không ở vì chật chội, nhanh hư hỏng, xuống cấp, dễ ảnh hưởng đến tính mạng”.
Trước tình trạng trên xã đã làm công tác tuyên truyền cho các gia đình đến ở nhưng không đạt kết quả, Ông Nguyễn Hồng Việt- Phó Chủ tịch UBND xã Hà Đông, huyện Đăk Đoa nói: “Xã đẩy mạnh công tác tuyên truyền nhưng nhiều gia đình vẫn không sử dụng căn nhà thuộc Chương trình 134 và Chương trình 167”.
Nhiều hộ dân không mặn mà dọn về ở, còn chính quyền địa phương thì không thuyết phục được, nên những căn nhà như thế này tiếp tục bị bỏ hoang và xuống cấp, đặc biệt có những căn nhà đã bị phá bỏ, trong khi đó tỉ lệ hộ nghèo ở xã Hà Đông hiện chiếm hơn 60%, còn rất nhiều gia đình trong xã đang ở trong những căn nhà tạm bợ. Nếu không giải quyết sự nghịch lý này thì chủ trương đúng đắn của Đảng và Nhà nước ta về giúp đỡ các gia đình khó khăn về nhà ở sẽ không được thực hiện một cách trọn vẹn./.
Hà Đức – Minh Trí