Chuyến thăm không chỉ thắt chặt quan hệ giữa lãnh đạo hai nước mà còn mở ra nhiều cơ hội đưa quan hệ hai nước phát triển mạnh mẽ hơn.

Việt Nam và Australia thiết lập quan hệ ngoại giao cách đây 50 năm, vào tháng 2/1973. Trải qua 5 thập kỷ, quan hệ giữa hai nước đã phát triển vượt bậc, đặc biệt là kể từ khi trở thành Đối tác chiến lược của nhau cách đây 5 năm. Chuyến thăm Việt Nam lần này của Thủ tướng Australia Anthony Albanese là chuyến thăm chính thức Việt Nam đầu tiên của ông trên cương vị Thủ tướng Australia và là chuyến thăm chính thức Việt Nam thứ ba của một Thủ tướng Australia. Đại sứ Việt Nam tại Australia Nguyễn Tất Thành khẳng định, chuyến thăm này cho thấy chính quyền Công đảng của Thủ tướng Albanese đặc biệt coi trọng và muốn đẩy mạnh quan hệ với Việt Nam.

Dày đặc các cuộc tiếp xúc cấp cao

Mặc dù chưa có nhiều Thủ tướng Australia thăm Việt Nam song lãnh đạo cấp cao hai nước thường xuyên gặp mặt và trao đổi. Gần đây nhất, Toàn quyền Australia David Hurley vừa thăm Việt Nam vào tháng 4/2023. Tới nay, đây vẫn là chuyến thăm cấp Nhà nước duy nhất của ông tới một quốc gia ở Đông Nam Á. Cũng trong tháng 4/2023, Bộ trưởng Thương mại Australia Don Farrell cũng đã tới thăm Việt Nam. Trước đó, vào tháng 11/2022, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Quốc phòng Richard Marles đã tới thăm Việt Nam, triển khai Đối thoại Quốc phòng thường niên lần đầu tiên ở cấp Bộ trưởng. Ngoại trưởng Australia Penny Wong cũng đã chọn Việt Nam là nước ASEAN đầu tiên tới thăm chính thức kể từ khi chính quyền mới tại Australia được thành lập vào cuối tháng 5/2022.

Ở chiều ngược lại, vào cuối năm ngoái, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ là Lãnh đạo Cấp cao đầu tiên của Việt Nam thăm Australia trong vòng 5 năm qua. Trước đó, Ủy viên Bộ Chính trị, Trưởng Ban Nội chính Trung ương Phan Đình Trạc cũng đã có một chuyến thăm ý nghĩa. Trước khi diễn ra các chuyến thăm này, vào tháng 9/2022, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn cũng có chuyến thăm Australia để triển khai cơ chế hàng năm giữa hai Ngoại trưởng.

Đặc biệt, sau cuộc điện đàm tháng 10/2022, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã hai lần gặp trực tiếp Thủ tướng Australia Albanese bên lề Hội nghị Cấp cao ASEAN (11/2022) và Hội nghị Thượng đỉnh G7 (5/2023). Nhân dịp dự lễ đăng quang của nhà Vua Anh Charles III (5/2023), Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng cũng đã có cuộc gặp với Thủ tướng Anthony Albanese.

Các cuộc tiếp xúc cấp cao liên tục giữa lãnh đạo hai nước cho thấy cả hai bên đang có nhiều nỗ lực để đẩy mạnh hơn nữa quan hệ song phương.

Việc đẩy mạnh quan hệ với Việt Nam được Australia đặt trong tổng thể chính sách thắt chặt hơn quan hệ với các nước láng giềng, trong đó có các quốc gia ở khu vực Đông Nam Á. Đại sứ Nguyễn Tất Thành cho biết trong năm qua, Australia chủ động triển khai những bước đi mạnh mẽ, tích cực và toàn diện hướng tới các nước láng giềng ASEAN, thể hiện qua việc lập chức vụ Đặc phái viên Đông Nam Á của Thủ tướng, chuẩn bị xây dựng Chiến lược Kinh tế Đông Nam Á tới 2040 và tăng đáng kể ODA cho khu vực sau khi đã thiết lập quan hệ Đối tác Chiến lược toàn diện với ASEAN.

Trong tuyên bố thông báo về chuyến đi đưa ra vào hôm 30/5/2023, Thủ tướng Australia Anthony Albanese khẳng định Việt Nam đang ngày càng là một đối tác kinh tế và chiến lược quan trọng của Australia trong khu vực Đông Nam Á, nơi mà chính phủ nước này đang đặt trọng tâm.

Trong bối cảnh này, Đại sứ Nguyễn Tất Thành nhận định, khi cả hai nước đều chủ động thúc đẩy thực chất quan hệ song phương, ông tin tưởng chuyến thăm sắp tới của Thủ tướng Albanese có ý nghĩa quan trọng, tạo cơ sở cho quan hệ đối tác chặt chẽ hơn trong giai đoạn mới cả trên bình diện song phương và đa phương, đồng thời góp phần thắt chặt quan hệ cá nhân giữa Lãnh đạo Cấp cao hai nước.

Nội dung trọng tâm của chuyến thăm

Đại sứ Nguyễn Tất Thành cho hay, chuyến thăm chính thức Việt Nam của Thủ tướng Australia Anthony Albanese là một trong những sự kiện quan trọng nhất trong quan hệ hai nước dịp kỷ niệm 50 năm quan hệ ngoại giao, do đó được hai bên đặt nhiều kỳ vọng.

Theo Đại sứ Nguyễn Tất Thành, Thủ tướng Albanese cũng là lãnh đạo của Công đảng, do đó cuộc trao đổi của ông với Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng sẽ có ý nghĩa đặc biệt. Như chúng ta đã biết, chính phủ Công đảng của Thủ tướng Gough Whitlam đã sớm thiết lập quan hệ ngoại giao với Việt Nam. Dưới thời Công đảng, Australia đã hai lần đón Tổng Bí thư Việt Nam thăm chính thức, vào các năm 1995 và 2009. Một điều thú vị mà cựu Toàn quyền Bill Hayden mới chia sẻ với Đại sứ Nguyễn Tất Thành là vào năm 1987 Thủ tướng Albanese – khi còn là một cán bộ trẻ đã sang thăm Việt Nam cùng với Bộ trưởng Tom Uren, cũng là người của Công đảng. Đây có thể là điểm khởi đầu tác động tới tình cảm cá nhân tốt đẹp của Thủ tướng Albanese với Việt Nam, mà có lẽ vì vậy ông có dự kiến thăm Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh tại Hà Nội. Đại sứ Nguyễn Tất Thành tin tưởng, cuộc gặp đầu tiên giữa hai nhà lãnh đạo đảng sẽ củng cố lòng tin chiến lược và đặt nền móng cho quan hệ đối tác bền chặt giữa hai đảng và hai nước trong những thập kỷ tới.

Trong tuyên bố của mình, Thủ tướng Australia Anthony Albanese cũng cho biết, trong chuyến thăm tới Việt Nam ông sẽ thảo luận với các nhà lãnh đạo Việt Nam về việc thúc đẩy mối quan hệ trong kinh doanh và giáo dục cũng như thúc đẩy thương mại, đầu tư và mở rộng sang cả lĩnh vực biến đối khí hậu, năng lượng và môi trường.

Đại sứ Nguyễn Tất Thành cho biết, trong bối cảnh quan hệ hai nước đang phát triển mạnh mẽ và toàn diện, tình hình khu vực, quốc tế có nhiều diễn biến mới, các cuộc trao đổi của Thủ tướng Albanese với Lãnh đạo Cấp cao của Việt Nam được trông đợi sẽ có nhiều nội dung thực chất, thiết thực cả về song phương và đa phương. Các nhà Lãnh đạo có thể sẽ điểm lại những thành tựu nổi bật trong quan hệ song phương, nhất là việc triển khai Kế hoạch hành động thực hiện quan hệ Đối tác chiến lược, theo dự kiếnsẽ hoàn tất trong năm nay. Việc triển khai Chiến lược Tăng cường hợp tác kinh tế tới năm 2025 đã đạt nhiều kết quả cụ thể về thương mại, giáo dục-đào tạo, giao lưu nhân dân… nhưng rất cần những ý kiến chỉ đạo mới của Lãnh đạo Cấp cao hai nước để có thể đạt được tất cả những mục tiêu đã đề ra, nhất là về đầu tư, lao động và văn hóa. Đại sứ Nguyễn Tất Thành tin tưởng hai bên sẽ có đầy đủ cơ sở để xây dựng Kế hoạch hành động cho thời gian kế tiếp với những mục tiêu, biện pháp và thời hạn cụ thể.

Trong chuyến thăm Việt Nam lần này, Thủ tướng Australia Anthony Albanese sẽ có cuộc hội đàm chính thức với Thủ tướng Phạm Minh Chính. Theo Đại sứ Nguyễn Tất Thành, trong cuộc hội đàm này, hai nhà lãnh đạo được trông đợi sẽ xác định đường hướng mới cho hợp tác song phương và đa phương, chốt lại những lĩnh vực và trọng tâm hợp tác trong giai đoạn mới. Trong bối cảnh hiện nay, khả năng hai nước sẽ ưu tiên hợp tác trong những lĩnh vực cùng có lợi, có tính bổ sung lẫn nhau cao như ứng phó với biến đổi khí hậu, chuyển đổi số, phát triển xanh, năng lượng sạch, chuỗi cung ứng bền vững và phối hợp tại tiểu vùng Mekong, ASEAN cũng như các diễn đàn khu vực, quốc tế khác. Đây có thể sẽ là những trụ cột hợp tác mới để đưa quan hệ Đối tác chiến lược Việt Nam – Australia lên tầm cao mới.

Đại sứ Nguyễn Tất Thành cũng cho biết, hai Thủ tướng cũng dự kiến sẽ chứng kiến lễ ký kết một số thỏa thuận hợp tác quan trọng trong các lĩnh vực thương mại, tài chính, khoa học-công nghệ, giáo dục-đào tạo và khai trương một số đường bay trực tiếp mới giữa hai nước.

Đưa quan hệ song phương lên tầm cao mới

Việt Nam và Australia đã nâng cấp quan hệ lên Đối tác chiến lược vào năm 2018. Kể từ đó đến nay, quan hệ giữa hai nước đã phát triển mạnh mẽ trên tất cả các lĩnh vực.

Đại sứ Nguyễn Tất Thành chia sẻ, quan hệ hai nước ngày càng gần gũi, lòng tin chiến lược ngày càng sâu sắc trên cơ sở tôn trọng thể chế chính trị của nhau, quan hệ toàn diện được đẩy mạnh trên tất cả các kênh đảng, nhà nước và nhân dân. Các lĩnh vực then chốt như kinh tế, an ninh-quốc phòng, khoa học-công nghệ, phát triển nhân lực, du lịch… có nhữngtiến triển ngoạn mục. Australia đã trở thành đối tác thương mại lớn thứ 7 của Việt Nam, ODA mà Australia cam kết cung cấp cho Việt Nam ngày càng gia tăng. Hỗ trợ vaccine của Australia cũng giúp Việt Nam ứng phó kịp thời, hiệu quả với Covid-19. Bên cạnh đó, Australia cũng tiếp tục hỗ trợ Việt Nam trong các hoạt động gìn giữ hòa bình, đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao và hợp tác lao động. Theo điều tra của Viện Lowy, người dân Australia dành tình cảm hết sức nồng ấm cho người Việt Nam. Có lẽ xuất phát từ lý do này, các Bang và vùng lãnh thổ của Australia ngày càng quan tâm và có những nỗ lực thúc đẩy quan hệ gần gũi hơn với Việt Nam.

Về việc đưa quan hệ song phương lên tầm cao mới, Đại sứ Nguyễn Tất Thành chia sẻ, trong chuyến thăm chính thức Australia vào năm 2022 của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, Việt Nam và Australia đã công bố ý định nâng cấp quan hệ lên Đối tác chiến lược toàn diện vào thời điểm phù hợp. Sau 5 năm triển khai Đối tác chiến lược, quan hệ hai nước đã trở nên sâu sắc, toàn diện hơn bao giờ hết. Có thể nhận định, trên thực tế quan hệ hai nước đã vươn tới tầm cao mới, việc nâng cấp quan hệ song phương sẽ được công bố chính thức khi hai bên hoàn tất thủ tục nội bộ.

Việt Nam trông đợi gì từ chuyến thăm

Australia là một trong những đối tác quan trọng hàng đầu của Việt Nam. Việc thúc đẩy quan hệ với Australia là chính sách nhất quán và nhận được sự đồng thuận của người dân và tất cả các cơ quan, ban ngành của Việt Nam. Vì vậy, Việt Nam rất mong đợi được đón tiếp Thủ tướng Australia Anthony Albanese đến thăm trong những ngày tới.

Đại sứ Nguyễn Tất Thành hy vọng, chuyến thăm sẽ tạo khuôn khổ mới cho quan hệ trên tất cả các kênh, tiếp tục làm sâu sắc lòng tin chiến lược, hướng tới tầm nhìn chung của hai nước cho 50 năm tới.

Đại sứ Nguyễn Tất Thành cũng tin tưởng chuyến thăm sẽ tạo xung lực cho hoạt động hợp tác trong các lĩnh vực có nhiều tiềm năng như văn hóa, đầu tư, lao động, giao lưu nhân dân thông qua việc thiết lập các cơ chế và hoạt động song phương phù hợp, triển khai các biện pháp đưa quan hệ hai nước phát triển toàn diện hơn, tương xứng với tiềm năng và mong muốn của lãnh đạo cũng như nhân dân hai nước.

Đại sứ Nguyễn Tất Thành khẳng định, chuyến thăm sẽ mang lại đột phá trong quan hệ kinh tế, mở ra cơ hội mới trong hợp tác ứng phó với biến đổi khí hậu, chuyển đổi số, năng lượng sạch, giúp định hướng rõ nét hơn đối với hợp tác địa phương, làm sâu sắc thêm và nâng tầm hợp tác đa phương, trong đó có hợp tác ba bên, tiếp tục phối hợp chặt chẽ bảo vệ tự do hàng hải và hàng không ở Biển Đông phù hợp với luật pháp quốc tế, trong đó có UNCLOS 1982, đóng góp tích cực cho hòa bình, hợp tác và phát triển tại khu vực./.