Với những điều kiện thuận lợi được thiên nhiên ban tặng, phù hợp để phát triển nông nghiệp theo hướng đa dạng, có chiều sâu; tỉnh Gia Lai đang đề ra những giải pháp mang tính đột phá để khai thác có hiệu quả các tiềm năng, lợi thế, đưa lĩnh vực nông nghiệp của tỉnh khẳng định được vai trò là ngành kinh tế chủ lực, mang lại giá trị cao, đóng góp quan trọng vào sự phát triển kinh tế chung của tỉnh. Nông sản của Gia Lai cũng chính vì thế mà ngày càng được đầu tư, nâng cao về chất lượng, tạo được dấu ấn riêng và đáp ứng được yêu cầu của các thị trường lớn trên thế giới.
Năm 2024 là năm sản phẩm cà phê của Gia Lai đã ghi dấu ấn với rất nhiều điểm sáng. Đó không chỉ là câu chuyện cà phê được mùa, được giá, nhiều nông dân giàu lên với thu nhập tiền tỷ nhờ cà phê. Mà còn là câu chuyện vui khi lần đầu tiên tỉnh Gia Lai có doanh nghiệp vươn lên dẫn đầu cả nước về xuất khẩu cà phê. Đó là Công ty TNHH Vĩnh Hiệp. Ngoài ra, trong năm 2024, tỉnh Gia Lai đã xuất khẩu 210 nghìn tấn cà phê, mang về 620 triệu USD, tăng 26,53% về giá trị so với năm 2023. Xuất khẩu cà phê cũng chiếm đến 80% tổng kim ngạch xuất khẩu của tỉnh trong năm 2024. Những con số này đã thể hiện vai trò, vị trí của ngành hàng cà phê đối với hoạt động xuất khẩu hàng hóa nói riêng và sự phát triển kinh tế của tỉnhnói chung.
Ông Thái Vĩnh Hiệp – Chủ tịch Hội đồng thành viên kiêm Giám đốc Công ty TNHH Vĩnh Hiệp, Phó Chủ tịch Hiệp hội Cà phê – Ca cao Việt Nam thông tin: “Chúng ta mạnh nhất là về cà phê Robusta và hiện nay cà phê đang được các thị trường trên thế giới chấp nhận và ưa chuộng.Cà phê của Gia Lai ngày càng được ưa chuộng trên thị trường. Thứ nhất là về giá, thứ hai là về chất lượng. Chúng ta làm sao phải giữ được giá ổn định, làm sao để kim ngạch xuất khẩu luôn luôn đạt được cái bền vững. Với vai trò là Phó Chủ tịch Hiệp hội Cà phê – Ca cao Việt Nam chúng tôi luôn luôn bảo vệ để cà phê có chất lượng tốt nhất, giá tốt nhất.”
Những tín hiệu tích cực từ thị trường xuất khẩu đã tiếp thêm động lực để nông dân, HTX, doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh lạc quan tiếp tục đầu tư, phát triển sản xuất, nâng cao chất lượng sản phẩm để đáp ứng ngày càng tốt hơn những yêu cầu của thị trường, nhất là thị trường xuất khẩu.
Anh Nguyễn Tiến Định – Giám đốc Công ty cổ phần VCU trao đổi: “Khi mà tiếp xúc với các thị trường xuất khẩu thì yêu cầu của mỗi thị trường đối với sản phẩm của mình là khác nhau thì chúng tôi sẽ trao đổi chi tiết với từng khách hàng, từng thị trường để đáp ứng được nhu cầu của đối tác. Như đối với sản phẩm cà phê đặc sản, chúng tôi phải hướng dẫn nông dân để nâng cao kỹ thuật sản xuất, chúng tôi cũng yêu cầu tỷ lệ trái chín cao dần qua từng năm. Hiện chúng tôi cũng đã xuất khẩu được sản phẩm cà phê đặc sản sang 10 thị trường trên thế giới như Nhật Bản, Philippines, Úc…”
Tận dụng các tiềm năng, lợi thế về đất đai, khí hậu, ngoài các loại cây trồng truyền thống, tỉnh Gia Lai cũng đang tập trung phát triển đa dạng hóa cây trồng dựa trên nhu cầu thị trường. Trong đó, phát triển cây ăn trái phục vụ xuất khẩu là một trong những hướng đi được ngành Nông nghiệp của tỉnh xác định là ưu tiên hàng đầu.
Sau nhiều năm tập trung đầu tư triển khai, Gia Lai đã khẳng định được vị thế của một trong những trung tâm sản xuất cây ăn trái tiềm năng ở khu vực Tây Nguyên nói riêng và cả nước nói chung với khoảng 33 nghìn 250 hahiện có, sản lượng đạt trên 500 nghìn tấn mỗi năm.
Bà Nguyễn Thị Vui – Thôn 6C, xã Ia Hla, huyện Chư Pưh nói: “Trước đây tôi trồng tiêu nhưng sau khi tiêu chết tôi chuyển sang cây ăn trái.Bắt đầu từ 2 năm nay vườn cây ăn trái đã cho thu nhập ổn định. Đầu tiên là thu nhãn, ổi, bơ rồi mình lấy tiền đó để tiếp tục đầu tư cho sầu riêng. Bây giờ lợi nhuận từ sầu riêng rất lớn.”
Để tạo được chất lượng, thương hiệu cho các sản phẩm nông nghiệp của tỉnh, Gia Lai đang tập trung thu hút các dự án nông nghiệp công nghệ cao, xây dựng các chuỗi liên kết giữa doanh nghiệp, HTX và nông dân. Nhiều cơ chế, chính sách thu hút đầu tư vào nông nghiệp đang được tỉnh triển khai và bước đầu mang lại hiệu quả. Nhiều doanh nghiệp lớn trong và ngoài nước đang sự quan tâm đến các tiềm năng, lợi thế của tỉnh trên lĩnh vực nông nghiệp, đồng thời mong muốn được triển khai các dự án quy mô lớn.
Ông Vũ Mạnh Hùng – Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Hùng Nhơn, Trưởng Ban Công tác kết nối Tiểu ban Nông nghiệp thực phẩm EuroCham cho biết: “Nông nghiệp phải có doanh nghiệp dẫn dắt như đầu tàu, cùng với các doanh nghiệp Việt Nam để thực hiện hoạt động xuất khẩu. Chúng tôi đầu tư rất mạnh về liên kết, chúng tôi cung ứng toàn bộ sản phẩm để cùng tạo thành một mắt xích chuỗi. Chuỗi dự án không chỉ dừng lại ở mục tiêu tạo ra sản phẩm chất lượng cao mà còn đặt nền móng cho một mô hình nông nghiệp kết hợp bảo tồn tài nguyên thiên nhiên, hướng đến xây dựng hệ sinh thái nông nghiệp toàn diện.”
Ông Nguyễn Thanh Bình – Chủ tịch Hiệp hội Rau quả Việt Nam trao đổi: “Thay mặt các doanh nghiệp, tôi xin chuyển tải các mong muốn của các doanh nghiệp thuộc Hiệp hội. Thứ nhất là các cơ chế, chính sách thu hút của địa phương đối với doanh nghiệp. Thứ hai là về nguồn lực của địa phương, về đất, sản xuất nông nghiệp, xây dựng nhà máy, hệ thống giao thông điều kiện nhân lực. Các doanh nghiệp cũng rất quan tâm đến môi trường đầu tư, những thuận lợi, khó khăn, sự quan tâm của các doanh nghiệp đối với nhà đầu tư.”
Chính những nỗ lực, quyết tâm trong việc tiếp cận với phương pháp sản xuất mới, phù hợp với xu hướng chung đã giúp các sản phẩm nông nghiệp của Gia Lai dần khẳng định được vị thế trên thị trường trong nước và xuất khẩu. Nông sản Gia Lai đang từng ngày vươn xa ra biển lớn và mang về những đơn hàng hàng chục đến hàng trăm triệu USD. Nổi bật, trong năm 2024, giá trị sản xuất ngành nông, lâm thủy sản của Gia Lai đã đạt gần 35 nghìn 500 tỷ đồng, đứng thứ 5 cả nước. Đây sẽ là tiền đề và động lực quan trọng để Gia Lai tiếp tục có các giải pháp đầu tư có trọng tâm, trọng điểm cho các sản phẩm nông sản chủ lực của tỉnh trong giai đoạn tới.
Ngọc Hà – Minh Trung – Huy Toàn