Cách mạng tháng Tám 1945 – Tổng khởi nghĩa giành chính quyền

Cập nhật 19/8/2014, 15:08:55

Ngày này cách đây 69 năm, cuộc Cách mạng Tháng Tám 1945 đã thành công. 69 năm đã trôi qua, thắng lợi và ý nghĩa lịch sử của cuộc Cách mạng Tháng Tám năm 1945 vẫn mãi là một sự kiện diệu kỳ trong lịch sử đấu tranh dựng nước và giữ nước vĩ đại của dân tộc Việt Nam. Cuộc đấu tranh đã diễn ra và giành thắng lợi trong một thời gian ngắn, và cuộc Cách mạng Tháng Tám năm 1945 đã để lại nhiều bài học quý báu cho Đảng và nhân dân ta trong hành trình hướng đến tương lai, kiên định mục tiêu: độc lập dân tộc gắn liền với Chủ nghĩa xã hội, vì một nước Việt Nam “dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”.

 

Chủ tịch Hồ Chí Minh-Đọc bản Tuyên ngôn Độc lập, khai sinh ra nước Việt Nam dân chủ cộng hòa, tại quảng trường Ba Đình Hà Nội.

 

Từ năm 1945, quân đội Xô Viết ngày càng giành được nhiều thắng lợi, giải phóng hàng loạt nước ở Châu Âu và tiến thẳng vào sào huyệt của phát xít Đức ở Béclin. Ngày 08/8/1945, Liên Xô tuyên chiến với phát xít Nhật, đẩy quân đội Nhật vào tình thế thất bại. Ngày 13/8/1945, Nhật Hoàng đã chấp nhận đầu hàng Đồng Minh. Tin đó đến với lãnh tụ Hồ Chí Minh qua bản tin đài BBC mà Người nghe được ở lán Nà Lừa, Tân Trào (Tuyên Quang). Lúc này, thời cơ có một không hai đã đến, vì vậy, dù đang ốm rất nặng, Người vẫn nói với đồng chí Võ Nguyên Giáp rằng: “Dù phải đốt cháy cả dãy Trường Sơn cũng phải giành cho được tự do độc lập!”. Không chậm trễ, Hội nghị toàn quốc của Đảng họp đã quyết định thông qua kế hoạch Tổng khởi nghĩa giành chính quyền trên cả nước. Trung ương Đảng và Tổng bộ Việt Minh thành lập Ủy ban khởi nghĩa toàn quốc, ra Quân lệnh số 1 và khẳng định: “Giờ tổng khởi nghĩa đã đến! Cơ hội có một cho quân, dân Việt Nam cùng giành lấy quyền độc lập của nước nhà… Chúng ta phải hành động cho nhanh, với một tinh thần vô cùng quả cảm, vô cùng thận trọng!… Cuộc thắng lợi hoàn toàn nhất định sẽ về ta!”.

 

Theo chỉ thị của Hồ Chí Minh, ngày 16/8/1945, Quốc dân Đại hội chính thức khai mạc, tượng trưng cho ý chí, nguyện vọng và khối đại đoàn kết toàn dân tộc đã nhất trí thông qua đề nghị Tổng khởi nghĩa của Mặt trận Việt Minh và thành lập Ủy ban giải phóng dân tộc. Sáng ngày 17/8/1945, các thành viên trong Ủy ban giải phóng dân tộc vừa được Đại hội bầu đã ra mắt quốc dân và làm lễ tuyên thệ trước sân đình Tân Trào. Thay mặt Ủy ban, hướng lên Quốc kỳ, Chủ tịch Hồ Chí Minh trân trọng đọc lời tuyên thệ.

 

Trong khi đó, ở Hà Nội, Sài Gòn và nhiều tỉnh khác, cán bộ Đảng và Việt Minh chưa thể nhận được mệnh lệnh khởi nghĩa, nhưng căn cứ vào các chỉ thị trước đó của Đảng, trên cơ sở phân tích cụ thể tình hình địa phương, tuyệt đại đa số cán bộ Đảng và Việt Minh cơ sở đã mau chóng tự quyết định khởi nghĩa giành chính quyền, không bỏ lỡ thời cơ.

 

Cũng trong ngày 17/8/1945, cả Hà Nội tưng bừng khí thế sục sôi khởi nghĩa. Sáng ngày 19/8/1945, theo lời hiệu triệu của Việt Minh, với rừng cờ đỏ sao vàng, nhân dân Hà Nội xuống đường, tiến thẳng về trung tâm Nhà hát thành phố để dự mittinh. Sau loạt súng chào cờ và bài Tiến quân ca, đại biểu Ủy ban quân sự cách mạng đọc lời hiệu triệu của Việt Minh, biến cuộc mittinh trở thành cuộc biểu tình vũ trang tiến vào chiếm Phủ Khâm sứ, trại lính bảo an và các cơ sở của chính phủ bù nhìn. Ngày 19/8/1945 trở thành mốc son lịch sử thắng lợi của cuộc Tổng khởi nghĩa Cách mạng Tháng Tám ở Thủ đô Hà Nội.

 

Như vậy, chỉ trong thời gian ngắn, nửa cuối tháng 8/1945, cuộc Tổng  khởi nghĩa thắng lợi, giành chính quyền trong cả nước. Chế độ quân chủ  hàng trăm năm và ách đô hộ của thực dân xâm lược gần một trăm năm đã bị lật đổ, chính quyền trong cả nước về tay nhân dân. Ngày 2/9/1945, tại Quảng trường Ba Đình lịch sử, Chủ tịch Hồ Chí Minh thay mặt Chính phủ Lâm thời đọc bản Tuyên ngôn Độc lập, trịnh trọng tuyên bố với toàn thể nhân dân Việt Nam và thế giới về Nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa ra đời. Trong giờ phút lịch sử thiêng liêng đó, trước quốc dân, đồng bào, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khẳng định ý chí sắt đá của toàn dân Việt Nam: toàn thể dân tộc Việt Nam quyết tâm đem tất cả tinh thần và lực lượng, tính mạng và của cải để giữ vững quyền tự do, độc lập ấy. 

 

Cách mạng Tháng Tám năm 1945 là một trong những trang sử vẻ vang nhất của lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc. Nói về ý nghĩa của Cách mạng Tháng Tám, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chỉ rõ: “Cách mạng Tháng Tám đã lật đổ nền quân chủ mấy mươi thế kỷ, đã đánh tan xiềng xích thực dân gần 100 năm, đã đưa chính quyền lại cho nhân dân, đã xây nền tảng cho nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, độc lập, tự do hạnh phúc. Đó là một cuộc thay đổi cực kỳ to lớn trong lịch sử của nước ta ./.  

Mỹ Tiến(BT từ Lịch sử VN và Tạp chí Xây dựng Đảng)


Lượt xem: 79

Trả lời